Γράφει η Στέλλα Ντέλιου
Από το Μάρτιο του 2015, η Υεμένη βρίσκεται στη δίνη της ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ των σιιτών ανταρτών Houthi και των συμμάχων του προέδρου Abd Rabu Mansur Hadi. Ωστόσο, προβλήματα ταλάνιζαν τη περιοχή, πριν την έναρξη της ένοπλης σύρραξης , η όποια χαρακτηρίζεται, ως μη διεθνής σύμφωνα με το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο. Συγκεκριμένα, μέχρι το 2011, πρόεδρος ήταν ο Ali Abdullah Sahel, γνωστός για την αυταρχική πολιτική, που ασκούσε. Βασικός λόγος, για τον όποιο ακολούθησε η αλλαγή στην εξουσία και πρόεδρος ανέλαβε ο Abdrabbuh Mansour Hadi στις εκλογές του 2012. Ο τελευταίος αποτελούσε τη μοναδική ελπίδα για την επίτευξη πολιτικής σταθερότητας στη περιοχή,
Με μία σύντομη ιστορική αναδρομή, θα διαπιστώσουμε, πως οι Houthi αρχικά ήταν μία ομάδα που υποστήριζε το δικαιώματα των σιιτών Ζαϊντι , οι οποίοι αποτελούσαν το 1/5 του πληθυσμού της Υεμένης. Κατά την διακυβέρνησης του Sahel υπήρξαν πολλαπλές επιθέσεις και συγκρούσεις , ενώ μετά την πολιτική μετάβαση στη χώρα προσπάθησαν να εκμεταλλευθούν την απουσία πολιτικής δύναμης της νέας κυβέρνησης. Με την υποστήριξη όσων είχαν δυσαρεστηθεί από τις πολιτικές εξελίξεις, η ομάδα των Houthi, το 2015, καταλαμβάνει τη Sana και ο πρόεδρος Hadi αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη χώρα. Μεγαλύτερες διαστάσεις έλαβε η υπόθεση με την εμπλοκή της Σαουδικής Αραβίας μετά τις υποψίες για πιθανή υποστήριξη των Houthi από την Τεχεράνη. Η σχέση των δύο χωρών παραμένει τεταμένη, καθώς έχει ακολουθήσει ανταλλαγή πυραύλων επανειλημμένες φορές.
Το 2017, ο πρώην πρόεδρος Sahel διακόπτει τη συνεργασία του με την ομάδα των Houthi και λίγες μέρες αργότερα ανακοινώνεται η δολοφονία του. Το κανάλι Al Masirah ,το οποίο ελέγχεται από τους Houthi τον χαρακτήρισε ως ηγέτη των “προδοτών παραστρατιωτικών”. Έως και σήμερα τον έλεγχο ασκούν οι Houthi, ενώ οι σχέσεις με την Σαουδική Αραβία εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από υψηλού βαθμού ένταση.
Απόρροια της ένοπλης σύγκρουσης αποτελεί η ανθρωπιστική κρίση που διέπει την χώρα της Υεμένης , καθώς πάνω από 20 εκατομμύρια άνθρωποι χρήζουν ανθρωπιστικής βοήθειας. Σύμφωνα με την τελευταία ανακοίνωση της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού όλες οι πτυχές στη ζωή των κατοίκων της περιοχής έχουν αλλάξει δραματικά. Καθημερινά είναι αντικείμενο βομβαρδισμών ,επιδημιών, έξαρσης ασθενειών και έλλειψης φαρμάκων. Συγκεκριμένα, περισσότερα από 2.500 σχολεία έχουν υποστεί ζημίες ή έχουν καταστραφεί ολοσχερώς και 2 εκατομμύρια παιδιά δεν λαμβάνουν την απαραίτητη εκπαίδευση. Περίπου το 70% του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό και πόσιμο νερό. Πάνω από το 50% του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική φροντίδα. Επίσης, πάνω από το 80% του πληθυσμού εξαρτάται από την ανθρωπιστική βοήθεια. Ιδιαίτερα μας εφιστά την προσοχή το θέμα της υγείας και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, καθώς επιδημίες όπως η χολέρα – πλέον θεραπεύσιμη νόσος – έχουν προκαλέσει τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων. Κύρια αιτία αποτελεί το γεγονός, ότι το σύστημα υγείας της Υεμένη έχει αποδεκατιστεί ύστερα από χρόνια ατερμόνων ένοπλων συγκρούσεων.
Σε σχετική αναφορά τα Ηνωμένα Έθνη καταγράφουν μέχρι το 2017 5.159 θύματα εκ των οποίων το 20% είναι ανήλικοι. Η πλειοψηφία των παιδιών υπήρξαν θύματα των αεροπορικών επιθέσεων της Σαουδικής Αραβίας και των συμμάχων της. Συνεπώς, οι συγκρούσεις ,η πείνα και ο διαρκής φόβος έχουν προκαλέσει τη μετανάστευση 188.000 πολιτών σε γειτονικές χώρες και 2.000.000 κάτοικοι μετακινήθηκαν στο εσωτερικό της χώρας κυρίως στην Hudaydah και Taiz, δηλαδή στη δυτική και οικονομικά ασθενέστερη περιοχή της χώρας. Αρκετοί είναι εκείνοι , οι οποίοι για να προστατευθούν από τις χερσαίες συγκρούσεις , πυρά και βομβαρδισμούς έχουν καταφύγει σε συγγενικά σπίτια ή σε σπηλιές .
Καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισαν οι δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Antonio Guterres , ο οποίος υποστήριξε ότι η ένοπλη σύγκρουση στην Υεμένη δεν είναι επικερδής για κανέναν από τους εμπλεκόμενους ζητώντας την άμεση παρέμβαση του πρόεδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής Donald Trump για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Ο Αμερικανός πρόεδρος ζήτησε από την Σαουδική Αραβία να επιτραπεί η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή. Βασικό αίτημα του ΟΗΕ αποτελεί η διακοπή η ένοπλη σύρραξη στη περιοχή για να καταστεί εφικτή η ανθρωπιστική παρέμβαση στην πρωτεύουσα Sana , η οποία αποτελούσε το βασικό σημείο των επιθέσεων.
Βιβλιογραφία
“Υεμένη, η χειρότερη ανθρωπιστική κρίση” Power Politics, 30 Μάι 2019
Διαθέσιμο σε:https://powerpolitics.eu/στριγγα-παρασκευη-5-05-18-ανθρωπινα-δικαιω/
“Health crisis in Yemen” International committee of the red cross
Διαθέσιμο σε:https://www.icrc.org/en/where-we-work/middle-east/yemen/health-crisis-yemen
“War in Yemen” International committee of the red cross
Διαθέσιμο σε: https://www.icrc.org/en/where-we-work/middle-east/yemen/war-yemen
“Yemen crisis: the latest news” International committee of the red cross
Διαθέσιμο σε: https://www.icrc.org/en/where-we-work/middle-east/yemen
“Yemen crisis: why is there a war?” BBC, 21 Μαρτίου 2019
Διαθέσιμο σε:https://www.bbc.com/news/world-middle-east-29319423
“Yemen humanitarian crisis” United Nations Yemen
Διαθέσιμο σε: https://yemen.un.org/11455-yemen-humanitarian-crisis
“Η Σαουδική Αραβία ξεκινά στρατιωτική επιχείρηση στην Υεμένη” CNN, 20 Σεπτεμβρίου 2019 Διαθέσιμο σε: https://www.cnn.gr/news/kosmos/story/191220/h-saoydiki-aravia-xekina-stratiotiki-epixeirisi-stin-yemeni
“Οι ακρωτηριασμένες γενιές της Υεμένης” CNN, 20 Ιανουαρίου 2019
Διαθέσιμο σε: https://www.cnn.gr/focus/story/162486/oi-akrotiriasmenes-genies-tis-yemenis
“Yemen” RULAC Geneva Academy
Διαθέσιμο σε: http://www.rulac.org/browse/countries/yemen
“Σιωπηλή ανθρωπιστική κρίση στην Υεμένη” Euronews , 11 Μάι 2016 Διαθέσιμο σε: https://www.youtube.com/watch?v=aSom64nLqIk