γράφει η Βάσια Χατζηιωάννου
2 Νοεμβρίου 1917… ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας Άρθουρ Μπάλφουρ υπογράφει ένα κείμενο, σύμφωνα με το οποίο «η κυβέρνηση της Αυτού Μεγαλειότητας είναι ευνοϊκά διακείμενη στην ίδρυση στην Παλαιστίνη μιας εθνικής εστίας για τον εβραϊκό λαό».
Η λεγόμενη Διακήρυξη Μπάλφουρ ήταν αυτή που τότε, πριν από έναν αιώνα, άνοιξε τον δρόμο για τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ στις 14 Μαΐου του 1948, και την κατοχή της Παλαιστίνης, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Στις 15 Μαΐου, στρατιωτικές δυνάμεις της Αιγύπτου, της Ιορδανίας, του Λιβάνου, του Ιράκ και της Συρίας επιτέθηκαν εναντίον του νεοσύστατου κράτους. Ο πρώτος αραβοϊσραηλινός πόλεμος είχε μόλις ξεκινήσει και εν έτη 2019 αναρωτιόμαστε ακόμη εάν πρόκειται ποτέ να σταματήσει….
Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες να τερματιστεί η σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών, δεν υπάρχει καμία διευθέτηση ώστε να επανέλθει η ειρήνη. Πιο συγκεκριμένα, από την 30ή Μαρτίου 2018, η Λωρίδα της Γάζας, που περιβάλλεται από το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τη Μεσόγειο και δοκιμάστηκε από τους πολέμους, τη φτώχεια, τον ισραηλινό και τον αιγυπτιακό αποκλεισμό και έχει μετατραπεί σε θέατρο εβδομαδιαίων διαδηλώσεων, που γενικά σημαδεύονται από βίαια επεισόδια, κατά μήκος του τείχους. Το έναυσμα για τα πρόσφατα γεγονότα του Μαΐου δόθηκε το μεσημέρι της Παρασκευής 3 Μαΐου κατά τη διάρκεια των καθιερωμένων διαδηλώσεων, που ξεκίνησαν στις 30 Μαρτίου 2018 με την επωνυμία Μεγάλη Πορεία για την Επιστροφή, και ως αίτημα έχουν την επιστροφή των Παλαιστινίων στα σπίτια τους απ’ όπου διώχθηκαν το 1948 με την Νάκμπα (καταστροφή) και τον τερματισμό του ισραηλινού αποκλεισμού στη Γάζα που διαρκεί πλέον 12 χρόνια.
Στα αιτήματα των διαδηλωτών στα πλαίσια της Μεγάλης Πορείας για την Επιστροφή είναι η εφαρμογή του ψηφίσματος 194 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και η βελτίωση της δραματικής ανθρωπιστικής κατάστασης που επικρατεί στη Γάζα. Οι συνθήκες διαβίωσης των 2 εκ. Παλαιστινίων στη Γάζα είναι δραματικές μετά το εμπάργκο που επέβαλε το Ισραήλ. Ως αποτέλεσμα στη Γάζα παρατηρείται το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας τον κόσμο, που φτάνει το 54%, με το ποσοστό της ανεργίας στους νέους να ανέρχεται στο 74%. Λόγω του αποκλεισμού, το 68% των κατοίκων εξαρτάται από τις διανομές φαγητού που πραγματοποιούν διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις όπως ο Ερυθρός Σταυρός.
Εγκλήματα πολέμου
Όπως επισημαίνουν σε έκθεσή τους ερευνητές του ΟΗΕ,εγκλήματα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας ίσως έχουν διαπράξει οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας κατά την αιματηρή καταστολή των συνεχόμενων διαδηλώσεων στη Λωρίδα της Γάζας, Μια πρόσφατη έρευνα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το Ισραήλ σκόπιμα πυροβόλησε παιδιά και δημοσιογράφους στη Γάζα το 2018 και ότι ο Ισραηλινός στρατός ενδέχεται να έχει διαπράξει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας κατά τις μαζικές διαμαρτυρίες της «Μεγάλης Πορείας της Επιστροφής».
Η τελευταία έκθεση, που αναφέρεται στην περίοδο από τις 30 Μαρτίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018, έχει βασιστεί σε εκατοντάδες συνεντεύξεις με θύματα και αυτόπτες μάρτυρες, καθώς και ιατρικά δεδομένα, βίντεο, φωτογραφίες και υλικό τραβηγμένο από drones. Σημειώνεται ότι το δικαστήριο της Χάγης έχει ανοίξει προκαταρκτική έρευνα για τις κατηγορίες σε βάρος του Ισραήλ σχετικά με παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο παλαιστινιακό έδαφος το 2015. Μεταξύ άλλων, σημειώνεται στην έκθεση σκοτώθηκαν απ’ τις ισραηλινές δυνάμεις 35 παιδιά, δύο δημοσιογράφοι και τρεις νοσηλευτές. Συνολικά, όπως ανακοίνωσε ο ΟΗΕ, έχουν σκοτωθεί 189 Παλαιστίνοι και τραυματιστεί πάνω από 6.100 άνθρωποι πέρυσι κατά τις εβδομαδιαίες διαδηλώσεις στη Γάζα.
Η «Συμφωνία του Αιώνα»
Ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump ανακοίνωσε τη “Συμφωνία του Αιώνα” για την επίλυση της σύγκρουσης. Το σχέδιο αναμένεται να αποκαλυφθεί σε αόριστη ημερομηνία λίγο μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ. Μέχρι στιγμής αμερικανικές πηγές αναφέρουν ότι η πρωτοβουλία θα προσδώσει προτεραιότητα στα ισραηλινά συμφέροντα έναντι των παλαιστινιακών δικαιωμάτων, θα αγνοήσει τις θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου και θα απομακρυνθεί από την ιδέα των δύο κυριαρχικών κρατών. Η αναγγελία εκ μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης ότι θα δοθεί στη δημοσιότητα η περίφημη «Συμφωνία του Αιώνα» για το παλαιστινιακό θεωρείται σίγουρο ότι θα πυροδοτήσει νέες συγκρούσεις λόγω της προκλητικής εύνοιας που το διαπερνά υπέρ φυσικά των Ισραηλινών.
Η συμφωνία θα περιλαμβάνει δύο βασικά μέρη: πολιτικά και οικονομικά. Το πολιτικό μέρος θα αφορά βασικά ζητήματα όπως το καθεστώς της Ιερουσαλήμ και των προσφύγων, ενώ το οικονομικό τμήμα θα σχετίζεται περισσότερο με την ανάπτυξη της παλαιστινιακής οικονομίας. Η «Συμφωνία του Αιώνα» προβλέπεται πώς θα υπογραφτεί από τρία μέρη, το Ισραήλ, την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και τη Χαμάς, ιδρύοντας ένα κράτος που θα ονομαστεί «Νέα Παλαιστίνη». Εντός ενός έτους μετά τις υπογραφές θα διεξαχθούν εκλογές στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, ενώ εντός 3 ετών θα αποφυλακιστούν όλοι οι αντιστασιακοί Παλαιστίνιοι που κρατά έγκλειστους το Ισραήλ. Με βάση τις προβλέψεις της «Συμφωνίας του Αιώνα», η Ιερουσαλήμ που ακόμη και τώρα έχει 435.000 Παλαιστίνιους περνάει στο Ισραήλ, όπως και οι εποικισμοί στη Δυτική Όχθη που θα ενσωματωθούν στο κράτος του Ισραήλ, παρότι όχι μόνο ο ΟΗΕ αλλά ακόμη και εβραϊκές οργανώσεις των ΗΠΑ με ιδιαίτερη επιρροή έχουν καταγγείλει την τακτική των εποικισμών.
Η Δυτική Όχθη και η Γάζα θα ενώνονται στο πλαίσιο του νέου κράτους μέσω ενός αυτοκινητόδρομου που θα χτιστεί 30 μέτρα πάνω από το έδαφος. Το κόστος της κατασκευής θα το αναλάβουν Κίνα (κατά 50%), Νότια Κορέα, Αυστραλία, Καναδάς, ΗΠΑ και ΕΕ (από 10% κάθε μέρος). Το νέο κράτος δε θα έχει δικό του στρατό και για την ασφάλειά του, θα μεριμνεί ο ισραηλινός στρατός που θα πληρώνεται μάλιστα γι’ αυτή του την υπηρεσία από την Παλαιστινιακή κυβέρνηση.
Συμπέρασμα
Το πιθανότερο είναι το σχέδιο «επίλυσης» να καταλήξει στο καλάθι των αχρήστων. Το πρόβλημα για τον άξονα ΗΠΑ – Ισραήλ βρίσκεται στο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση κι ο Αραβικός Σύνδεσμος τάσσονται καθαρά υπέρ των αποφάσεων του ΟΗΕ για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Η σαφής τους θέση αποτυπώθηκε πολύ πρόσφατα στην κοινή σύνοδο κορυφής ΕΕ – Αραβικής Ένωσης στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, δημιουργώντας ένα ανάχωμα στην αμερικανό-ισραηλινή επιθετικότητα. Αν αποδειχθούν αληθινά όσα διέρρευσαν, τότε η Παλαιστινιακή πλευρά θα βρεθεί στο κέντρο πρωτοφανών πολιτικών πιέσεων και οικονομικών εκβιασμών που θα απειλήσουν ακόμη και την ύπαρξή της Παλαιστινιακής Αρχής υπό τη σημερινή μορφή. Σε αυτό το πλαίσιο οι βομβαρδισμοί της Γάζας δεν αποκλείεται να ήταν απλώς προειδοποιητικές βολές.
Πηγές