Της Αγγελικής Μαρτίνου
Παρά τις ελπίδες αλλά και τις προσπάθειες της ισπανικής κυβέρνησης να «πνίξει» αυτό το ενδεχόμενο, τελικά οι καταλανοί κατόρθωσαν να ορίσουν για άλλη μία φορά, μετά από τρία χρόνια ( το 2014 δηλαδή, με τη διαφορά ότι το δημοψήφισμα εκείνο είχε μη δεσμευτικό χαρακτήρα ), ημέρα διεξαγωγής του πολυπόθητου δημοψηφίσματος περί απόσχισης της Καταλονίας από την Ισπανία.
Η 1η Οκτωβρίου του 2017 συμβολίζει για τον καταλανικό λαό κάτι χειροπιαστό ,τη πραγματοποίηση της έντονης και βαθιάς επιθυμίας πολλών γενεών για την ανεξαρτητοποίησή τους, η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική…
Οι διάθεση των καταλανών ως προς τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ήταν φαινομενικά φιλειρηνική. Ακόμη και έτσι, ο Ραχόι προτίμησε να αντιδράσει γρήγορα και επιθετικά, με έντονη παρουσία αστυνομίας και μια σειρά επεισοδίων, δημιουργώντας ένα τεταμένο κλίμα ανάμεσα στους δύο πόλους και ταυτόχρονα υπονομεύοντας τη δική του στάση και των οπαδών του στο ζήτημα. Tη Κυριακή, από τους 2,3 εκατομμύρια ψηφοφόρους που κατεγράφησαν, το 90% ψήφισε υπέρ της ανεξαρτησίας.
Όμως, η ισπανική κυβέρνηση, βάσει του συντάγματός της, κηρύσσει το καταλονικό δημοψήφισμα παράνομο, αφού η διαίρεση της Ισπανίας θεωρείται αντισυνταγματική. Οι καταλανοί που υποστηρίζουν ένθερμα την αυτονόμησή τους μιλούν για έναν ξεχωριστό λαό, ένα λαό με τη δική του ιστορία, γλώσσα και πολιτισμό, που δικαιωματικά αξίζει να αποσχιστεί. Από την άλλη, αυτοί που διαδηλώνουν κατά του δημοψηφίσματος προτάσσουν την ενωμένη Ισπανία, μία Ισπανία που ανήκει στην Ευρώπη. Βέβαια, η Ευρώπη αυτή δείχνει διστακτική και αμέτοχη απέναντι στο δημοψήφισμα, υπό το φόβο ενός άλλου πλήγματος για την ίδια. Και δεν αντιδρά ούτε στην αποστολή αστυνομικών σωμάτων και στα βίαια επεισόδια της Κυριακής που δείχνουν ένα πολύ άσχημο πρόσωπο τόσο της Ισπανίας, όσο και της Ευρώπης.
Το επόμενο βήμα των καταλανών, βάσει των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος, όπως ανακηρύσσουν, είναι να επισημοποιήσουν το δημοψήφισμα, την ανεξαρτησία τους, ενώπιον του κοινοβουλίου τους, παρόλο που η ισπανική κυβέρνηση φωνάζει ακατάπαυστα για την αντισυνταγματικότητά του.
Αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Ισπανία δεν πρόκειται ακόμα να κοπάσει. Εξάλλου, μιλάμε για μία σοβαρή εκτόνωση απωθημένων του καταλανικού πληθυσμού, που έχει φτάσει τόσο κοντά στη πηγή, και απαιτεί πια να πάρει αυτό που ζητά. Δεν είναι όμως τόσο εύκολο τελικά, αν αναλογιστεί κανείς τι χρειάζεται για να γίνει ανεξάρτητο κράτος, ή ακόμα και να προσχωρήσει στην Ε.Ε, ή οποία πολύ πιθανόν να το αρνούταν. Έτσι, προς το παρόν, το ενδεχόμενο απόσχισης της Καταλονίας από την Ισπανία είναι μικρό, λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη αναγκαίων πόρων, ισχ
ύος, δυναμικής πολιτικής, και σίγουρα θα αποτραπεί τόσο από την ισπανική κυβέρνηση, όσο και από την ίδια τη Ε.Ε, της οποίας πρωταρχικός στόχος είναι να εξασφαλίσει τη σταθερότητα, ειδικά τώρα που η διαδικασία απομάκρυνσης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ένωση βρίσκεται σε εξέλιξη.
ύος, δυναμικής πολιτικής, και σίγουρα θα αποτραπεί τόσο από την ισπανική κυβέρνηση, όσο και από την ίδια τη Ε.Ε, της οποίας πρωταρχικός στόχος είναι να εξασφαλίσει τη σταθερότητα, ειδικά τώρα που η διαδικασία απομάκρυνσης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ένωση βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η καλύτερη λύση-συμβιβασμός θα ήταν να τεθεί η Καταλονία υπό ένα καθεστώς ειδικού καθεστώτος αυτονομίας, μία εσωτερική αυτοδιάθεση, με ειδικά προνόμια-κοινώς, ο Ραχόι να βάλει νερό στο κρασί του. Αναμένοντας τις εξελίξεις, ακόμα και αν οι πιθανότητες δείχνουν ότι δε θα δούμε κάποια ριζοσπαστική αλλαγή, το πρόβλημα παραμένει πραγματικό και κρίσιμο για τη Ισπανία αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη.
Πηγές: