γράφει η Ευαγγελία Μπαγιάρα,
Σύμφωνα με τις πρόσφατες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όλα τα κράτη μέλη της οφείλουν μέχρι το 2030 να αντλούν το 25% της ενέργειας τους από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι Σκανδιναβικές χώρες είναι πρωτοπόροι στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος. Οι καινοτόμες ιδέες που έχουν αναπτύξει αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση για τις υπόλοιπες χώρες της υφηλίου. Η Δανία έχει ήδη επιτύχει το στόχο ενώ τα ποσοστά της Σουηδίας καταγράφονται στο 53,9% ενώ της Φιλανδίας στο 39,3%.
Αρχικά, η Δανία αποτελεί χώρα πρότυπο όσον αφορά την προστασία του κλίματος. Η Κοπεγχάγη, συγκεκριμένα, αναδείχθηκε από τον Παγκόσμιο Δείκτη Πράσινης Οικονομίας ως η πιο πράσινη πόλη στον κόσμο. Σε σχέση με το 1990, έχει μειώσει τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα κατά 25%. Αυτή η μείωση επιτεύχθηκε με την τηλεθέρμανση και την αντικατάσταση « βρώμικων» καυσίμων με φυσικό αέριο. Διαθέτει το τρίτο μεγαλύτερο θαλάσσιο αιολικό πάρκο παγκοσμίως με 96 ανεμογεννήτριες και ο οικολογικός τρόπος μετακίνησης έχει γίνει τρόπος ζωής για τους κατοίκους της πόλης. Εξίσου σημαντικό αποτελεί το σύστημα διαχωρισμού, συλλογής και ανακύκλωσης των απορριμμάτων που ξεκίνησε από τη Σουηδία και διαδραματίζει σημαντικό μέρος για το εμπόριο της χώρας.
Η Σουηδία αποτελεί οικολογική όαση σε μια ρυπογόνο Ευρώπη. Βρέθηκε στις πρώτες θέσεις όσον αφορά την αειφόρο ανάπτυξη σύμφωνα με τον τελευταίο Δείκτη Παγκόσμιας Ενέργειας. Καινοτόμα ιδέα αποτελούν τα πράσινα σπίτια που μέσω αυτών έχουν μείωση ενέργειας και διοχέτευση της στη θερμότητα του σώματος, τις ηλεκτρικές συσκευές και το ηλιακό φως. Ωστόσο, υπάρχουν και οι οικισμοί «μπαταρίες» που λειτουργούν με ηλιακούς συλλέκτες που έχουν ως πυρήνα τη γεωθερμία και την αποθήκευση ηλιακής θερμότητας στο υπέδαφος.
Η γειτονική Φιλανδία είναι μια χώρα με έντονο περιβαλλοντικό χαρακτήρα. Σημαντικό παράδειγμα αποτελεί η μονάδα Soletair που αναπτύχθηκε στο Τεχνολογικό Ερευνητικό κέντρο της Φιλανδίας ,που μετατρέπει το διοξείδιο του άνθρακα σε ενέργεια. Αξιοσημείωτη είναι η επαναχρησιμοποίηση των βιομηχανικών κατάλοιπων και των απορριμμάτων που χρησιμεύουν συχνά για την παραγωγή ενέργειας.
Τέλος, στη Νορβηγία η υδροηλεκτρική ενέργεια αντιπροσωπεύει το 96,3% της ενέργειας της χώρας. Παράλληλα, έγινε η πρώτη χώρα που δεσμεύτηκε στη μηδενική αποψίλωση δασών. Ακόμα μια πρωτοποριακή ιδέα αποτελούν οι πράσινες στέγες ή στέγες SOD. Τα πλεονεκτήματα της στέγης από χλοοτάπητα είναι πολλά όπως η ισχυρή μόνωση και η τεράστια διάρκεια ζωής σε σχέση με τις στέγες που κατασκευάζονται με βιομηχανικά υλικά.
Το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι κατά πόσο η Ελλάδα μπορεί να ακολουθήσει έναν τέτοιο ρυθμό ανάπτυξης όπως αυτό των Σκανδιναβικών χωρών και αν θα καταφέρει να πραγματοποιήσει το στόχο της ΕΕ. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η Ελλάδα βρίσκεται εντός στόχου. Σημαντικό παράδειγμα αποτελεί η κατάταξη της Ελλάδας στην όγδοη θέση των χωρών της Ε.Ε. με κριτήριο την αναλογία της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος αιολικών προς την κατανάλωση ενέργειας. Τη δεύτερη θέση, επίσης, μεταξύ των χωρών της Ευρώπης, κατέκτησε η Ελλάδα ως προς τη κάλυψη της ενεργειακής ζήτησης από φωτοβολταική ενέργεια σύμφωνα με τη « Renewables 2017 Global Status Report». Παρόλα αυτά, βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο όσον αφορά την ανακύκλωση και αυτό οφείλεται στην ανεπαρκή ενημέρωση των πολιτών. Οι πολίτες δεν έχουν υιοθετήσει ακόμα περιβαλλοντική συνείδηση καθώς το 80% επιλέγει το αυτοκίνητο ως κύριο μέσο μετακίνησης και μόλις το 3% προτιμά το ποδήλατο.
Για να ενισχυθεί περισσότερο η πραγματοποίηση του στόχου η διοίκηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης ενέκρινε χρηματοδότηση ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα. Η χρηματοδότηση αφορά τόσο την κατασκευή μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, όσο και επενδύσεις σε δίκτυα μεταφοράς και διανομής που θα διευκολύνουν την απορρόφηση της πράσινης ενέργειας. Υπολογίζεται ότι οι επενδύσεις που θα χρηματοδοτηθούν από την EBRD θα μειώσουν τις ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 500.000 τόνους, ενώ θα συμβάλουν στη μείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο. Είναι ουτοπικό όμως να πιστεύουμε πως η Ελλάδα θα μπορέσει σύντομα να φτάσει το άλμα των Σκανδιναβικών χωρών παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της.
Βιβλιογραφία
§ Ευρωπαϊκή Ένωση, (2017). Ενέργεια .Europa.eu. https://europa.eu/european-union/topics/energy_el
§ Newroom, CNN Greece, (2017). Ελλάδα: Στο 15,4% η κατανάλωση από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. CNN GREECE .http://www.cnn.gr/news/ellada/story/71840/ellada-sto-15-4-i-katanalosi-apo-ananeosimes-piges
§ 300 εκατομμύρια ευρώ στην Ελλάδα για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. (2017) DOCUMENTO. http://www.documentonews.gr/article/300-ekatommyria-eyrw-sthn-ellada-gia-erga-ananewsimwn-phgwn-energeias
§ Commission Staff (2017) . Energy Union Factsheet Greece. Third report on the State of the Energy Union. https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/energy-union-factsheet-greece_en.pdf
§ Wind Europe, (2017). Αυξάνονται τα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα. Iefimerida green. http://www.iefimerida.gr/news/318237/ayxanontai-ta-aiolika-parka-stin-ellada
§ Ministry of Foreign Affairs of Denmark, (n.d) Independent from fossil fuels by 2050 http://denmark.dk/en/green-living/strategies-and-policies/independent-from-fossil-fuels-by-2050
§ Μοχιανάκης, Κ. (2013). Κοπεγχάγη: Πράσινη ανάπτυξη και ποιότητα ζωής. Citybranding.gr Πόλεις και Πολιτικές: για την ανταγωνιστική ταυτότητα των πόλεων ,http://www.citybranding.gr/2013/06/blog–post_19.html
§ Στη Δανία το μεγαλύτερο θαλάσσιο αιολικό πάρκο στον κόσμο. Πρώτο Θέμα.gr (2009) http://www.protothema.gr/article/44548/sth–dania–to–megalytero–thalassio–aioliko–parko–ston–kosmo/
§ Βένιου, Ε. (2013). Πράσινη ζωή στη Σουηδία. ΤοΒΗΜΑ science. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=496280
§ Finnish demo plant produces renewable fuel from carbon dioxide captured from the air,(2017) http://www.vttresearch.com/media/news/finnish-demo-plant-produces-renewable-fuel-from-carbon-dioxide-captured-from-the-air
§ Η Νορβηγία δεσμεύεται για μηδενική αποψίλωση δέντρων. (2017) http://www.agronews.gr/green–report/prasini–energeia/arthro/161237/i–norvigia–desmeuetai–gia–mideniki–apopsilosi–dason/
§ Πράσινες στέγες με χλοοτάπητα. Εco times green technology-green life(2011) https://www.newmail.gr/%CE%BF%CE%B9-%CF%80%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%AD%CE%B3%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BD%CE%BF%CF%81%CE%B2%CE%B7%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82/
§ Norwegian University of Science and Technology, (2015). Norway could be Europe’s green battery. Pgysorg. https://phys.org/news/2015-07-norway-europe-green-battery.html
§ RENEWABLES 2017 GLOBAL STATUS REPORT ,(2017). http://www.ren21.net/gsr-2017/
§ Κασσίμη,Α. (2016). Αυτοκίνητο,η αδυναμία των Ελλήνων. Η καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/875580/article/epikairothta/ellada/aytokinhto–h–adynamia–twn–ellhnwn