Γράφει η Βίκυ Νιάρχου
Για τους αντάρτες της Ροζάβα, η τουρκική εισβολή πριν περίπου είκοσι ημέρες δεν ήταν ένα γεγονός αναπάντεχο. Την ανέμεναν, ειδικά μετά την αποχώρηση μεγάλου μέρους της αμερικανικής δύναμης στην περιοχή. Σύμφωνα με τον Βραζιλιάνο freelancer πολεμικό ανταποκριτή Yan Boechat, οι Κούρδοι μαχητές έσκαβαν “λαγούμια”, τούνελ πολλών χιλιομέτρων ώστε να είναι σε θέση να προστατευθούν σε μια μεγάλη τουρκική επίθεση. Όταν αυτή ήρθε, όλος ο πλανήτης έμεινε εμβρόντητος από την ωμότητα και τη βιαιότητα της τουρκικής επέμβασης σε ένα ξένο κυρίαρχο κράτος, αλλά και σε μία γεωγραφική περιοχή στην οποία εφαρμόζεται εδώ και χρόνια ένα διαφορετικό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό σύστημα, που δε συμβαδίζει με τις τουρκικές φιλοδοξίες. Για την Τουρκία, η περιοχή της Βορειοανατολικής Συρίας, που κατέχεται από τους Κόυρδους αντάρτες και αντάρτισσες, είναι μία ανοικτή απειλή, καθώς υπάρχει ισχυρός δεσμός με το PYD, κόμμα που θεωρείται μέρος του PKK.
Η εισβολή του Ερντογάν στη Συρία, συμβαίνει με την (λεκτική) καταδίκη μεν, την ανοχή δε όλων των διεθνών μεγάλων δυνάμεων, κι αυτή είναι η ισχυρότερη απόδειξη ότι, ο Πρόεδρος της Τουρκίας κατέχει ακόμη μια ισχυρή θέση στο διεθνές γίγνεσθαι. Παρά τα μεγάλα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας, παρά τη διπλωματική κρίση που διαφαινόταν στις σχέσεις με τις Η.Π.Α. νωρίτερα εφέτος, δεν είναι εμφανής στρατηγικά και διπλωματικά, οποιαδήποτε κρίση ως προς το εκτόπισμα της χώρας αυτής στο διεθνές σύστημα ισορροπίας δυνάμεων αφού, η γεωγραφική της θέση και η γεωπολιτική της σημασία, είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα απέναντι στους Ευρωπαίους συνομιλητές της. Ενώνοντας τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη και παράλληλα παίζοντας κεντρικό ρόλο στην αγορά και παραγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού, η Τουρκία φιλοδοξούσε για χρόνια να γίνει η περιφερειακή δύναμη της περιοχής, προστάτης και ισορροπιστής στα ταραγμένα από τις εμπόλεμες συγκρούσεις, μεσανατολικά εδάφη. Η εγκαθίδρυση επομένως ενός νέου status quo, το οποίο θα ορίζεται από τον “Σουλτάνο”, καθώς και η εδραίωση της Τουρκίας ως του εγγυητή της ειρήνης στην περιοχή, αλλά και η δημιουργία ενός προφίλ χώρας, στην οποία θα πρέπει να βασίζονται για την ασφάλειά τους οι μεσανατολικοί γείτονες, έχουν καταστεί αυτοσκοπός για τον πρώην μεγάλο ασθενή της Ευρώπης.
Η επιχείρηση “Πηγή Ειρήνης” αποτελεί την τελευταία και πιο δριμεία επίθεση του τουρκικού κράτους προς τα Συριακά εδάφη, μετά την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στη Συρία το 2011. Η επιλογή του συγκεκριμένου χωρικού σημείου, δεν είναι τυχαία. Για τον Τούρκο Πρόεδρο, κάθε σημείο του χάρτη που κατέχεται από Κούρδους, αποτελεί έναν εν δυνάμει στόχο του. Στην εν λόγω περιοχή της Βορειοανατολικής Συρίας, η εναλλακτική επιλογή στην κοινωνική ζωή και η αποστασιοποίηση από το “δεδομένο”, πλην γνωστό φιλελεύθερο σύστημα, αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγήν για τις δυτικές κοινωνίες. Ως εκ τούτου, δεν θα ήταν εκτός λογικής να θεωρήσει κανείς ότι, η παρούσα εισβολή της Τουρκίας στη Βορειοανατολική Συρία, εκπληρώνει ταυτόχρονα ένα διττό στόχο. Αφ’ ενός την τουρκική φιλοδοξία για έλεγχο και κυρίαρχία στην περιοχή, συνάμα με την αύξηση της διαπραγματευτικής ισχύος του καθεστώτος Ερντογάν, καθώς και ένα νέο status quo, που ενδεχομένως να επηρεάσει μακροπρόθεσμα και τη δημιουργία (ή μη) μιας αυτόνομης κουρδικής περιοχής εντός του Συριακού εδάφους, και αφ’ ετέρου την άμεση και οξεία καταστολή οποιουδήποτε εναλλακτικού κοινωνικοπολιτικού μοντέλου, υπενθυμίζοντας τόσο στους αντιφρονούντες όσο και σε όσους μελλοντικά θα το επέλεγαν, ότι η εύνοια της φιλελεύθερης Δύσης δεν προσφέρεται σε κοινωνίες που προωθούν εναλλακτικές λύσεις κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης, οι οποίες συχνά βρίσκονται απέναντι στις κυρίαρχες κρατικές δομές.
Ωστόσο, είναι γνωστό σε όλους πλέον πως, ούτε ο Τούρκος Πρόεδρος (όπως ούτε και οι Αντάρτες/ισσες του YPG/YPJ) χειραγωγείται από τις ισχυρές διαπραγματευτικά χώρες, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, κατά τις οποίες δρα αντίθετα από τα συμπεφωνημένα.
Συμπερασματικά λοιπόν, η επίθεση στο συριακό έδαφος είναι κατανοητό ότι, δεν εκπληρώνει μόνο Τουρκικές φιλοδοξίες επί της περιοχής, αλλά μεταφέρει ένα σύνολο στόχων που αφορούν και τις ισχυρές δυτικές χώρες, ενώ σε ορισμένα σημεία τα συμφέροντά τους εφάπτονται. Παράλληλα, αντιμετωπίζει κοινούς πολιτικούς “εχθρούς”, αλλά την ίδια στιγμή αφήνει ένα μεγάλο κενό στην αντιμετώπιση του πραγματικού εχθρού. Οι Δυτικές χώρες, ανήμπορες καθώς φαίνεται να δώσουν ριζική λύση στην αποσταθεροποίηση της περιοχής, αρκούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της επίθεσης στο να καταδικάζουν εντονότατα την τουρκική πρακτική, αλλά συνάμα να παραμένουν άπραγες μπροστά στο θέαμα του πολέμου.
Πηγές:
Άγγελος Συρίγος, 18.10.2019, Συρίγος: Πώς ο Ερντογάν έσωσε το πρόσωπο του με τη συμφωνία στη Συρία, αναρτήθηκε σε: https://www.skai.gr/news/world/syrigos-pos-o-erntogan-esose-to-prosopo-tou-me-ti-symfonia-sti-syria
Άγγελος Συρίγος, 21.10.2019, Αγγελος Συρίγος: Το αμερικανικό «οίκαδε» άλλαξε τη Συρία, αναρτήθηκε σε: https://www.kathimerini.gr/1047868/article/epikairothta/kosmos/aggelos-syrigos-to-amerikaniko-oikade-alla3e-th-syria
Yvo Fitzherberd, 19.10.2019, The ceasefire that never was: betrayal in Rojava, αναρτήθηκε σε:
https://roarmag.org/essays/rojava-turkey-invasion/
Henri J. Barkey, Steven A. Cook, 15.10.2019, The Turkish Invasion of Northern Syria, With Henri J. Barkey and Steven A. Cook, αναρτήθηκε σε: https://www.cfr.org/podcasts/turkish-invasion-northern-syria-henri-j-barkey-and-steven-cook
Richard N. Haass, 17.10.2019, The high price of Trump’s great betrayal, αναρτήθηκε σε: https://www.cfr.org/article/high-price-trumps-great-betrayal