Η Συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας για τη διαχείριση των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών “έχει ανασταλεί de facto”, δήλωσε ο επικεφαλής του Γραφείου Ευρώπης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (UNHCR) Βενσέν Κοστέλ σε συνέντευξή του στο έντυπο ευρωπαϊκής ενημέρωσης Agence Europe και σημείωσε ότι «η απόπειρα πραξικοπήματος δημιουργεί επιπλοκές για την επίτευξη των διαφόρων στόχων της συμφωνίας».
Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι: «είναι πολύ νωρίς να προσδιοριστεί κατά πόσο τα γεγονότα στην Τουρκία θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις αφίξεις. Αλλά, η συμφωνία έχει ανασταλεί ντε φάκτο, διότι δεν υπάρχουν πλέον συνομιλητές (από τουρκικής πλευράς), καθώς από το πραξικόπημα και μετά, οι Τούρκοι αξιωματικοί που λειτουργούσαν ως σύνδεσμοι έχουν επιστρέψει στη χώρα τους και ως εκ τούτου οι επιστροφές μεταναστών και προσφύγων έχουν σταματήσει».
Γενικότερα, βλέπουμε ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται στην Τουρκία σε συνέχεια της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος, δημιουργεί αμφιβολίες σχετικά με τα περιθώρια που διαθέτουν Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί και λοιπές οργανώσεις να δράσουν στη χώρα
.
.
Επιπρόσθετα, σε ερώτηση προς τον Βενσέν Κοστέλ σχετικά με το πώς ο ίδιος αξιολογεί την εφαρμογή της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, ανέφερε ότι παρά τη μικρή αύξηση στις αφίξεις που διαπιστώθηκε τις δύο τελευταίες εβδομάδες του Ιουλίου, οι αριθμοί παραμένουν χαμηλοί και πλήρως διαχειρίσιμοι από ελληνικής πλευράς. Βέβαια, στη μείωση των αφίξεων συντελεί το γεγονός ότι οι πρόσφυγες γνωρίζουν πως τα σύνορα προς την Ευρώπη είναι κλειστά, ενώ άλλος ένας σημαντικός παράγοντας είναι ο φόβος εξαιτίας των πρόσφατων τρομοκρατικών επιθέσεων.
Αναφορικά τώρα με το μηχανισμό επανεγκατάστασης, είναι γνωστό ότι προχωράει με πολύ αργούς ρυθμούς, καθώς από τα 66400 άτομα που πρόκειται να μεταφερθούν από Ελλάδα σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, έχουν γίνει μέχρι στιγμής μόνο 2681 μεταφορές, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε η Επιτροπή στις 27 Ιουλίου 2016. Παράλληλα, διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν ακόμα προβλήματα στην καταγραφή των αιτήσεων, παρά τις βελτιώσεις που έγιναν, ενώ τα λοιπά κράτη ακόμη και πριν τις τρομοκρατικές επιθέσεις δεν έσπευσαν να προσφερθούν για υποδοχή προσφύγων.
Ωστόσο, η τήρηση της Συμφωνίας αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη βίζα. Συγκεκριμένα, η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί όλες τις προϋποθέσεις της Συμφωνίας για τους πρόσφυγες, ώστε να εξασφαλίσει την απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, οι οποίοι επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη, δήλωσε η ΕΕ μέσω της εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μίνα Αντρέεβα την 1η Αυγούστου 2016.
Η απελευθέρωση των θεωρήσεων αποτελεί ένα από τα κίνητρα που έχουν προσφέρει οι Βρυξέλλες στην Άγκυρα για την από κοινού διαχείριση της μεταναστευτικής ροής προς την Ευρώπη και την επιστροφή των προσφύγων στην Τουρκία.
Η Τουρκία χρειάζεται να εφαρμόσει ακόμη πέντε από τις προϋποθέσεις που έχει θέσει η ΕΕ για να ε
ξασφαλίσει την απελευθέρωση. Ανάμεσα σε αυτές βρίσκεται η αλλαγή ορισμού που χρησιμοποιεί το τουρκικό κράτος για την τρομοκρατία, ώστε να μην διώκονται δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί.
ξασφαλίσει την απελευθέρωση. Ανάμεσα σε αυτές βρίσκεται η αλλαγή ορισμού που χρησιμοποιεί το τουρκικό κράτος για την τρομοκρατία, ώστε να μην διώκονται δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί.
Τέλος, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε συνέντευξή του την Κυριακή 31 Ιουλίου 2016, δήλωσε ότι η Άγκυρα θα σταματήσει τη συμφωνία αν δεν ανακοινωθεί συγκεκριμένη ημερομηνία για την απελευθέρωση των θεωρήσεων εισόδων.