Loading...
Διεθνής και Ευρωπαϊκή Πολιτική Επικαιρότητα

Ισραήλ-Παλαιστίνη και Αραβικές Χώρες Μία διαμάχη χρόνων αναζητά λύση μπροστά στο φάσμα των ραγδαίων εξελίξεων στην περιοχή

Με αφορμή την ιστορική χειραψία του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς στην κηδεία του νομπελίστα ειρήνης Σιμόν Πέρες στην Ιερουσαλήμ, μας δίνετε η ευκαιρία να ανατρέξουμε στα γεγονότα που οδήγησαν σε αυτή τη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης (και γενικότερα του αραβικού κόσμου) αλλά και να εξετάσουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες διαμορφώθηκαν αλλά και μπορούν να διαμορφωθούν στο μέλλον οι σχέσεις μεταξύ των δυο πλευρών.

Η χειραψία του Ισραηλινού πρωθυπουργού με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο δεν είναι η πρώτη που σημειώνεται κατά την διάρκεια αυτής της πολύχρονης διαμάχης. Είχε προηγηθεί και η εξίσου ιστορική χειραψία τον Σεπτέμβριο του 1993 στον Λευκό Οίκο, του Γιτζάκ Ράμπιν (τότε Ισραηλινού πρωθυπουργού) με τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ μετά την ιστορική συμφωνία του Όσλο, όπως και αυτή του Aιγύπτιου προέδρου Ανουάρ Σαντάτ με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μεναχέμ Μπέγκιν το 1977 στο Ισραήλ. Είναι όμως ικανές αυτές οι ιστορικές συναντήσεις και κινήσεις να οδηγήσουν σε μια ειρηνική λύση και για τους δυο λαούς;
Η απάντηση είναι μάλλον αρνητική, ειδικά εάν αναλύσουμε τα ιστορικά γεγονότα και τις πολύχρονες προσπάθειες για εξεύρεση λύσης.
Από το 1947 λοιπόν και την υπερψήφιση του σχεδίου του ΟΗΕ για διχοτόμηση της Παλαιστίνης σε δυο κράτη, ένα εβραικό και ένα αραβικό, τη μη αναγνώριση του νεοσύστατου κράτους του Ισραήλ από τον αραβικό κόσμο και τον πόλεμο του 1948,οι συγκρούσεις και τα εκατέρωθεν πυρά κατά αμάχων και όχι μόνο αποτελούν συχνό φαινόμενο για την περιοχή. Ακόμα, ο Πόλεμος των Έξι ημερών το 1967, που οδήγησε σε κατάληψη εδαφών από το Ισραήλ, όπως η Δυτική Όχθη και η Λωρίδα της Γάζας, που ανήκαν σε Ιορδανία και Αίγυπτο αντίστοιχα όπως και η πρώτη Ιντιφάντα(πρώτη μεγάλη εξέγερση των Παλαιστινίων) το 1987, είχαν καταστήσει την κατάσταση στην περιοχή μη αναστρέψιμη. Η ιστορική συμφωνία του Όσλο το 1993 με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Γιτζάκ Ράμπιν και τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ να προχωρούν σε αμοιβαίες υποχωρήσεις(αποχώρηση του Ισραήλ από τα εδάφη που κατέλαβε με τον Πόλεμο των Έξι ημερών), με σκοπό την επίτευξη ειρήνης έδειξε να δίνει σημάδια ελπίδας για μια κοινά αποδεκτή λύση. Ωστόσο, οι εχθροπραξίες συνεχίστη
καν, με αποκορύφωμά τη δεύτερη Ιντιφάντα το 2000 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα με αμείωτους ρυθμούς, παρά τις προσπάθειες της διεθνούς διπλωματίας για ειρήνη.
Ειδικότερα, τα αίτια που οδηγούν σε αυτή την πολύχρονη και αιματηρή διαμάχη μεταξύ του Ισραήλ και της Παλαιστίνης αλλά και γενικότερα του αραβικού κόσμου μπορεί να πει κανείς ότι είναι πολλά. Το εδαφικό, οι φυσικοί πόροι, θέματα ασφαλείας, αλλά και τα δύο μεγάλα αγκάθια, το προσφυγικό και το ζήτημα της Ιερουσαλήμ αποτελούν άλυτα προβλήματα χρόνια τώρα.
Το Ισραήλ κατηγορεί την Παλαιστίνη για κρυφή επιδίωξη αφανισμού του σε περίπτωση που επιστρέψουν οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες στις πατρογονικές τους εστίες, αλλά και για τις συνεχιζόμενες επιθέσεις της Χαμάς (παραστρατιωτική εθνικιστική οργάνωση και πολιτικό κόμμα της Παλαιστίνης) εναντίον ισραηλινών στρατιωτών και αμάχων. Από την άλλη η Παλαιστίνη προσάπτει στο Ισραήλ τη μη τήρηση της συμφωνίας του Όσλο για ουσιαστική αποχώρηση από τη Λωρίδα της Γάζας, την Ανατολική Ιερουσαλήμ και τη Δυτική Όχθη.
Έτσι λοιπόν, αν και οι ειρηνευτικές συνομιλίες ήταν αρκετές τις τελευταίες δεκαετίες, ουσιαστική λύση δεν έχει βρεθεί. Η κατάσταση έγινε ακόμη πιο δύσκολη το 2012, όταν ο ΟΗΕ αναγνώρισε το κράτος της Παλαιστίνης ως κράτος μη-μέλος παρατηρητής, αναγνωρίζοντας το εμμέσως και προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Ισραήλ. Εντούτοις, είναι απαραίτητο, αν και αυτή την περίοδο και πάλι φαντάζει δύσκολο με την έξαρση του ισλαμικού στοιχείου αλλά και τη γενικότερη αναταραχή στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η διεθνής διπλωματία να αναλάβει δράση. Καλώντας και τις δυο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι πιθανό να καταφέρει να δώσει τη λύση σε μια διαμάχη δεκαετιών, που αριθμεί χιλιάδες νεκρούς και έχει προκαλέσει αμέτρητες πληγές και στις δυο πλευρές.