Μεγάλη Αλβανία: χίμαιρα ή πραγματικότητα;

γράφει η Ειρήνη Ντούρα,
Ένα θέμα που προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις στην χώρα μας αλλά και σε άλλες Βαλκανικές χώρες της Χερσονήσου. Πρόκειται για μία αέναη συζήτηση που επανέρχεται στο προσκήνιο περιοδικά όταν οι σχέσεις Αλβανίας-Ελλάδας ή Αλβανίας-Σερβίας συναντούν ρήγματα ή αμφισβητείται η ισχύς της Αλβανίας στη διεθνή κοινότητα. Ένας τρόπος εκφοβισμού από την μεριά της Αλβανίας για να προκαλέσει εντυπώσεις τόσο στην περιοχή μας όσο και στο σύνολο της Ευρώπης. Μία διαρκή υπενθύμιση-προειδοποίηση πώς οι γείτονές μας δεν ξεχνούν ή τουλάχιστον “μπορούν” να δημιουργήσουν την Μεγάλη Αλβανία, αλλά δεν το κάνουν. Στοχεύοντας σε εδάφη που ανήκουν σε όλες τις γειτονικές της χώρες, με ιστορικές αξιώσεις κατά την άποψή τους, όπως απεικονίζεται και στον χάρτη παραπάνω. Ίσως να οφείλεται και σε μία “τακτική” υπενθύμισης στον κόσμο πώς πρέπει να λαμβάνει υπόψη του και την ύπαρξη της Αλβανίας στο διεθνές περιβάλλον. Πως ο λόγος της θα έπρεπε να μετράει ή τουλάχιστον προσπαθεί να φτάσει σε ένα μάλλον ουτοπικό σενάριο όπου η Αλβανία διακατέχεται από ισχύ, δύναμη και επιρροή. Αυτό γιατί “κρατά” το μέλλον του Κοσόβου προκαλώντας διαρκώς την Σερβία ή την Ελλάδα για το θέμα των Τσάμηδων και άλλα πολλά που στην τελική ανακατώνουν τις ισορροπίες της Χερσονήσου. Ή πρόκειται για έναν αστικό μύθο που χρησιμοποιείται από μερικά αλβανικά κόμματα εν καιρώ εκλογών. Μήπως όμως πρόκειται για ένα φούσκωμα του “εγώ” της Αλβανίας από εξωτερικές δυνάμεις που προσπαθούν να ασκήσουν πολιτικές και επιρροή στα ζητήματα της Ν.Α Μεσογείου; Ποιό από όλα τα παραπάνω ισχύει περισσότερο δεν γνωρίζουμε, διότι πρόκειται για ένα θέμα που ναι μεν επιστρέφει διαρκώς στην επικαιρότητα προκαλώντας ταραχές, μέχρι τώρα τα Τίρανα δεν έχουν τολμήσει να θέσουν σε τροχιά τα “μεγαλεπήβολα” σχέδια τους, βεβαιώνοντας εν μέρη την αδυναμία τους να κυνηγήσουν τις υπερβολικές τους αξιώσεις στην περιοχή και την μερικώς μη σοβαρότητα του ζητήματος, θυμίζοντας το αγόρι που φώναζε λύκος.
Είναι πολλά τα ερωτήματα που ζητούν μία απάντηση καθώς παρατηρούμε τα βήματα και τις ενέργειες της αλβανικής κυβέρνησης. Η ευθυγράμμιση πολιτικής και οι “καλές” σχέσεις με την Τουρκία, οι προειδοποιήσεις περί Κοσόβου και αλλαγής συνόρων αλλά και η διαρκής “ομηρία” των ελληνικών μειονοτήτων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής μάς κάνουν να απορούμε τί είναι τελικά αυτό που προσπαθεί να πετύχει η Αλβανία. Παρακολουθώντας όμως την επικαιρότητα, βλέπουμε ένα μοτίβο των Τιράνων να διαμορφώνεται για κτήσεις και ιστορική κληρονομιά που όμως ποτέ δεν ολοκληρώνονται.
Τους προηγούμενους μήνες κεντρικό θέματα ήταν η ανταλλαγή εδαφών μεταξύ Σερβίας-Κοσόβου ώστε να διευθετηθεί το ζήτημα των πληθυσμών. Προκαλώντας αντιδράσεις και στην χώρα μας. Παρά τις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των τριών πλευρών (Αλβανία-Κόσοβο-Σερβία) δεν γνωρίζουμε κατά πόσο θα πραγματοποιήσει η κυβέρνηση Βούτσιτς την ανταλλαγή αυτή προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων στην σερβική κοινωνία ή αν θα μπλοκαριστεί και από την αλβανική πλευρά λόγω σύγκρουσης δεοντολογικού περιεχομένου στο εσωτερικό του Δημοκρατικού κόμματος από τον πρώην ηγέτη του, Σάλι Μπερίσα, διχοτομώντας το εν τέλει, προκαλώντας ενδοκυβερνητική κρίση. Από την άλλη πλευρά, η θέση του Κοσόβου είναι περίεργη λόγω της ύπαρξης προϋποθέσεως από την Ε.Ε για μη δυνατότητα προσάρτησης τμήματος ή του συνόλου του σε γειτονική χώρα. Επομένως, είναι τελικά να απορούμε προς τί ο λόγος των συζητήσεων όταν υπάρχουν τέτοιου είδους “κωλύματα”. Είναι γνωστό σε όλους μας πως το θέμα του Κοσόβου είναι ανοιχτή πληγή για όλες τις Βαλκανικές χώρες, αφού οποιαδήποτε αλλαγή στο status του επηρεάζει και αλλάζει την δυναμική της περιοχής και την ισορροπία των δυνάμεων της. Εννοείται επηρεάζει και την Ελλάδα αφού μία αλλαγή συνόρων σημαίνει νέα προβλήματα και προκλήσεις για την χώρα μας σε ήδη μία προβληματική περιοχή. Θα κάνει το ελληνικό μειονοτικό ζήτημα της Αλβανίας περισσότερο περίπλοκο, από την στιγμή που αν υποθετικά γίνει ανταλλαγή εδαφών και πληθυσμών μεταξύ σερβοαλβανών, θα υπάρξει η ίδια απαίτηση και για ανταλλαγή πληθυσμών ή εδαφών με την Ελλάδα, έχοντας θεσπιστεί προηγούμενο. Στη παρούσα φάση μία αλλαγή συνόρων και αυξομείωση πληθυσμών ή επίτευξη ομοιογένειας στην περιοχή εγκυμονεί πολλούς κινδύνους και δημιουργεί πολλά σενάρια συγκρούσεων σε διπλωματικό επίπεδο μεταξύ των εμπλεκόμενων. Ακόμη οι πολιτικοοικονομικές εξελίξεις στην χώρα μας δεν προδιαθέτουν το κατάλληλο κλίμα διαχείρισης τέτοιων κρίσεων αφού η Ελλάδα αν και οδεύει (φαινομενικά) στην σταθερότητα, είναι μία ασταθής χώρα κυβερνητικά.
Τέλος, η εμπλοκή της τουρκικής παρουσίας στα αλβανικά ζητήματα είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει ολόκληρη την περιοχή. Η κυβέρνηση Ερντογάν θέλοντας να ολοκληρώσει επιτέλους το όραμα της τουρκικής επιβολής στην Ν.Α Μεσόγειο, θωπεύει τα αυτιά της Αλβανίας και την τροφοδοτεί με ίσως ψευδή όνειρα για από κοινού χειραφέτηση των αντιπάλων. Ρεαλιστικά όμως η Τουρκία δεν έχει καμία διάθεση να ενδυναμώσει την Αλβανία αφού στα ιμπεριαλιστικά της πλάνα ο ηγεμών είναι μόνο αυτή και οι υπόλοιποι υποτελείς της αναβιώνοντας μία νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία. Θα λέγαμε πώς απλά έχει βρει έναν σύμμαχο-ταραχοποιό στην Βαλκανική που είναι πρόθυμος να ακολουθήσει τις επιθυμίες της Τουρκίας αρκεί να επωφεληθεί οικονομικά και πολιτικά δείχνοντας ένα “ώριμο” πρόσωπό και “ισχυρό” στην Ευρώπη, η οποία αμφιταλαντεύεται με την ένταξη της στην Ε.Ε. Ίσως νομίζει πώς με αυτές τις κινήσεις της κρατά στα χέρια της ένα πλεονέκτημα σε βάρος της Ε.Ε, η οποία συγκρούεται συνεχώς με την Τουρκία, αλλά και με τις χώρες της χερσονήσου μας οι οποίες αντιμετωπίζουν συχνά τέτοιου είδους κρίσεις που έχουν πάντοτε ένα διπλωματικό κόστος στην εξωτερική τους πολιτική, δίνοντας έτσι κάποιου είδους κέρδος.
Το Αλβανικό ζήτημα είναι ένα περίπλοκο θέματα όπως βλέπουμε. Όσο κι αν κοιτούμε την γείτονα χώρα υπεροπτικά πολλές φορές, νομίζοντας πώς είναι ουσιαστικά ανίσχυρη και απλά προκαλεί για να υπενθυμίσει της παρουσίας της, κάνουμε λάθος. Διότι έχει όση ισχύ πρέπει για να προκαλεί συνεχώς ταραχές και να απασχολεί τα μέσα και την διεθνή κοινότητα με τις πράξεις της. Επίσης δεν πρέπει να υποτιμούμε την συμμαχία της με την Τουρκία, δυνατό διπλωματικό αντίπαλο της χώρας μας. Η λύση του προβλήματος δεν είναι απλή υπόθεση αλλά οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που προκαλούνται ήδη έχουν επηρεάσει την δυναμική των χωρών της Βαλκανικής και την ικανότητά τους να διαχειριστούν πολλαπλές κρίσεις και μέτωπα.
 
Πηγές
Πώς διαμορφώνεται η δυναμική σχέση Τουρκίας-Αλβανίας διαθέσιμο στο : https://www.huffingtonpost.gr/christos-loutradis/story_b_7297308.html
Αλλαγή συνόρων και ανταλλαγή εδαφών: Σερβία και Κόσοβο διαθέσιμο στο: https://www.cnn.gr/focus/apopseis/story/143583/allagi-synoron-kai-antallagi-edafon-servia-kai-kosovo
Μήπως ήρθε η ώρα η Αθήνα να ασχοληθεί σοβαρά με την περίπτωση Ράμα; διαθέσιμο στο: https://www.liberal.gr/arthro/226387/amyna–diplomatia/2018/mipos-irthe-i-ora-na-ascholithei-sobara-i-athina-me-tin-periptosi-rama.html
To «φάντασμα» της Μεγάλης Αλβανίας επιστρέφει; διαθέσιμο στο:
https://www.dw.com/el/to-%CF%86%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%BB%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%81%CE%AD%CF%86%CE%B5%CE%B9/a-45041647
%MCEPASTEBIN%%MCEPASTEBIN%