Γράφει η Μυρτώ Παπαδοπούλου
Δεκαετίες πριν, ήταν ταμπού οι γυναίκες να ασχολούνται με την τεχνολογία, εξαιτίας του φύλου τους. Υπήρχε η άποψη ότι οι γυναίκες μειονεκτούν είτε στην αντίληψη είτε στην ικανότητα, συνεπώς δεν είχαν θέση σε αυτόν τον τομέα. Στη σημερινή εποχή, όμως, προηγούμενα στεγανά και προκαταλήψεις φαίνεται πως διαψεύδονται κατηγορηματικά, αποδεικνύοντας με τον πιο περίτρανο τρόπο ότι οι γυναίκες μπορούν να τα καταφέρουν και να πετύχουν εξίσου καλά ή και καλύτερα από τους άνδρες συναδέλφους τους.
Οι πρώτες γυναίκες, που ασχολήθηκαν με την τεχνολογία θεωρούνται από την ανθρωπότητα ως σπουδαία παραδείγματα. Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι αποδεικνύουν, μέσα από τις δικές τους ιστορίες, στον κάθε ένα ξεχωριστά, ότι ο καθένας και η καθεμία μπορεί να καταφέρει οτιδήποτε επιθυμήσει, γιατί όλα είναι εφικτά εφόσον δουλέψεις σκληρά στον τομέα που αγαπάς. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα γυναικών που πέτυχαν σε αυτόν τον κλάδο, με τα επιτεύγματα τους να έχουν συντελέσει σε κοσμοϊστορικές στιγμές στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ενδεικτικά η Κάθριν Τζ. Τζόνσον, η Ντόροθι Βουν και η Μέρι Τζάκσον και οι τρεις προέρχονταν από τον χώρο των θετικών επιστημών. Εργαζόμενες της NASA, συνέβαλαν στην αποστολή του Τζον Γκλεν στο διάστημα. Άλλη μια εξέχουσα προσωπικότητα είναι αυτή της Μάργκαρετ Χάμιλτον μηχανικού λογισμικού, η οποία ασχολήθηκε με την ομαλή προσσελήνωση και επιστροφή του Apollo11. Από τότε μέχρι και σήμερα, δυστυχώς, δεν έχουν αλλάξει και πολύ τα δεδομένα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια μεταστροφή. Σύμφωνα με «την ετησία λίστα του περιοδικού Forbes με τις πιο επιδραστικές γυναίκες που διατηρούν τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο, οι γυναίκες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της τεχνολογίας» για το 2019 ήταν οι εξής: η Ρουθ Πούρατ CFO της Alphabet, η Σέριλ Σάντμπεργκ COO του Facebook, η Σάφρα Κατζ CEO της Oracle, η Σούζαν Γουοτζίσκι CEO του You Tube. Επίσης, η Βιρτζίνια Ρομέτι είναι μια από τις ισχυρότερες γυναίκες για το έτος 2019 ενώ κατέχει και την 1η θέση στον τομέα της τεχνολογίας ως CEO της IBM.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από τη δεκαετία του 1990 έχει θέσει ως προτεραιότητα της, την ενίσχυση της θέσης και της συμμετοχής της γυναίκας στην τεχνολογία μέσα από ποικίλες ενέργειες κυρίως μέσω των διαφόρων προγραμμάτων. Από το 2011, απονέμεται το βραβείο «Γυναίκες innovators», επιβραβεύοντας γυναικείες ιδέες στην καινοτομία και στην τεχνολογία. Επιπλέον, από το 2020 υπάρχει το μεγαλύτερο πρόγραμμα για την έρευνα και την καινοτομία, το Horizon, το οποίο είναι σημαντικό καθώς δεν υπάρχουν διακρίσεις με βάση το φύλο, με απώτερο στόχο την αντιμετώπιση των ανισορροπιών και την ενδυνάμωση της θέσης της γυναίκας σε τομείς όπως είναι η τεχνολογία.
Οι λόγοι, που ώθησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση να ασχοληθεί με τον εν λόγω τομέα είναι γιατί επιδίωκε και επιδιώκει, να αυξήσει το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στην τεχνολογία. Συνεπώς, για να γίνει πιο αντιληπτό, θα παραθέσουμε κάποια στατιστικά δεδομένα, τα οποία αποτυπώνουν τη συνολική κατάσταση των κρατών μελών της Ε.Ε. των προηγούμενων ετών. Συγκεκριμένα:
- «Το 2014 στην ΕΕ28 το 42,2% των απόφοιτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στους τομείς της έρευνας, τεχνολογίας, μαθηματικών και υπολογιστών ήταν γυναίκες».
- «Στους κλάδους της μηχανολογίας, βιομηχανίας και υποδομών, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο το 27,2% των απόφοιτων (2014)».
- «Το 2015, οι γυναίκες αποτελούσαν λιγότερο από το ήμισυ (40,3%), των επιστημόνων και μηχανικών στην ΕΕ-28, παρουσιάζοντας ωστόσο μια αύξηση από το 32,2% που ήταν το 2008».
- «Το 2015 στην ΕΕ-28, οι γυναίκες αντιπροσώπευαν μόνο το 32,5% μεταξύ εκείνων που απασχολούνται στην κατασκευή υψηλής τεχνολογίας και υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας και γνώσης».
- «Πολλές γυναίκες εγκαταλείπουν τους κλάδους της επιστήμης, τεχνολογίας και μηχανικής λόγω του ότι είναι ανδροκρατούμενοι, και δεν προσφέρουν ισάξιες προοπτικές ανάπτυξης. Πιο πολλές γυναίκες εγκαταλείπουν τους τομείς της έρευνας (αφού έχουν ξεκινήσει) – 53% – παρά άντρες – 31%».
- «Παγκόσμια, ανάμεσα στις 20 μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρίες, μόνο το 11% των ανώτερων εκτελεστικών μελών είναι γυναίκες».
Τα δεδομένα, ακόμη και σήμερα, παρά όλες τις προσπάθειες και τα πρότυπα, είναι ακόμη απογοητευτικά. Συγκεκριμένα, σε έρευνα με δείγμα 2.000 γυναικών, τα αποτελέσματα ήταν τα εξής: μόλις το 3% των γυναικών δήλωσαν ότι είχαν ως πρώτη τους επιλογή για επαγγελματική σταδιοδρομία τον τομέα της τεχνολογίας. Το 78% των νέων κοριτσιών δεν ήξερε ούτε ένα όνομα γυναίκας που να ασχολείται με τον εν λόγω τομέα. Κορωνίδα όλων, είναι το χαμηλό ποσοστό της τάξεως του μόλις 5% των ηγετικών θέσεων, που καταλαμβάνουν οι γυναίκες στον κλάδο της τεχνολογίας. Οι λόγοι που συντελούν στην υπο-εκπροσώπηση των γυναικών οφείλονται στην έλλειψη ενημέρωσης, στην έλλειψη προτύπων αλλά και στη λανθασμένη αντίληψη ότι πρόκειται για έναν κατεξοχήν ανδρικό τομέα. Αυτό που πρέπει να τονισθεί, είναι ότι «Ο χώρος της πληροφορικής και τα τεχνολογικά επαγγέλματα είναι ανδροκρατούμενα, όχι επειδή οι γυναίκες επιστημονικά αποδεδειγμένα υστερούν με οποιοδήποτε τρόπο σε σχέση με τους άντρες του κλάδου, αλλά απλά επειδή οι ίδιες δεν ασχολούνται όσο εκείνοι με αυτές τις επιστήμες». Άλλωστε, πολλοί Οργανισμοί έχουν επιλέξει για ηγετικές θέσεις γυναίκες. Συνεπώς, δε θα πρέπει το φύλο να τίθεται εμπόδιο ή κριτήριο για την επαγγελματική αποκατάστασή τους ακόμη κι αν πρόκειται για έναν «ανδροκρατούμενο» κλάδο.
Συνεπώς, η κοινωνία οφείλει να προωθήσει αλλαγές, οι οποίες θα είναι ικανές να αντιμετωπίσουν τις παθογένειες με απώτερο στόχο την εξάλειψή τους. Αυτό μπορεί να συμβεί μέσω της εκπαίδευσης που θα ενημερώνει άπαντες και δη τις γυναίκες ότι μπορούν να ασχοληθούν και με τον κλάδο την τεχνολογίας. Τίποτα δεν είναι ανέφικτο γιατί όπως είπε η Κάρεν Σπαρκ Τζόουνς, μια πρωτοπόρα επιστήμονας στον τομέα των υπολογιστών, «Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν περισσότερες γυναίκες στην πληροφορική. Το δικό μου μότο είναι “Η πληροφορική είναι τόσο σημαντική για να την αφήσουμε στους άνδρες”».
Βιβλιογραφία
- ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ: ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ, Athens Tech College, Αύγουστος 4, 2017. Διαθέσιμο σε: https://www.athtech.gr/afieroma-ginekes-stin-technologia-giati-ta-koritsia-prepi-na-diekdikisoun-tin-parousia-tous-ston-choro-tis-kenotomias
- Αλεξανδρίδη Ελίνα, Η θέση της γυναίκας στον χώρο της Τεχνολογίας, COSMOS BUISNESS SYSTEMS AEBE. Διαθέσιμο σε: https://www.cbs.gr/el/blog/%CE%B7-%CE%B8%CE%AD%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BA%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82
- Η γυναίκα στους τομείς της Έρευνας και Τεχνολογίας, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Γραφείο στην Ελλάδα, Μάρτιος 7, 2017. Διαθέσιμο σε: https://www.europarl.europa.eu/greece/el/%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%0A-%CE%B4%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/%CE%B7-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BA%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82
- Αχειμάστου Αρετή, Οι πέντε πιο ισχυρές γυναίκες στην τεχνολογία σύμφωνα με το Forbes, blog.plaisio, Μάρτιος 4, 2020. Διαθέσιμο σε: https://blog.plaisio.gr/whats-new/oi-pente-pio-ischyres-gynaikes-stin-technologia-symfona-me-to-forbes/
- Women in Tech Time to close the gender gap, PwC UK. Διαθέσιμο σε: https://www.pwc.co.uk/who-we-are/women-in-technology/time-to-close-the-gender-gap.html
- Sheridan Ash, Women in Technology: Time to close the gender gap, PwC UK, Μάρτιος 6, 2017. Διαθέσιμο σε: https://www.pwc.co.uk/who-we-are/women-in-technology/time-to-close-the-gender-gap.html
- Fieldstadt Elisha, Katherine Johnson, NASA mathematician depicted in ‘Hidden Figures’, dies at 101, nbcnews, Μάρτιος 24, 2020. Διαθέσιμο σε: https://www.nbcnews.com/news/nbcblk/katherine-johnson-nasa-mathematician-depicted-hidden-figures-dead-101-n1141566
- Crezo Adrienne, Inspiring quotes from 10 influential women in tech, Mentalfloss, Οκτώβριος 14, 2013. Διαθέσιμο σε: https://www.mentalfloss.com/article/53181/inspiring-quotes-10-influential-women-tech
- Φωτογραφία: Insurance World