Loading...
Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο

Lockdown και σεξουαλική κακοποίηση παιδιών – Μέτρα προστασίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Γράφει η Μύρια Κοτρώτσιου

Αυτή τη χρονιά, ολόκληρη η ανθρωπότητα ήρθε αντιμέτωπη με τη ραγδαία εξάπλωση του κορωνοϊού, η οποία έλαβε, εν τέλει, διαστάσεις πανδημίας. Το κυριότερο και ίσως αποτελεσματικότερο μέτρο για την καταπολέμηση του ιού ήταν ο εγκλεισμός των πολιτών, το λεγόμενο “lockdown”. Όσο όμως το μέτρο αυτό συνέβαλε στη σημαντική μείωση των κρουσμάτων του ιού σε πολλές χώρες, τόσο αύξησε τα κρούσματα σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η αναγκαστική απομόνωση στο σπίτι ευνόησε, κατά κάποιον τρόπο, την ενδοοικογενειακή βία, με θύματα κυρίως τα παιδιά. Αυτό σημαίνει πως ο εγκλεισμός δεν υπήρξε για όλους μια ασφαλής κατάσταση. Ειδικότερα, δύο αντίθετα τεκμήρια συνιστούν απόδειξη αυτού. Ενώ για παράδειγμα στην Ιταλία τις πρώτες μέρες του εγκλεισμού τα τηλεφωνήματα στις γραμμές βοήθειας μειώθηκαν σημαντικά, την ίδια στιγμή στην Ισπανία αυξήθηκαν σε ποσοστό άνω του 10%, σε σύγκριση με τα περσινά νούμερα. Στην πρώτη περίπτωση δηλώνεται καθαρά η αδυναμία των θυμάτων να καλέσουν για βοήθεια, διότι  βρίσκονταν στον ίδιο χώρο με τους θύτες τους.

Επίσης, προβαίνοντας σε μια ανασκόπηση πρόσφατων στοιχείων, επιβεβαιώνεται η αυξημένη κίνηση σε δίκτυα παιδικής πορνογραφίας. Σύμφωνα με την πρώην επικεφαλής της βελγικής αστυνομίας, Κατρίν Ντε Μπολ, σημαντική αύξηση στις δραστηριότητες παιδόφιλων καταγγέλθηκε από τις εθνικές αρχές επιβολής του νόμου των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες διαπίστωσαν μεγαλύτερη πρόσβαση σε παράνομες ιστοσελίδες και έκλεισαν περισσότερες διαδικτυακές πλατφόρμες για την ανταλλαγή υλικού σεξουαλικού περιεχομένου με παιδιά. Τα στοιχεία που έφερε στο φως τον Ιούνιο η έρευνα της υπόθεσης «Μπέργκις Γκλάντμπαχ» στη Γερμανία σχετικά με διεθνές δίκτυο παιδικής πορνογραφίας και κακοποίησης, οι συλλήψεις υπόπτων για ανάλογες πράξεις στην Ιταλία, αλλά και οι χιλιάδες καταγγελίες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, αποτελούν ενδεικτικά παραδείγματα. Έχουν ενισχυθεί έτσι τα ανησυχητικά σημάδια ότι το φαινόμενο εκτοξεύτηκε κατά τη διάρκεια της καραντίνας και έχει γίνει αντιληπτό ότι χρειάζεται άμεση παρέμβαση των εκάστοτε εθνικών αρχών και της Ένωσης.

Η ανάγκη αυτή ώθησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μεριμνήσει και να λάβει ειδικά μέτρα πρόληψης και καταπολέμησης του εγκλήματος της σεξουαλικής  κακοποίησης παιδιών, όπως οφείλει, σύμφωνα με το άρθρο 67 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (γενική διάταξη για τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης που εξασφαλίζει η Ένωση). Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, επισημαίνοντας την ευλαβική τήρηση τόσο της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, όσο και της Οδηγίας 2011/93/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας, ανακοίνωσε ότι μία από τις νέες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Κέντρου για τον καλύτερο συγχρονισμό των κρατών-μελών. Σε τέτοια φλέγοντα ζητήματα, η ενδυνάμωση των εθνικών στρατηγικών και η διασυνοριακή συνεργασία όλων των εθνικών αρχών επιβολής του νόμου πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα και να στοχεύουν στην ασφάλεια των παιδιών, καθώς και στην προστασία της ανηλικότητας και γενικά των δικαιωμάτων των παιδιών ως θυμάτων.

Η δεύτερη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επικεντρώνεται κυρίως στην καταπολέμηση του δικτύου παιδικής πορνογραφίας, το οποίο, όπως προαναφέρθηκε, έχει λάβει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις λόγω του εγκλεισμού. Καθίσταται, λοιπόν, υποχρεωτικό για τις εταιρίες Διαδικτύου να εντοπίζουν το παράνομο υλικό, να το κατεβάζουν αυτόματα και να το αναφέρουν δίχως καθυστέρηση, σταθμίζοντας κάθε φορά το δικαίωμα στα προσωπικά δεδομένα. Αυτό θα βοηθήσει ώστε οι κατάλληλοι μηχανισμοί να ενεργοποιούνται ταχύτατα και να περιορίζεται η διάδοση του υλικού που θίγει την παιδική ηλικία και αξιοπρέπεια.

Τέλος, η Επίτροπος των Εσωτερικών Υποθέσεων τόνισε την ανάγκη δημιουργίας ενός δικτύου αποτροπής και ενός ισχυρού νομοθετικού πλαισίου για την εφαρμογή των νόμων. Σύμφωνα με το άρθρο 83 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτό πρέπει να γίνεται κυρίως με τη θέσπιση ελαχίστων κανόνων για τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων στον τομέα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών. Η σημασία των κινήσεων αυτών έγκειται στην εκκίνηση μιας ειδικά προσανατολισμένης νομοπαρασκευής, ανταποκρινόμενης στις ανάγκες της εποχής, επικαιροποιημένης και ικανής να αντιμετωπίσει εκ των έσω αυτές τις ιδιαίτερα σοβαρές μορφές εγκλήματος. Στόχος φαίνεται να είναι τόσο η καταστολή, με τη μορφή της αποτελεσματικής δίωξης των εγκλημάτων, όσο και η πρόληψη.

Συμπερασματικά, όλες οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν αντίκτυπο στα παιδιά πρέπει να χαράσσονται με γνώμονα το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού. Η πανδημία θα παρέλθει, η κακοποίηση όμως θα παραμείνει και γι’ αυτό το λόγο οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι απαραίτητο να γίνουν πράξη, ώστε να διασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο ασφαλείας. Τα παιδιά είναι το μέλλον και πρέπει να είναι ψυχικά υγιή και ελεύθερα να δημιουργήσουν έναν κόσμο καλύτερο, όπως ίσως τον ονειρεύονται. Όπως έχει γραφτεί άλλωστε, «υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα».

Πηγές:

Πηγή Εικόνας: Αγγουρίδη Βασιλική, Η κακοποίηση των παιδιών στην Ελλάδα, virus.com.gr, Φεβρουάριος 25, 2019. Διαθέσιμο σε: https://virus.com.gr/i-kakopoiisi-ton-paidion-stin-ellada/