Γράφει η Δανάη Δούκα
Στις 19 Μαρτίου μεταβλήθηκαν τα δεδομένα για την πολιτική ζωή στην Τουρκία, καθώς ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, συνελήφθη από την τουρκική αστυνομία επιβαρυμένος με κατηγορίες για διαφθορά, εκβιασμό, δωροδοκία, ξέπλυμα μαύρου χρήματος και υποστήριξη της τρομοκρατίας, όσον αφορά το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (εφεξής ΡΚΚ). Η σύλληψή του, παράλληλα με εκείνη περισσότερων από 100 άλλων ατόμων, προκάλεσε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις, ενώ αποτέλεσε κομβικό σημείο για την προεκλογική εκστρατεία του Εκρέμ, καθώς επρόκειτο να ανακηρυχτεί υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (εφεξής CHP) για τις προεδρικές εκλογές του 2028 (Guze l& Fraser, 2025).
Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης συνελήφθη την περασμένη εβδομάδα από την τουρκική αστυνομία μεταξύ άλλων σημαντικών προσωπικοτήτων, όπως ο στενός συνεργάτης του, Μουράτ Ονγκούν, με πληθώρα κατηγοριών να επισκιάζουν το πολιτικό του υπόβαθρο, υποθάλποντας έτσι τις ελπίδες του να συμμετάσχει στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Μετά την κράτησή του ακολούθησε μια σειρά ερευνών και μηνύσεων με στόχο να εντοπιστούν περισσότεροι δήμοι στην Τουρκία, των οποίων οι κινήσεις κατευθύνονται από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα. Πιο αναλυτικά, η σύλληψη του Ιμάμογλου, ενός από τα πιο εξέχοντα στελέχη της αντιπολίτευσης της Τουρκίας, έγκειται περισσότερο στο γεγονός ότι αποτελεί εξαιρετικά ισχυρό αντίπαλο για τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει επισημάνει πολλάκις πως ενδιαφέρεται να επιτείνει την προεδρική του θητεία για ακόμη μια τετραετία, ενώ πλέον ο Εκρέμ αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να χάσει αφενός την ευκαιρία να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία και αφετέρου τη θέση του ως δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης. Αξίζει λοιπόν να σημειωθεί, ότι η κράτηση του Εκρέμ Ιμάμογλου, ήταν μια δραματική κλιμάκωση της καταστολής της αντιπολίτευσης και των διαφωνούντων στην Τουρκία. «Αντιμετωπίζουμε μεγάλη τυραννία, αλλά θέλω να ξέρετε ότι δεν θα αποθαρρυνθώ», δήλωσε ο Ιμάμογλου νωρίτερα σε βιντεοσκοπημένη ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Guzel & Fraser, 2025).
Ο Ιμάμογλου και άλλοι 105, συμπεριλαμβανομένων δημοτικών υπαλλήλων, αντιμετωπίζουν σοβαρές κατηγορίες στο πλαίσιο δύο ξεχωριστών ερευνών, εκ των οποίων η μία σχετίζεται με τρομοκρατία και η άλλη με διαφθορά. Συγκεκριμένα, ο Ιμάμογλου κατηγορείται πως έχει υπεξαιρέσει πάνω από 560 δισεκατομμύρια λίρες, ενώ αντιμετωπίζει τις κατηγορίες της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης αλλά και σύμπραξης με τρομοκρατικές οργανώσεις (Διαμαντάκος, 2025). Παράλληλα, κατηγορείται πως αυτός και οι συνεργάτες του είναι υπαίτιοι για αρκετές οικονομικές παρατυπίες, ενώ ο Ιμάμογλου είναι επίσης ύποπτος για παροχή βοηθείας στο εκτός νόμου Κουρδικό Εργατικό Κόμμα, σχηματίζοντας συμμαχία με μια κουρδική οργάνωση-ομπρέλα για τις δημοτικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης. Το PKK, πίσω από μια εξέγερση δεκαετιών στην Τουρκία, χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από την Άγκυρα, την Ουάσιγκτον και άλλους συμμάχους (Guzel & Fraser, 2025). Επιπλέον, η γενική εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης έλαβε αργότερα δικαστική εντολή προς τις αρχές να κατασχέσουν μια κατασκευαστική εταιρεία που ανήκει εν μέρει στον Ιμάμογλου, με βάση αναφορές από το Συμβούλιο Διερεύνησης Οικονομικών Εγκλημάτων της χώρας (Guzel & Fraser, 2025).
Όπως είναι φανερό, η επιχείρηση διάλυσης της καριέρας του Ιμάμογλου δεν έχει τέλος, καθώς μια μέρα πριν από την κράτησή του, το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης ακύρωσε το προπτυχιακό δίπλωμα που είχε λάβει το 1991, αποκλείοντάς τον ουσιαστικά από την επόμενη προεδρική κούρσα (Guzel & Fraser, 2025). Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφερθεί ότι επρόκειτο για μία εξαιρετικά κρίσιμη απόφαση, εφόσον ένα πανεπιστημιακό πτυχίο είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή στις εκλογές σύμφωνα με την τουρκική νομοθεσία. Ασφαλώς, ο δικηγόρος του Ιμάμογλου ισχυρίστηκε ότι η απόφαση είναι παράνομη και πολιτικά υποκινούμενη. Με αφορμή την κράτηση του δημάρχου, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Annalena Baerbock περιέγραψε τις συλλήψεις ως «πλήγμα στη δημοκρατία στην Τουρκία. Βλέπουμε ξεκάθαρα ότι ο χώρος για τους πολιτικούς της αντιπολίτευσης γίνεται όλο και μικρότερος» (Guzel & Fraser, 2025). Την στιγμή που η Τουρκία προσπαθεί εδώ και δεκαετίες να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά η διαδικασία ένταξής της καθυστερεί λόγω ανησυχιών σχετικά με τη δέσμευσή της στη δημοκρατία και άλλες αξίες, όπως ο σεβασμός του κράτους δικαίου.
«Η σύλληψη του δημάρχου είναι βαθιά ανησυχητική», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες (Guzel & Fraser, 2025). «Η Τουρκία πρέπει να υποστηρίξει τις δημοκρατικές αξίες, ειδικά τα δικαιώματα των εκλεγμένων αξιωματούχων» (Guzel & Fraser, 2025). Τέλος, πέρα από το ζήτημα ακύρωσης του διπλώματος, εάν ο Ιμάμογλου καταδικαστεί για οποιαδήποτε από τις κατηγορίες αντιμετωπίζει σήμερα, θα του απαγορευτεί να είναι υποψήφιος στις επόμενες εκλογές. Επίσης, παρόλο που οι επόμενες προεδρικές εκλογές είναι προγραμματισμένες για το 2028, το κοινοβούλιο έχει την εξουσία να προκηρύξει πρόωρες εκλογές (Capital.gr, 2025). Πιο συγκεκριμένα, οι κατηγορίες που σχετίζονται με την τρομοκρατία προέρχονται από τη συνεργασία του CHP με το φιλοκουρδικό Κόμμα της Λαϊκής Ισότητας και Δημοκρατίας (εφεξής DEM) στις δημοτικές εκλογές του περασμένου έτους. Παρόλο που το DEM δεν υποστήριξε τον Ιμάμογλου και κατέβασε δικό του υποψήφιο για τον δήμο, τα δύο κόμματα συντονίστηκαν σε επίπεδο περιφέρειας (Capital.gr, 2025).
Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής που ονομάστηκε «πολιτική συναίνεση», το DEM δεν κατέβασε υποψηφίους σε ορισμένες περιφέρειες, ενώ το CHP αντικατέστησε τους προεπιλεγμένους υποψηφίους του με ονόματα που ενέκρινε το DEM. Ωστόσο, το CHP τελικά εξασφάλισε την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο, το οποίο αποτελείται από μέλη των περιφερειακών συμβουλίων (Capital.gr,2025). Οι εισαγγελείς ξεκίνησαν έρευνες για τη συνεργασία αυτή, υποστηρίζοντας ότι οργανώθηκε από το παράνομο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, ενώ οι αρμόδιες αρχές προχώρησαν στη σύλληψη ενός Κούρδου ακαδημαϊκού με την κατηγορία της συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση (Capital.gr, 2025). Τον Φεβρουάριο, 10 δημοτικοί υπάλληλοι, συμπεριλαμβανομένων αντιδημάρχων και μελών του δημοτικού συμβουλίου από έξι διαφορετικές περιοχές της Κωνσταντινούπολης, συνελήφθησαν με παρόμοιες κατηγορίες (Capital.gr, 2025). Συνεπώς, η τελευταία φάση της έρευνας έφτασε στον Ιμάμογλου, μαζί με τον αναπληρωτή γενικό γραμματέα του μητροπολιτικού δήμου της Κωνσταντινούπολης, τον δήμαρχο και τον αντιδήμαρχο της περιοχής Σισλί, οι οποίοι κρατούνται ,επίσης, με την κατηγορία της βοήθειας σε τρομοκρατική οργάνωση (Capital.gr, 2025).
Οι εισαγγελείς ισχυρίζονται ότι ο Ιμάμογλου ηγήθηκε μιας εγκληματικής οργάνωσης με σκοπό το κέρδος και έχουν απαριθμήσει κατηγορίες που περιλαμβάνουν δωροδοκία, υπεξαίρεση, απάτη και χειραγώγηση προσφορών. Εν τω μεταξύ, ο Ιμάμογλου αντιμετωπίζει ακόμα δύο επιπλέον ποινικές υποθέσεις. Η μία τον κατηγορεί για απόπειρα επηρεασμού της δικαστικής εξουσίας, ενώ η άλλη ισχυρίζεται ότι χαρακτήρισε έναν αξιωματούχο της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας ως στόχο τρομοκρατικών ομάδων. Τον Ιανουάριο κατέθεσε και στις δύο υποθέσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης (Guzel & Fraser, 2025). Εν μέσω ενός κλίματος ακραίας πόλωσης στην Τουρκία, είναι δεδομένο πως θα ακολουθούσαν ογκώδεις διαδηλώσεις στα πλαίσια διαμαρτυρίας για τη σύλληψη του δημάρχου. Οι αρχές ευθύς αμέσως έκλεισαν αρκετούς δρόμους γύρω από την Κωνσταντινούπολη και απαγόρευσαν τις διαδηλώσεις στην πόλη για τέσσερις ημέρες σε μια προφανή προσπάθεια να αποτρέψουν τις διαμαρτυρίες μετά τη σύλληψη.
Παρά την απαγόρευση, οι άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο αρχηγείο της αστυνομίας της Κωνσταντινούπολης, κρατώντας αφίσες του δημάρχου και πανό με τη φωτογραφία του γύρω από τους ώμους τους. Άλλοι φώναζαν συνθήματα και ύψωναν τις γροθιές τους στον αέρα καθώς οι κινητές μονάδες της τουρκικής αστυνομίας απέκλεισαν την εγκατάσταση (Guzel & Fraser, 2025). Ωστόσο, οι θερμοί υποστηρικτές του δημάρχου δεν το έβαζαν εύκολα κάτω. Αυτό αποδεικνύει και το γεγονός πως χιλιάδες άνθρωποι συμμετείχαν αργότερα σε συγκέντρωση έξω από το δημαρχείο, όπου ο ηγέτης του κόμματος του δημάρχου, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι πραγματοποίησε πραξικόπημα (Guzel & Fraser, 2025). Από την πλευρά του, ο πρόεδρος Ερντογάν απέρριψε τις διαδηλώσεις, τις οποίες χαρακτήρισε «σόου», προειδοποιώντας παράλληλα τους συμμετέχοντες για ενδεχόμενες νομικές συνέπειες. Ο Ερντογάν διεμήνυσε ειδικότερα ότι η Τουρκία δεν θα ανεχθεί καμία απειλή κατά της δημόσιας τάξης, με τον Τούρκο πρόεδρο να δεσμεύεται ότι θα είναι ανυποχώρητος ενάντια σε βανδαλισμούς και σε βία στους δρόμους (Διαμαντάκος, 2025).
«Δεν θα επιτρέψουμε διατάραξη της δημόσιας τάξης. Δεν θα ενδώσουμε σε βανδαλισμούς ή στην τρομοκρατία του δρόμου», ήταν το ηχηρό μήνυμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο πλαίσιο ομιλίας του, τη στιγμή που τα έντονα επεισόδια κι οι διαδηλώσεις, οι οποίες μαρτυρούν λαϊκή οργή συνεχίζονται σε πολλές τουρκικές πόλεις μετά την προφυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου (Διαμαντάκος, 2025). Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια, 1.879 άνθρωποι συνελήφθησαν από τότε που ξέσπασαν οι διαδηλώσεις την περασμένη Τετάρτη, με 260 από αυτούς να έχουν προφυλακιστεί εν αναμονή της δίκης (Κολώνα, 2025). Χιλιάδες διαδηλωτές πλημμύρισαν, για ακόμη ένα εικοσιτετράωρο, δρόμους και πλατείες σε Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη, αψηφώντας την απαγόρευση των τουρκικών αρχών. Ξέσπασαν παράλληλα βίαια επεισόδια, με την αστυνομία να χρησιμοποιεί αντλίες νερού και δακρυγόνα κατά των συγκεντρωμένων. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάλεσαν την τουρκική κυβέρνηση να διερευνήσει την καταγγελλόμενη υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία κατά τη διάλυση του πλήθους και να σεβαστεί το δικαίωμα στη διαδήλωση, υπογραμμίζοντας ότι οι κινητοποιήσεις ήταν, σε μεγάλο βαθμό, ειρηνικές. (Κολώνα, 2025). Μάλιστα, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γκιγιόμ Μερσιέ τόνισε πως «τα δικαιώματα των εκλεγμένων αξιωματούχων, καθώς και το δικαίωμα των ειρηνικών διαδηλώσεων πρέπει να γίνονται πλήρως σεβαστά. Θέλουμε η Τουρκία να παραμείνει προσηλωμένη στην Ευρώπη, αλλά αυτό απαιτεί σαφή δέσμευση σε δημοκρατικούς κανόνες και πρακτικές» (Μαρινάκης, 2025). Την ίδια στιγμή όμως, ο Ερντογάν υποστηρίζει ότι δεν ενημερώθηκε για τη σύλληψη του Ιμάμογλου, επικαλούμενος το απόρρητο της υπόθεσης. Παρ’ όλα αυτά, έχει επανειλημμένα εξαπολύσει κατηγορίες κατά του CHP και των δημάρχων του για διαφθορά.
Συμπερασματικά, η σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου αποτέλεσε σοβαρό πλήγμα για την πολιτική ζωή στην Τουρκία, διότι υπήρξε ηγετική μορφή της αντιπολίτευσης και μετρίαζε την επιρροή αλλά και την πολιτική εξουσία του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το παρόν στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις δίνουν πάντως οι νέοι που παρά τις απαγορεύσεις, τα χημικά, τα σπρέι πιπεριού, τις πλαστικές σφαίρες, τους ξυλοδαρμούς αλλά και τις συλλήψεις, εξακολουθούν να διαμαρτύρονται στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης, της Άγκυρας και άλλων δεκάδων πόλεων (Μαρινάκης, 2025). Όπως εξηγούν μιλώντας στα διεθνή ειδησεογραφικά δίκτυα που βρίσκονται στην Τουρκία και καταγράφουν λεπτό προς λεπτό όλες τις εξελίξεις, οι διαδηλώσεις τους δεν αφορούν μόνο τη σύλληψη και προφυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, αλλά και τη δημοκρατία στη χώρα, την προστασία και υπεράσπισης αυτής.
Πηγές:
Διαμαντάκος B. (2025). Ιμάμογλου: Αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες για διαφθορά – Αύριο θα εμφανιστεί στο δικαστήριο. Pagenews.gr. Διαθέσιμο σε: https://www.pagenews.gr/2025/03/21/diethni/imamoglou-arnithike-oles-tis-katigories-gia-diafthora-aurio-tha-emfanistei-sto-dikastirio/
Κολώνα Μ. (2025). Η σύλληψη Ιμάμογλου βασίστηκε σε αναφορές για αξιόποινες πράξεις λέει ο υπουργός Δικαιοσύνης. CNN Greece. Διαθέσιμο σε: https://www.cnn.gr/kosmos/story/469343/i-syllipsi-imamoglou-vasistike-se-anafores-gia-aksiopoines-prakseis-leei-o-ypourgos-dikaiosynis
Μαρινάκης Β. (2025). Βαθαίνει η κρίση στην Τουρκία μετά τη σύλληψη Ιμάμογλου – Πάνω από 1.400 συλλήψεις σε όλη τη χώρα. CNN Greece. Διαθέσιμο σε: https://www.cnn.gr/kosmos/story/469030/vathainei-i-krisi-stin-tourkia-meta-ti-syllipsi-imamoglou-pano-apo-1-400-syllipseis-se-oli-ti-xora
Capital.gr. (2025). Το ευρύτερο πλαίσιο πίσω από τη σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου. Διαθέσιμο σε: https://www.capital.gr/diethni/3908208/to-eurutero-plaisio-piso-apo-ti-sullipsi-tou-ekrem-imamoglou/
Guzel & Fraser. (2025). Turkish police arrest Istanbul mayor, a key Erdogan rival, as government crackdown escalates. Αpnews. Διαθέσιμο σε: https://apnews.com/article/turkey-istanbul-mayor-police-search-ead3dd38aa547ecd13bc336e7d6c4d58?utm_source=copy&utm_medium=share
Πηγή εικόνας:
Πρώτο Θέμα. (2025). Εκρέμ Ιμάμογλου: Έφεση θα ασκήσει ο εισαγγελέας – Θεωρεί «λίγη» την ποινή. .Διαθέσιμο σε: https://www.protothema.gr/world/article/1318997/ekrem-imamoglou-efesi-tha-askisei-o-eisaggeleas-theorei-ligi-tin-poini/