Γράφει η Δέσποινα Χελβατζόγλου
Βασικό θέμα του παρόντος άρθρου αποτελεί η περιγραφή του τρέχοντος πολιτικού σκηνικού στη Γαλλία ενόψει των εκλογών, η παρουσίαση των υποψηφίων για την ανάληψη της προεδρίας και η εξαγωγή συμπερασμάτων ύστερα από την κριτική ανασκόπηση των παραπάνω θεμάτων. Η Γαλλία, ως γνωστόν, τον ερχόμενο Απρίλιο του 2022 πρόκειται να διεξάγει εκλογές για την ανάδειξη του νέου προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, οποίες είναι υψίστης σημασίας για την Ευρώπη.
Αρχικά, το εκλογικό σύστημα του γαλλικού πολιτικού συστήματος είναι το λεγόμενο «εκλογικό σύστημα των δύο γύρων», όπου στον πρώτο γύρο συμμετέχουν κανονικά όσοι υποψήφιοι το επιθυμούν και εφόσον κανείς από αυτούς δεν λάβει την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων, διεξάγεται ο δεύτερος γύρος, στον οποίο συμμετέχουν μόνο οι δύο πρώτοι υποψήφιοι, οι οποίοι και συγκέντρωσαν το μεγαλύτερο ποσοστό στον πρώτο γύρο και θα κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών. Ένα ιδιαίτερο στοιχείο -πέραν του εκλογικού συστήματος- είναι το γεγονός ότι το γαλλικό πολιτικό σύστημα είναι εν γένει προσηλωμένο στην προσωπικότητα του προέδρου και κατά συνέπεια, οι πολιτικές της χώρας συνδέονται άμεσα με το πρόσωπο του εκάστοτε ηγέτη.
Η χρονική συγκυρία διεξαγωγής των γαλλικών προεδρικών εκλογών, ως μία άλλη παράμετρος των εκλογών, είναι κρίσιμης σημασίας και θα παίξει καθοριστικό ρόλο για το μέλλον τόσο της χώρας αυτής, όσο και της Ευρώπης. Ειδικότερα, οι γαλλικές εκλογές θα λάβουν χώρα στην μετά-Μέρκελ εποχή, σε μία χρονική περίοδο, δηλαδή, όπου η μακροβιότερη καγκελάριος της πιο ισχυρής ευρωπαϊκής χώρας αποχωρεί από το πολιτικό αξίωμα της και από την ενεργό πολιτική σκηνή της χώρας της. Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτό το ερώτημα του αν η Γερμανία με τον νέο καγκελάριο θα καταφέρει να διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία της χώρας της στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα ή αν η Γαλλία θα μπορέσει να αναλάβει έναν ηγετικό ρόλο στη γηραιά ήπειρο, εκμεταλλευόμενη αυτή τη χρονική συγκυρία.
Η Γαλλία γενικότερα, είναι από τις χώρες που δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα από το κύμα της παγκοσμιοποίησης, καθώς εκεί που παλιότερα ήταν μία παγκόσμια αποικιοκρατική δύναμη μετεξελίχθηκε σε μία χώρα μεσαίας ευρωπαϊκής ισχύος. Σημαίνουσας σημασίας για το γαλλικό πολιτικό σύστημα αποτελεί η ύπαρξη της διαίρεσης μεταξύ αυτών που τάσσονται υπέρ της παγκοσμιοποίησης και αυτών που τάσσονται κατά.
Σε αυτό το σημείο θα ακολουθήσει η περιγραφή των τρέχοντων υποψηφίων για το αξίωμα του προέδρου.
Σύμφωνα και με το παρακάτω poll από το Politico παρατηρείται ότι στον πρώτο γύρο των εκλογών, ο Μακρόν δύναται να λάβει το μεγαλύτερο ποσοστό, της τάξης του 24%, έπειτα ακολουθεί η νέα πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων Πεκρές με ποσοστό 17% και με μόλις μία μονάδα διαφορά ακολουθεί η αρχηγός του Εθνικού Μετώπου Λεπέν, στη συνέχεια, τη σκυτάλη παίρνει ο ακροδεξιός πολιτικός Ζεμούρ και ύστερα ακολουθούν με χαμηλό ποσοστό υποψήφιοι του αριστερού πολιτικού φάσματος. Είναι, επίσης, εξαιρετικά ενδιαφέρον το γεγονός ότι στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών συνυποψήφιος του Μακρόν θα είναι είτε η Λεπέν είτε η Πεκρές.
Ξεκινώντας μία σύντομη ανάλυση των υποψηφίων, ο τρέχων πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν με το κόμμα «Δημοκρατία Εμπρός» που δημιούργησε το 2016, είχε μία σταδιακή πολιτική ανέλιξη. Ειδικότερα, το κόμμα του -κάτι το οποίο και του επέτρεψε να νικήσει στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές του 2017- προσέλκυσε υποψηφίους και από τους δύο πόλους, τον κεντροαριστερό και τον κεντροδεξιό αντίστοιχα. Μεγάλο μέρος της Συντηρητικής Δεξιάς και των Σοσιαλιστών στράφηκε στον νέο αυτό υποψήφιο. Η κεντρική ρητορική του Μακρόν ήταν φιλοευρωπαϊκή, επικαλούμενος το επιχείρημα ότι το μέλλον και η πορεία εξέλιξης της Γαλλίας μπορεί να συμβεί μόνο εντός της Ευρώπης. Έτσι, ο Μακρόν παρουσιάστηκε ως ένας φιλελεύθερος πολιτικός, ταγμένος υπέρ της παγκοσμιοποίησης χωρίς -κατά τον ίδιο- να εντάσσεται ούτε στην αριστερά ούτε στη δεξιά πολιτική πτέρυγα. Σύμφωνα, επιπλέον, με δημοσκόπηση του Economist, η «ψήφος εμπιστοσύνης» προς τον Μακρόν σαφώς και έχει μειωθεί από την αρχή της προεδρικής θητείας, αλλά παραμένει σε ικανοποιητικά επίπεδα μέχρι τώρα, όπως παρουσιάζεται και παρακάτω.
Επίσης, η νέα ηγέτιδα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος εξελέγη μέσω κλειστών εσωκομματικών εκλογών στις 4 Δεκεμβρίου με ποσοστό 61%. Αποτελεί την πρώτη γυναίκα πρόεδρος του εν λόγω κόμματος, το οποίο στο παρελθόν υπηρέτησαν διάσημες πολιτικές προσωπικότητες, μεταξύ αυτών και ο Ντε Γκωλ. Προσδοκάται να λάβει ένα σημαντικό ποσοστό στις επερχόμενες εκλογές που ίσως -υπό το πρίσμα μίας φιλόδοξης σκέψης- καταφέρει να επαναφέρει το ρεπουμπλικανικό κόμμα στην εξουσία μετά από μία δεκαετία παραμονής του εκτός αυτής.
Επιπρόσθετα, υπάρχει το Εθνικό Μέτωπο, το κόμμα της Μαρί Λεπέν, το οποίο εντάσσεται στην ακροδεξιά και το οποίο στις εκλογές του 2017 κατάφερε να εισέλθει στον δεύτερο γύρο. Ο πολιτικός λόγος της Λεπέν στρέφεται κατά της παγκοσμιοποίησης, καθώς η ίδια έχει οικοδομήσει μία ρητορική της «Γαλλίας για τους Γάλλους», την επιστροφή της χώρας στις παλιές ένδοξες εποχές. Επομένως, αυτή η ρητορική προσέλκυσε όσους θεωρούνταν ως χαμένοι από το κύμα της παγκοσμιοποίησης.
Στις 30 Νοεμβρίου, ακόμη, ανακοίνωσε επίσημα την υποψηφιότητα του ο δημοσιογράφος Ζεμούρ, του οποίου ο πολιτικός λόγος εντάσσεται στην ακροδεξιά πολιτική γραμμή. Ο ίδιος έχει υιοθετήσει τη λεγόμενη «Μεγάλη θεωρία της Αντικατάστασης», σύμφωνα με την οποία οι λευκοί Γάλλοι πολίτες θα αντικατασταθούν από τους μη λευκούς μετανάστες. Αυτού του είδους η ρητορική του, συναντά κοινά σημεία με την αντιμεταναστευτική πολιτική της Λεπέν και έτσι, η υποψηφιότητα του Ζεμούρ ίσως επηρεάσει την εκλογική πορεία του κόμματος της Λεπέν.
Είναι χαρακτηριστικό, λοιπόν, ότι όλοι οι παραπάνω υποψήφιοι ανήκουν ή κλείνουν προς τα δεξιά του πολιτικού φάσματος. Από την άλλη η παρουσία υποψηφίων από την αριστερά είναι μικρή και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αυτοί οι υποψήφιοι δεν έχουν και μία σοβαρή προεκλογική ατζέντα, ικανή να προσελκύσει την πλειονότητα των Γάλλων πολιτών.
Εν κατακλείδι, για τις επερχόμενες εκλογές της Γαλλίας απομένουν λιγότερο από τέσσερις μήνες, οπότε οι υποψήφιοι έχουν, ακόμη, ελάχιστο χρονικό διάστημα να επιφέρουν ραγδαίες αλλαγές. Είναι φανερό ότι ο Μακρόν θα εισέλθει σίγουρα στον δεύτερο γύρο των εκλογών και πιθανότατα να βγει και νικητής, εκτελώντας μία δεύτερη προεδρική θητεία. Κρίσιμο ερώτημα, όμως, θα αποτελέσει το εάν θα καταφέρει να κερδίσει στο δεύτερο γύρο των εκλογών στον οποίο με βάση τα ήδη υπάρχοντα στατιστικά στοιχεία δεν είναι απολύτως σίγουρο ποιος θα είναι ο/η συνυποψήφιος/α του.
Βιβλιογραφικές Πηγές
Γαλλία: Ο Ερίκ Ζεμούρ διευρύνει τη διαφορά έναντι της Μαρί Λεπέν. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 19, 2021, από https://www.kathimerini.gr/world/561578752/gallia-o-erik-zemoyr-dieyrynei-ti-diafora-enanti-tis-mari-lepen/
Γαλλία-κεντροδεξιά: Τι σηματοδοτεί η υποψηφιότητα της Πεκρές για τις προεδρικές εκλογές. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 19, 2021, από https://www.capital.gr/diethni/3599820/gallia-kentrodexia-ti-simatodotei-i-upopsifiotita-tis-pekres-gia-tis-proedrikes-ekloges
Clarke, S. & Chrisafis, A. (2021). French elections polls: who is leading the race to be the next president of France. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 19, 2021, από https://www.theguardian.com/world/ng-interactive/2021/dec/03/french-election-polls-who-is-leading-the-race-to-be-the-next-president-of-france
France is doing well, but feeling miserable. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 19, 2021, από https://www.economist.com/europe/2021/02/09/frances-emmanuel-macron-must-decide-how-to-fight-next-years-election
France-presidential election voting intention. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 19, 2021, από https://www.politico.eu/europe-poll-of-polls/france/
Tidey, A. (2021). Who’s who in the race to unseat Macron?. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 19, 2021, από https://www.euronews.com/2021/12/07/french-presidential-election-who-s-who-in-the-race-to-replace-macron
Πηγή φωτογραφίας άρθρου: https://www.gzeromedia.com/what-were-watching-frances-regional-elections-the-talibans-gains-swedens-government-falls-nyc-goes-to-the-polls