Απόγευμα Τετάρτης 11 Δεκεμβρίου η αρχισυντάκτρια του Ομίλου Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεμάτων Όλγα Τσουκαλά μίλησε τηλεφωνικά με τον νέο Συντονιστή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών Γιάννη Δάλμα* με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την 71η Επέτειο από την υιοθέτηση της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων Ανθρώπου του Ο.Η.Ε. το 1948 και τιμάται κάθε χρόνο 10 Δεκεμβρίου.
“ Καλησπέρα Γιάννη και σε ευχαριστούμε θερμά για την αποδοχή της πρόσκλησής μας.
Γ.Δ.: Καλησπέρα Όλγα και σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την τιμή που μου κάνετε να βρίσκομαι μαζί σας.
Αρχικά, συγχαρητήρια για τη νέα σου θέση. Είσαι σε έναν εξαιρετικά σπουδαίο τομέα, ο οποίος ολοένα και είναι πιο απαραίτητος τη σήμερον. Θα ήθελα, λοιπόν, για αρχή να σταθούμε σε αυτό και να επικεντρωθούμε στις αρμοδιότητες που θα απασχολήσουν το επαγγελματικό σου πρόγραμμα καθ’όλη τη διάρκεια της θητείας σου.
Γ.Δ.: Αναλαμβάνω, όπως είπαμε, συντονιστής στην Ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα κατεπείγοντα ψηφίσματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου που λαμβάνουν χώρα σε χώρες εκτός ΕΕ.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι μαζί με την ομάδα μου θα παρακολουθούμε στενά τις διεθνείς εξελίξεις, θα καταγράφουμε τα πιο σημαντικά περιστατικά παραβιάσεων και θα ιεραρχούμε τις υποθέσεις εκείνες που χρήζουν της προτεραιότητας μας στη διαπραγμάτευση μεταξύ των πολιτικών ομάδων την εβδομάδα πριν την Ολομέλεια. Στη συνέχεια θα πρέπει να χτίζουμε κάθε φορά τις σωστές πολιτικές συμμαχίες προκειμένου τα τελικά κείμενα προς ψήφιση να επιτελούν το σκοπό τους και να αποδίδουν καρπούς. Δεν είναι τυχαίο πως ορισμένες κυβερνήσεις έχουν τροποποιήσει ή εγκαταλείψει τους νόμους που επέσυραν την κριτική του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή έχουν επανεξετάσει τις πράξεις τους, ακόμη και σε σχέση με την επιβολή της θανατικής ποινής.
Σε όλη αυτή τη διαδικασία θα είμαστε σε συνεχή επαφή με τους οργανισμούς προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη κοινωνία των πολιτών και θα δείχνουμε τα απαραίτητα δημοκρατικά αντανακλαστικά προκειμένου να εντάσσονται προς συζήτηση, στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, οι πιο επείγοντες υποθέσεις.
Διανύουμε μια περίοδο την τελευταία δεκαετία όπου τα Δικαιώματα του Ανθρώπου υπόκεινται σε νομιμοφανείς περιορισμούς στο όνομα της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, το οποίο παρατηρείται και σε τρίτα κράτη και στα γειτονικά μας. Ποιά είναι η δική σου οπτική σε αυτή την κατάσταση; Πως θα μπορούσε να διορθωθεί αυτή η έκρυθμη κατάσταση που αποτελεί ένα ακανθώδες ζήτημα στον τομέα αυτο;
Γ.Δ.: Αν επιθυμούμε να σπάσουμε αυτό τον κύκλο αρχικά πρέπει να δείχνουμε,τόσο ως κράτη όσο ως πολίτες, μηδενική ανοχή στα φαινόμενα εκείνα που συμβάλλουν στη, μεταξύ άλλων την υπονόμευση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αρχής του κράτους δικαίου καθώς και εκείνων που αγωνίζονται για την προάσπιση αυτών των δικαιωμάτων. Οι Κυβερνήσεις, τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου, οι απλοί πολίτες αλλά και οι ανεξάρτητοι θεσμοί θα πρέπει να χρησιμοποιούν όλες τις νομικές διόδους που προβλέπονται στην εγχώρια νομοθεσία ή την Ευρωπαϊκή, αν μιλάμε για Κράτη Μέλη προκειμένου τέτοια φαινόμενα να έρχονται άμεσα ενώπιον της δικαιοσύνης.
Επειδή στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν γίναμε μάρτυρες αντίστοιχης αύξησης παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στοχοποίησης συγκεκριμένων ομάδων με δραματικές συνέπειες, είναι σημαντικό να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη και να αναλάβουμε γρήγορα δράση.
3ο σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τη Δημοκρατία. Κατά την προσωπική σου πείρα και σκέψη ποιά είναι η χρυσή τομή την οποία η Ε.Ε. εν συνόλω αλλά και κάθε κράτος-μέλος ξεχωριστά οφείλει να βρει ώστε να εφαρμοστεί πλήρως και σχεδόν καθολικά στην ουσία του και όχι τύποις ένα τέτοιο σχέδιο;
Γ.Δ.: Η πολιτική και η δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν δύο κύριους άξονες: την προστασία των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών της και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο. Το τρίτο σχέδιο δράσης για τα δικαιώματα του ανθρώπου και τη δημοκρατία, όπως και τα προηγούμενα δύο, θα καλύπτει τις πτυχές της εξωτερικής δράσης της ΕΕ που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Προχτές και σε συμβολισμό με την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών, το πρώτο υπό την προεδρία του καινούριου Ύπατου Εκπροσώπου για την κοινή εξωτερική πολιτική κ. Josep Borrell, συζήτησε το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί το νέο σχέδιο, ενώ ανακοίνωσε την έναρξη προπαρασκευαστικών εργασιών για ένα πιθανό οριζόντιο καθεστώς κυρώσεων.
Ως Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές καλωσορίζουμε την έναρξη του διαλόγου και σε συνεργασία με τις Κυβερνήσεις μας θα προσπαθήσουμε να επηρεάσουμε το τελικό σχέδιο το οποίο θα καλύπτει την περίοδο 2020 – 2024.
Η χρυσή τομή που θα πρέπει να βρεθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μεταξύ των Κρατών Μελών σχετικά με το νέο σχέδιο, θα πρέπει να εξασφαλίζει τη συνέχιση της υλοποίησης του στρατηγικού πλαισίου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ίδια στιγμή να ανταποκρίνεται στις νέες παγκόσμιες προκλήσεις που εμφανίζονται.
Τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να δείξουν τη δέσμευση τους προς αυτή τη κατεύθυνση, θα πρέπει να στηρίξουν το σημαντικό έργο του ειδικού εκπροσώπου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και θα πρέπει να προσφέρουν όλα τα μέσα που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων που θα τεθούν.
Στα εκτός Ε.Ε.:Αξιοσημείωτη είναι σε γενικότερο πλαίσιο η έλλειψη δημοκρατικών θεσμών πέρα από τα σύνορα της Ε.Ε. τη στιγμη που δεν τηρούνται, ούτε υποστηρίζονται εκ των έσω, τόσο σε αυτά όσο και στην ίδια την Ε.Ε., και ως εκ τούτου διασαλεύεται το κράτος δικαίου (πχ Βενεζουέλα που μαστίζεται από έλλειψη δημοκρατικών θεσμών και ειρήνης). Πως κρίνεις ότι είναι εφικτό να εφαρμοστεί ο 16ος Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης που αναφέρεται στην ενίσχυση αυτών των θεσμών και της ειρήνης με παράλληλη την προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου;
Γ.Δ.: Με συνεχιζόμενο διπλωματικό διάλογο, με στοχευμένες κυρώσεις και με την ορθή χρήση των διεθνών πολιτικών, συμπεριλαμβανομένων του εμπορίου και της χορήγησης αναπτυξιακής βοήθειας.
Η ΕΕ, έχει κατά καιρούς απευθύνει εκκλήσεις προς όλες τις χώρες να εφαρμόσουν την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και άλλες διεθνείς πράξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στο δε Κοινοβούλιο, ως Σοσιαλιστές, αγωνιζόμαστε ήδη να διασφαλίσουμε ότι όλες οι διεθνείς δραστηριότητες της Ένωσης, τηρούν τις αρχές της για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Προσωπικά και με βάση την εμπειρία μου, πιστεύω ότι η διασύνδεση των οικονομικών/εμπορικών διαπραγματεύσεων και της προώθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας αποτελεί το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που διαθέτουμε προκειμένου να εδραιώσουμε δίαυλο επικοινωνίας τόσο με τις Κυβερνήσεις όσο και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ειδικά των χωρών εκείνων που τα ανθρώπινα δικαιώματα ή/και το κράτος δικαίου αμφισβητούνται.
Βέβαια, ως ΕΕ δεν θα μπορούμε σε καμία περίπτωση να θεωρούμαστε ειλικρινής συνομιλητές αν τα Κράτη Μέλη μας δεν αποτελούν στην πράξη προασπιστές των δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Δυστυχώς όμως τα τελευταία χρόνια βλέπουμε περιπτώσεις Κρατών Μελών, κυρίως με συντηρητικές Κυβερνήσεις, να προωθούν πολιτικές αντίθετες με τις αρχές και αξίες της ΕΕ. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται άμεσα η ενεργοποίηση του άρθρου 7 της Συνθήκης της ΕΕ, όπως έγινε για την Πολωνία και την Ουγγαρία.
Μόλις χθές, 10 Δεκεμβρίου, τιμήθηκε η 71η Επέτειος της Παγκόσμιας Ημέρας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ως ελάχιστος φόρος τιμής της υιοθέτησης το 1948 της Οικουμενικής Διακήρυξης Δικαιωμάτων Ανθρώπου του Ο.Η.Ε.. Ποιο θα είναι το προσωπικό σου στοίχημα από τη νέα σου θέση για το προσεχές διάστημα;
Γ.Δ.: Όπως ανέφερα προηγουμένως, να είμαστε σε θέση να χτίζουμε τις κατάλληλες προοδευτικές συμμαχίες και να έχουμε όσο το δυνατόν πιο στοχευμένα ψηφίσματα που θα καλύπτουν τις πιο επείγουσες υποθέσεις παραβιάσεων, τα οποία να εκπροσωπούν πλήρως τις αξίες τις οποίες μας διέπουν.
Από την πλευρά μου, θα εργαστώ ώστε ως Ε.Κ να βγάλουμε προς τα έξω το καλύτερο μας εαυτό, όντας στην πράξη υπέρμαχοι των δικαιωμάτων τόσο στην Ευρώπη όσο και στο υπόλοιπο κόσμο. Σε αυτή την προσπάθεια θα βρίσκομαι σε συνεχή διάλογο με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις και με όλους τους φορείς ώστε να δώσουμε φωνή σε όλους εκείνους που το έχουν πραγματικά ανάγκη, μακριά από μικροπολιτικές. Και λέω μικροπολιτικές, γιατί στις διαπραγματεύσεις που κάνουμε κάθε μήνα η κάθε πολιτική ομάδα εκπροσωπεί και πολιτικά συμφέροντα με βάση τις σχέσεις που έχει με συγκεκριμένες χώρες.
Η προάσπιση των ελευθεριών και των δικαιωμάτων δεν πρέπει να αποτελεί αποτέλεσμα συμβιβασμών και αυτό αποτελεί το προσωπικό μου στοίχημα για το οποίο σκοπεύω να εργαστώ σκληρά το επόμενο διάστημα.
Τέλος και για να κλείσουμε πιό εορταστικά την παρούσα συνέντευξη ποιό θα ήταν το προσωπικό σου μήνυμα, σκέψη για την ανθρωπότητα εν’όψει των εορτών;
Γ.Δ.: Καμία ανοχή σε όσους προσπαθούν να μας καταπιέζουν και ενεργός συμμετοχή.
Και όταν λέω συμμετοχή, εννοώ σε όλες τις διαδικασίες που μας δίνεται η ευκαιρία να επηρεάσουμε, είτε είναι εκλογές, είτε είναι δημοψηφίσματα, είτε είναι ακόμα εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πρέπει να παίρνουμε μέρος στις πολιτικές εξελίξεις και να αφαιρούμε τη δύναμη όσων θέλουν και ελπίζουν να αφαιρέσουν τυχόν ελευθερίες μας ή το ίδιο μας το μέλλον.
Σε ευχαριστώ θερμά εκ νέου για την συνέντευξη που είχαμε Γιάννη η οποία ήταν διαφωτιστική και πλήρης και ελπίζουμε σε μία νέα συνέντευξη μαζί σου στις Βρυξέλλες δια ζώσης
Γ.Δ.: Θα χαρώ πάρα πολύ και να συνεχίσετε το σημαντικό σας έργο, το οποίο μας δίνει περαιτέρω όρεξη για δουλειά. Καλή συνέχεια και σας ευχαριστώ πολύ.
Σε ευχαριστούμε πολύ για τις ευχές σου Γιάννη και αυτό είναι που προσπαθούμε να κάνουμε στον Όμιλο Διεθνώνν και Ευρωπαϊκών Θεμάτων με την δεξαμενή αυτή σκέψη και αυτή την πλατφόρμα αναλύσεων και απόψεων ώστε να μπορούμε να συμμετέχουμε και εμείς τόσο λίγο σε όλο αυτό το μεγάλο εγχείρημα που προσπαθεί να εγκαθιδρύσει η Ε.Ε με την Δημοκρατία και τον Διάλογο.
* Ο Γιάννης Δάλμας είναι συντονιστής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Γραμματέας στον Τομέα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Κινήματος Αλλαγής
ΥΓ: Η συνέντευξη μαγνητοφωνήθηκε κατόπιν συναίνεσης του κυρίου Γιάννη Δάλμα και μόνο ως προς το κομμάτι των ερωτήσεων