Γράφει ο Ευάγγελος Τασιόπουλος
O George Washington, γεννημένος
στις 22 Φεβρουαρίου 1732, ήταν γόνος μιας αρκετά εύπορης οικογένειας που είχε
στην κατοχή της φυτείες στην κομητεία του Westermoreland της
Βιρτζίνια. Η οικογένεια του Washington
εκτός από φυτείες είχε στην κατοχή της και έναν αριθμό σκλάβων, όπως ήταν
συνηθισμένο εκείνη την εποχή για τις περισσότερες εύπορες οικογένειες. Η ζωή
του πρώτου Κυβερνήτη των Ηνωμένων Πολιτειών χαρακτηρίζεται από την ανάληψη
θέσεων κύρους, αλλά και καίριας σημασίας, τόσο στον στρατιωτικό τομέα , όσο και
στον πολιτικό. Ο Washington είναι ο πρώτος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της
Αμερικής, καθώς και ένας από τους ιδρυτές και πατέρες της χώρας, που υπέγραψαν
το <<Σύμφωνο Ανεξαρτησίας>>, το οποίο με τη σειρά του γνωστοποιεί
την ανεξαρτησία της Αμερικής από τη Μ.Βρετανία, αλλά παράλληλα αποτελεί και τις
ιδεολογικές βάσεις για το πρώτο αμερικανικό Σύνταγμα.
Ο Washington έδειξε
τις ηγετικές του ικανότητες λίγο μετά τον θάνατο του μεγάλου του αδερφού,
Λόρενς, ύστερα από την παρέμβαση της ισχυρής οικογένειας Φαίρφαξ, με την οποία ο
Λόρενς διατηρούσε εξαιρετικές σχέσεις. Το 1950 περίπου και πριν τον Γαλλοϊνδικό
Πόλεμο, ο Washington αναδείχθηκε
ως Υπασπιστής στο στρατό της Βιρτζίνια όντας μόλις 22 ετών. Παρόλη την αποφασιστικότητα
και τις φιλοδοξίες που είχε επιδείξει ο νεαρός Washington, η πρώτη του στρατιωτική αποστολή δε στέφθηκε με επιτυχία,
καθώς στην προσπάθειά του να πείσει τους Γάλλους να αποσύρουν τις δυνάμεις τους
από τις περιοχές που είχαν καταληφθεί από τους Βρετανούς, αιχμαλωτίστηκε.
Βέβαια, η αποτυχία του αυτή δεν αποτέλεσε εμπόδιο στο ζήλο που είχε όσον αφορά
τον στρατιωτικό τομέα, τουναντίον, του δόθηκε ο ρόλος του Συνταγματάρχη και
προσχώρησε στο βρετανικό στρατό της Βιρτζίνια. Είναι σημαντικό να τονιστεί στο
σημείο αυτό, πως οι ρόλοι που απέσπασε ο Washington στον στρατιωτικό τομέα, καθόρισαν σε
μεγάλο βαθμό και τις πολιτικές του απόψεις και αποφάσεις, στην μετέπειτα
ενασχόλησή του με την πολιτική. Λίγους μήνες αργότερα, ο Washington παραμένοντας
το ίδιο αφοσιωμένος στο στρατιωτικό του έργο, αναδεικνύεται ως Διοικητής όλων
των στρατευμάτων της Βιρτζίνια και ύστερα από την κατάληψη αρκετών γαλλικών
οχυρών, κατάφερε να εξασφαλίσει την κυριότητα της κοιλάδας του Οχάιο εκ μέρους
των Βρετανών.
Το 1758 ο George Washington
αποσύρθηκε από τη θέση του Διοικητή των στρατευμάτων της Βιρτζίνια όντας πιο
έμπειρος σε θέματα πολέμου και τακτικής και έχοντας πάρει καίριες αποφάσεις για
την έκβαση του πολέμου. Εκείνη τη χρονιά, ήταν η πρώτη φορά που ο Washington δραστηριοποιήθηκε στο χώρο της πολιτικής και μάλιστα στα
κοινά της κοινοπολιτείας της Βιρτζίνια, καταφέρνοντας να εκλεγεί με το “House of Burgesses”, στην κάτω Βουλή της αποικιοκρατικής νομοθεσίας της
Βιρτζίνια. Επίσης, εκείνη τη χρονιά, πριν κερδίσει το εκλογικό του αξίωμα, ο Washington είχε αιτηθεί υψηλότερου στρατιωτικού ρόλου στον βρετανικό
στρατό, χωρίς όμως να καταφέρει να το αποκτήσει και έτσι ξεκίνησε η απέχθειά
του απέναντι στους Βρετανούς, οι οποίοι όχι μόνο του στέρησαν την ευκαιρία για
μεγαλύτερο βαθμό αξιώματος, αλλά τον μετέφεραν στο κοινό πεζικό ή αλλιώς
Τακτικό Στρατό. Ο Washington έπαιξε σημαντικό και καθοριστικό ρόλο στην πυροδότηση των
γεγονότων που θα οδηγούσαν στην Αμερικανική Επανάσταση, συνεχίζοντας να αντιτίθεται
σθεναρά στις αποφάσεις των βρετανών. Συγκεκριμένα, θεωρούσε πως ήταν άδικο το
γεγονός να επιβάλλονται φόροι στον αμερικανικό λαό από το βρετανικό κοινοβούλιο
και μάλιστα, άνευ εκπροσωπήσεως. Εκτός των άλλων, ο Washington είχε καταφέρει να ξεσηκώσει έναν
σημαντικό αριθμό κατοίκων κοντά στα βουνά Allegheny, καθώς ο νόμος της Βασιλικής Διακήρυξης του 1763 δεν
προέβλεπε την εγκατάσταση αμερικανικών οικισμών δυτικά της περιοχής αυτής. Αυτό
είχε ως αποτέλεσμα να διογκωθεί το αμερικανικό αίσθημα του Washington και
να ταχθεί εναντίον στο λεγόμενο Stamp Act, το οποίο προέβλεπε επιβολή φόρων σε κάθε είδος χαρτιού
που χρησιμοποιούσαν, συμπεριλαμβανομένων νομικών εγγράφων, εφημερίδων, αδειών
κλπ. Για αυτόν, το Stamp Act ήταν μια πράξη καταπίεσης για τον
αμερικανικό λαό, το οποίο τελικά δεν πέρασε την επόμενη χρονιά.
Το γεγονός, που ξεχείλισε το ποτήρι
για τον Washington αναφορικά
με την αποστροφή του για την καταπίεση των Βρετανών στον αμερικανικό λαό ήταν
όταν ψηφίσθηκαν και εφαρμόστηκαν οι νόμοι του Townshend το 1767. Τότε με την αξιοσέβαστη επιρροή που είχε στην
πολιτική ζωή της Βιρτζίνια, σημειώθηκε μποϊκοτάζ βρετανικών προϊόντων και
αγαθών από τους κατοίκους αυτής. Η παρέμβαση και η αντίθεση του Washington στους
νόμους του Townshead είχε ως αποτέλεσμα την δυσαρέσκεια περισσότερων Αμερικανών,
όχι μόνο κατοίκων της κοινοπολιτείας από την οποία προερχόταν ο Washington, αλλά και από άλλες, όπως για παράδειγμα αυτών της
Μασαχουσέτης. O Washington συνεχίζοντας να μάχεται σθεναρά με τους νόμους του
Κοινοβουλίου, θεωρούσε άδικο το νέο κύμα φόρων που ψηφίσθηκε στο πλαίσιο των Coercive Acts,
καθώς με αυτόν τον τρόπο παραβιάζονταν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα του
αμερικανικού λαού. Έπειτα από την ψήφιση των νόμων αυτών, ο Washington με
την επιρροή που είχε στα κοινά, κατάφερε να συγκαλέσει την επιτροπή της
κομητείας Φαίρφαξ για τη συζήτηση ενός καταλόγου ψηφισμάτων, που προέβλεπαν την
εγκαθίδρυση ενός <<Ηπειρωτικού Κογκρέσου>>.
O Washington επιλέχθηκε ως εκπρόσωπος του
Ηπειρωτικού αυτού Κογκρέσου και με την καίρια θέση που απέκτησε, πρότεινε τη
χρήση ένοπλης αντίστασης κατά των βρετανών ως έσχατη λύση. Με τη βοήθεια του Washington, και μετά από ψηφοφορία του Ηπειρωτικού Κογκρέσου
δημιουργήθηκε ο Ηπειρωτικός Στρατός με Αρχιστράτηγο τον ίδιο. Αποτέλεσε την
καλύτερη δυνατή επιλογή για αυτή τη θέση, καθώς είχε κύρος, γενικότερη
στρατιωτική εμπειρία, αλλά ευνοήθηκε και
από την πολιτική του εμπειρία μιας και συμβούλευε το Κογκρέσο για σημαντικό
χρονικό διάστημα. Παρόλη όμως την εμπειρία του ο Washington και παρά τις νίκες του, δεν κατέστη αρκετή η συμβολή του,
ώστε να νικηθούν οι βρετανικές δυνάμεις. Έτσι, με τη βοήθεια ενός άλλου
Αρχιστράτηγου, του Sir William Howe, και έπειτα
από πολλές προσπάθειες και μεγάλη απώλεια ανθρώπινου δυναμικού, κατάφερε να
υπερισχύσει των βρετανικών δυνάμεων στη μάχη του York Town, σηματοδοτώντας
την απελευθέρωση της Αμερικής από τους Βρετανούς. Μετά το τέλος της
Αμερικανικής Επανάστασης, o Washington ζήτησε
και υπογράμμισε την ανάγκη της ισχυρής ένωσης μεταξύ των πολιτειών της
Αμερικής. Βλέποντας, πως οι πολιτείες δεν ήταν καθόλου ενωμένες και ότι κατά τη
διάρκεια της Αμερικανικής Επανάστασης πολεμούσαν μεταξύ τους, ο Washington όντας φιλόδοξος και αποφασισμένος να μεριμνήσει του
προβλήματος, εξελέγη ομόφωνα ως πρόεδρος της πρώτης Συνταγματικής Συνέλευσης,
μετά το τέλος της Επανάστασης.
Μετά από προσεκτική μελέτη των υφιστάμενων πολιτικών, διαπιστώθηκε πως αυτές δεν ήταν αρκετό να τροποποιηθούν,
αλλά θα έπρεπε να αλλάξουν ριζικά με την υπογραφή ενός νέου Συντάγματος που θα
παραχωρούσε στην κεντρική κυβέρνηση περισσότερη εξουσία. Ακολούθησαν οι
προεδρικές εκλογές το 1879 και ο George Washington εξελέγη
ομόφωνα από κάθε εκλογέα ως ο πρώτος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών,
αποτελώντας ως σήμερα τον μοναδικό πρόεδρο στην ιστορία που έχει εξασφαλίσει
την ομόφωνη στήριξη των εκλεκτόρων. Ο Washington
με την εμπειρία που διακατείχε μερίμνησε
να αποφύγει τα ευρωπαϊκά μοντέλα διακυβέρνησης και τα ελαττώματα που αυτά
επέφεραν, ενώ ήξερε πως η θητεία του ως Πρόεδρος θα ήταν εξαιρετικά απαιτητική.
Γνωρίζοντας πως το νεοσύστατο κράτος αντιμετώπιζε δυσκολίες, τόσο σε εθνικό
επίπεδο, όσο και στο εξωτερικό, ο Washington
εμπιστεύθηκε σε μια εκλεκτή ομάδα ατόμων, να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα
αυτά, όσο πιο αποτελεσματικά γινόταν. Αρχικά, το παλιό καθεστώς της
Συνομοσπονδίας δε μπορούσε να διαχειριστεί το πρόβλημα του φόρτου εργασίας, ενώ
το γεγονός ότι υπήρχε μια τεράστια γραφειοκρατία από κοινού με την έλλειψη ενός
ισχυρού εκτελεστικού οργάνου δε βοηθούσε στη γενικότερη κατάσταση. Η ομάδα του Washington κλήθηκε
να αντιμετωπίσει τα συγκεκριμένα εθνικά θέματα, ενώ όσον αφορά την εξωτερική
πολιτική, έπρεπε να προσεγγίσει με ιδιαίτερη προσοχή τις πιέσεις και τις
εξελίξεις που διαδραματίζονταν στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα, είχε ξεσπάσει για
ακόμη μια φορά πόλεμος εναντίον της Γαλλίας και της Μ.Βρετανίας και
εγκυμονούνταν ο κίνδυνος να εμπλακούν και οι ΗΠΑ στο συγκεκριμένο πόλεμο. Ο Washington δείχνοντας
επιδεξιότητα, καθώς και με τη βοήθεια των συμβούλων του αποφάσισε να κρατήσει
ουδέτερη στάση, προς αποφυγή προβλημάτων που θα προέκυπταν από την πιθανή
ανάμειξη του νεοσύστατου κράτους των ΗΠΑ σε αυτόν ή οποιοδήποτε άλλο πόλεμο. Η
ουδετερότητα των ΗΠΑ γνωστοποιήθηκε στις βρετανικές δυνάμεις με την Συνθήκη
Τζέι που υπέγραψε ο ίδιος ο Washington
και με την υπογραφή της, ορισμένα βρετανικά στρατεύματα, που παρέμεναν σε
αμερικανικά εδάφη αποχώρησαν, ενώ επωφελήθηκε και ο εμπορικός τομέας, κάτι που
δε θα γινόταν σε καθεστώς πολεμικής σύρραξης. Ο Washington έχει μείνει στην ιστορία ως μια
προσωπικότητα με πολλά προτερήματα, εκ των οποίων κύριο είναι η αποφασιστικότητα την οποία
επέδειξε στις θέσεις ευθύνης που είχε αναλάβει
στον στρατιωτικό τομέα, αλλά και στον πολιτικό. Επίσης, θεωρήθηκε παράδειγμα,
πατριωτισμού και τιμής.
Αξιοσημείωτες είναι οι αποφάσεις του Washington,σχετικά
με τη διάρκεια της θητείας του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος μπορεί
να προεδρεύσει μόνο για δύο θητείες, ενώ έθεσε σε ισχύ τα τρία μέρη της
Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης: το Εκτελεστικό, το Νομοθετικό και το Δικαστικό. Τα
μέρη αυτά μπορούν να ασκήσουν εξουσία και έλεγχο όποτε κρίνεται απαραίτητο,
αλλά οφείλουν να δέχονται και τα ίδια έλεγχο από τα υπόλοιπα. Τέλος, πρέπει να
υπογραμμιστεί ότι ο Washington στη διαθήκη που συνέταξε αρκετό καιρό
πριν πεθάνει, γνωστοποιεί τη θέλησή του για την χειραφέτηση και απελευθέρωση
των δούλων που είχε στην κατοχή του, μετά από τον θάνατο της γυναίκας του,
Μάρθας. Επίσης, επιθυμία του ήταν ότι όσοι δούλοι ήταν ηλικιωμένοι ή άρρωστοι
και δε μπορούσαν να εργαστούν να ζουν από την περιουσία του, έως ότου πεθάνουν,
ενώ οι υπόλοιποι θα έπαυαν να είναι δούλοι με το θάνατο της συζύγου του. Με
αυτή του την απόφαση, έθεσε για πρώτη φορά το ζήτημα της ισότητας ανάμεσα σε
έγχρωμους και λευκούς στην Αμερική, ενώ για πρώτη φορά γίνεται λόγος για δικαιώματα
των έγχρωμων. Θα μπορούσαμε να πούμε, πως η απόφαση του αυτή αποτέλεσε
γενικότερα την ιδεολογική βάση για κατάργηση της δουλείας, γεγονός που
προκάλεσε αντιδράσεις. Παρόλα αυτά, η επιθυμία του δεν κατέστη ιδιαίτερα
σεβαστή από τους επόμενους προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίοι είχαν μεγάλους
αριθμούς σκλάβων, όπως ο Thomas Jefferson, ο τρίτος κατά σειρά Πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος είχε στην
κατοχή του 600 περίπου σκλάβους ελευθερώνοντας μόνο 7 συνολικά, πριν και μετά
τον θάνατό του. Εκτός από τον Jefferson,
18 άλλοι Πρόεδροι είχαν σκλάβους, μέχρι την επικύρωση της 13ης Τροπολογίας του
Αμερικανικού Συντάγματος, που έδωσε τέλος στο θεσμό της δουλείας. O George Washington
πέθανε το 1799 στην κατοικία του στο Mount Vernon, όπου και μεγάλωσε περιτριγυρισμένος από την οικογένειά
του και τους κοντινούς του ανθρώπους, δίνοντας την πολιτική σκυτάλη της
προεδρίας στον John Adams.
Πηγές-Βιβλιογραφία
- Mount Vernon. Ten Facts About Washington & Slavery. Διαθέσιμο στο; https://www.mountvernon.org/george–washington/slavery/ten–facts–about–washington–slavery/
- Khan Academy. The presidency of George Washington. Διαθέσιμο στο:https://www.khanacademy.org/humanities/us–history/road–to–revolution/creating–a–nation/a/presidency–of–george–washington
- Stephen Knott. George Washington: Impact and Legacy. Διάθεσιμο στο:https://millercenter.org/president/washington/impact–and–legacy