Με τις συνεχείς τρομοκρατικές επιθέσεις να είναι ένα συχνό φαινόμενο το τελευταίο χρονικό διάστημα, εκτός από τις αθώες ανθρώπινες ζωές που χάνονται, δεν είναι λίγα και τα προβλήματα που δημιουργούνται στην εκάστοτε εγχώρια, διεθνή και παγκόσμια  οικονομία.

Αυτές οι επιπτώσεις στην οικονομία προκαλούνται άλλοτε με έμμεσο και άλλες φορές με άμεσο τρόπο. Πιο συγκεκριμένα, μερικές απο τις επιπτώσεις ειναι η ωθητική στάση προς ύφεση.  Οι συνεχείς, δηλαδή επιθέσεις έρχονται σε μια στιγμή που η οικονομία των περισσότερων χωρών έχει μόνο ελάχιστα σημεία αποτροπής μιας ύφεσης της χρηματιστηριακής και όχι μόνο αγοράς. Αυτό το φαινόμενο θα επιφέρει ως συντριπτικό αντίκτυπο, την  αποδυνάμωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών καθώς οι λιανικές πωλήσεις θα βλάψουν άσχημα τις οικονομίες των χωρών βραχυπρόθεσμα και θα επιφέρουν το ΑΕΠ πολλών από αυτών, σε αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης. Η αυξανόμενη αποστροφή του κινδύνου, πέρα από αυτή την επιρροή σχετικά με τα μοτίβα των δαπανών, όλο και περισσότεροι άνθρωποι αποστρέφονται τον κίνδυνο τώρα που οι ευπάθειες των χωρών τους σε τρομοκρατικές δραστηριότητες επηρεάζονται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό.

Ακόμη, στις σημαντικές αμυντικές δαπάνες. Αναντίρρητα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξει μια μεγάλη και ταχεία αύξηση των δαπανών για την εθνική άμυνα επιπρόσθετη του αναμενόμενου, καθώς και για τις δυνατότητες ασφαλείας της τοπικής αυτοδιοίκησης τόσο των χωρών που πλήττονται συστηματικά όσο και ολόκληρης της Ε.Ε. Είναι ακόμα σκόπιμο να υποθέσουμε ότι όλες οι χώρες θα αναλάβουν στρατιωτική δράση ενάντια δραστών που θεωρούνται ύποπτοι για τρομοκρατία προκειμένου να αποφευχθούν και άλλα μοιραία τρομοκρατικά χτυπήματα.

Τέλος οι τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον λιμένων και χερσαίων συνόρων, ήδη επιτάσσουν επιπλέον μέτρα εφαρμογής για να εξασφαλιστεί η ασφαλής άφιξη των εμπορευμάτων. Τα μέτρα αυτά, με την σειρά τους οδηγούν το κόστος της εξαγωγής και εισαγωγής αγαθών σε αύξηση.

Αναδυόμενες οικονομίες, λοιπόν πλήττονται περισσότερο, επειδή η επιβράδυνση των εξαγωγών και των εισαγωγών θα επηρεάσει την ικανότητα για την καταπολέμηση της φτώχειας. Μια αύξηση της φτώχειας μπορεί να προκαλέσει εξεγέρσεις του πληθυσμού και την πιθανή πολιτική αποσταθεροποίηση, αναγκάζοντας ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της φτώχειας.

Καταπολέμηση της οικονομίας των τρομοκρατών

Η σύγχρονη τρομοκρατία έχει ως μέθοδο τροφοδοσίας ένα δίκτυο οικονομιών που ελέγχονται από ισλαμικά κράτη και πολλές ένοπλες οργανώσεις. Οι οικονομικές της τροφοδοσίες έχουν πολλές πηγές και κυμαίνονται από νόμιμες μέχρι εγκληματικές επιχειρήσεις. Αυτές οι πηγές είναι τόσο κρυφές όσο και φανερές ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η αποκοπή τους από τη τρομοκρατία. Μερικές ωστόσο πηγές κερδών είναι η μεταβίβαση χρημάτων από πλούσιους μουσουλμάνους μέσω φιλανθρωπικών οργανώσεων, η παράνομη διακίνηση όπλων και ναρκωτικών και το ξέπλυμα χρήματος είναι όλα μέρος μιας προσπάθειας ενίσχυσης των τρομοκρατών.

Σε αυτό το σημείο θα ήταν εύλογο να τονίσουμε πως οι τομείς της νέας οικονομίας της τρομοκρατίας έχουν σχέσεις αλληλεπίδρασης με τις οικονομίες των δυτικών χωρών. Ο βαθμός αλληλεξάρτησής τους είναι εντυπωσιακά υψηλός καθώς το ξέπλυμα χρήματος, οι νόμιμες επιχειρήσεις ελεγχόμενες από ένοπλες οργανώσεις, και η παράνομη οικονομική βοήθεια συντελούν στο να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός.

Η Δύση είναι ο βασικός καταναλωτής και ο μεγαλύτερος πωλητής όπλων με τα όπλα να αποτελούν αντίστοιχα τις μεγαλύτερες πηγές εσόδων και εξόδων στο ισοζύγιο πληρωμών των ενόπλων οργανώσεων. Έτσι, τα οικονομικά ιδρύματα ανακυκλώνουν το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που παράγονται από την παγκόσμια παράνομη οικονομία, περίπου  1,5 τρις δολάρια σε περίπου έναν χρόνο.

Συνεπώς, μπορούμε να πούμε ότι η οικονομική ανάλυση ανάμεσα στην νέα οικονομία της τρομοκρατίας σε συναφεια με αυτή της δυτικής οικονομίας αποδεικνύει ότι ένα σημαντικό βήμα στην έμμεση καταπολέμηση της τρομοκρατίας είναι ο προσδιορισμός των διαύλων αλληλεπίδρασής της με τις οικονομίες της Δύσης και η σταδιακή αποκοπή τους, δηλαδή να υπάρξει αποκλεισμός όλων αυτών των μεθόδων χρηματοδότησης από την ελεύθερη αγορά.

Σε τελική οικονομική ανάλυση λοιπόν, ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» είναι μια σύγκρουση μεταξύ των οικονομικών συστημάτων για την κυριαρχία, μια πάλη μεταξύ Ανατολής και Δύσης που πηγαίνει πίσω στην ιστορία και που θα πρέπει να ξεπεραστεί το συντομότερο δυνατόν.

Αθανάσιος Βασιλόπουλος
Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Λογιστικής