Γράφει η Εύα Συμεωνίδου
2020. Η χρονιά που όλοι περίμεναν προκειμένου να ξεκινήσουν νέες συνήθειες, να αλλάξουν παλιές και η ευκαιρία για επανεκκίνηση. Η χρονιά που όμως επίσης πήγαν όλα τα προγράμματα πίσω, σχέδια μπήκαν σε «συρτάρια» και «ντουλάπες» και ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας που μέχρι πρότινος βλέπαμε σε ταινίες, έγινε καθημερινότητα.
Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά που δημοσιεύτηκαν από την Eurostat, το πρώτο τρίμηνο του 2020, ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ των 27 χωρών που αποτελούν την Ευρωπαϊκή Ένωση μειώθηκε κατά 3.2 % μονάδες σε σχέση με την αύξηση 0.1 % του τελευταίου τριμήνου του προηγούμενου έτους. Σε ο,τι αφορά το δεύτερο τρίμηνο, παρατηρήθηκε σπουδαία πτώση ύψους 11.7%, ποσοστό ρυθμού ανάπτυξης που καθίσταται το χαμηλότερο στην ιστορία της Ε.Ε. Υπαίτια της ύφεσης αυτής, αναδεικνύεται η πανδημία του επονομαζόμενου κορωνοϊού, διεθνώς ως COVID-19 που έπληξε στις αρχές του 2020 την Ευρώπη, με αφετηρία την Κίνα.
Πρόκειται για μια κρίση υγειονομικής φύσεως που δεν άφησε ανεπηρέαστη την οικονομία, την κοινωνία και την προσωπική ζωή του κάθε ενός από εμάς. Ωστόσο, κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις. Μένει μόνο να αναρωτηθούμε ποια είναι τα θετικά επακόλουθα του κορωνοϊού στην οικονομία, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν υπέρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εν συναρτήσει της Ελλάδας.
Με αφετηρία την θέση αυτή, γίνεται αντιληπτό ότι ο κορωνοϊός έπληξε πολλές επιχειρήσεις παγκοσμίως, κυρίως μικρομεσαίες. Έμφαση αξίζει να δοθεί στο γεγονός ότι λόγω του ολικού lockdown που επιβλήθηκε σε πολλές χώρες της Ε.Ε, ανάμεσα τους και η Ελλάδα, μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο, με έσχατη λύση το λουκέτο. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), εν συγκρίσει με το 2o τρίμηνο του 2019, το 2ο τρίμηνο του 2020 με την αναστολή της λειτουργίας των επιχειρήσεων οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 15,4%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 49,4%. Όμως, το γεγονός αυτό υπήρξε εφαλτήριο για την Ελλάδα όσων αφορά στην ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανικής παραγωγής μασκών για προστασία από τον ιό.
Πλέον, η χώρα μετράει στο δυναμικό της την μοναδική πλήρως καθετοποιημένη μονάδα στην Ευρώπη, η οποία θα συνεχίσει να παράγει μάσκες τόσο για την Ελλάδα όσο και για το εξωτερικό – όπως αναφέρει η διοίκηση- . Πρόκειται για την Larisa Face Cover η οποία, σε συνεργασία με τα πλαστικά Θράκης, παίρνει την πρώτη ύλη που είναι απαραίτητη για την δημιουργία χειρουργικών μασκών τύπου I,ΙΙ και ΙΙR με ασφάλεια φίλτρου άνω του 98%, οι οποίες τώρα εισάγονται από την Κίνα. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Lariplast, Γιάννης Τσερέπας σημειώνει: «Δεν νομίζω ότι έχει προηγηθεί κάτι ανάλογο στην Ελλάδα: να δημιουργηθεί από το μηδέν ολόκληρη βιομηχανική παραγωγή. Είμαστε πραγματικά υπερήφανοι για αυτό το επίτευγμα. Για το θάρρος και την επιμονή των ανθρώπων μας»[1].
Η ανάπτυξη της νέας υπερσύγχρονης πλήρως αυτοματοποιημένης μονάδας προσέφερε στην ελληνική οικονομία στην κρίση του κορωνοϊού συνολικά 95 θέσεις εργασίας, ενώ μετατάχτηκε προσωπικό 20 ατόμων από άλλα πόστα. Παράλληλα, θέτει επί τάπητος την ανάγκη απεξάρτησης από τις εισαγωγές μέσα από την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας. «Οφείλουμε να συνεχίσουμε να παράγουμε χρήσιμα προϊόντα. Είχαμε μάθει ότι Ασία είναι το μεγάλο εργοστάσιο της Δύσης και δυστυχώς έπρεπε να έρθει ο κορωνοϊός για να διαπιστώσουμε ότι προϊόντα χαμηλού κόστους σε περιόδους ευμάρειας, όπως είναι για παράδειγμα οι μάσκες και τα αντισηπτικά, βρισκόταν σε έλλειψη όταν τα χρειαζόμασταν» υπογραμμίζει η διοίκηση της Lariplast.
Ως εκ τούτου αποκαλύπτεται η πληγή της εγχώριας βιομηχανικής παραγωγής σε υγειονομικό εξοπλισμό και η εξάρτηση της Ευρώπης σε εισαγωγές προϊόντων. Μια κρίση που η χώρα μας κατάφερε να αντιμετωπίσει ακέραια.
Άλλο ένα εγχείρημα που μπορεί να αποδειχθεί επωφελές για την παγκόσμια οικονομία είναι το φαινόμενο «Digitalization». Με τον όρο αυτό εννοούμε, την διαδικασία ψηφιοποίησης μέσων όπου διαφορετικά πραγματοποιούνταν με την άμεση επαφή των ατόμων. Εν μέσω καραντίνας, η οποία υπεβλήθη σε διάφορες ευρωπαϊκές και μη χώρες, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η διασπορά του ιού Covid-19, είχαν τελματώσει πολλές επιχειρηματικές δραστηριότητες και υποχρεώσεις που απαιτούσαν δια ζώσης αντιμετώπιση.
Ως αποτέλεσμα, την «σκυτάλη» στην δια ζώσης εργασία έδωσε η τηλεργασία, δηλαδή η εργασία των ατόμων από την άνεση του σπιτιού τους. Μιλώντας για τα υπέρ της ψηφιοποίησης στον εργασιακό χώρο, κρίνεται απαραίτητο να αναφερθεί η έρευνα της Gartner που πραγματοποιήθηκε στις 31 Μαρτίου 2020 σε 317 Chief Financial Officers (CFOs) και οικονομικούς ηγέτες εταιρειών από όλο τον κόσμο[2]. Από την έρευνα της Gartner προκύπτει ότι το 74% των εργοδοτών σκοπεύει να διατηρήσει τουλάχιστον το 5% του προσωπικού σε καθεστώς μόνιμης εργασίας εξ αποστάσεως. Μάλιστα, σχεδόν το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων και συγκεκριμένα το 17% δήλωσε ότι θα “γυρίσει” τουλάχιστον το 20% των υπαλλήλων από την απασχόληση στον χώρο εργασίας σε μόνιμη απασχόληση εξ αποστάσεως. Παράλληλα, από την ίδια έρευνα συμπεραίνεται ότι η εργασία εξ αποστάσεως είναι ένα παράδειγμα “δημιουργικής εξοικονόμησης κόστους”, που αναζητούν οι ανώτεροι οικονομικοί ηγέτες, προκειμένου να αποφευχθούν πιο αυστηρές περικοπές. Τούτου λεχθέντος, η πολιτική του home office ευνοεί τις επιχειρήσεις καθώς μειώνονται οι ανάγκες για γραφεία, χώρους και λοιπές υποδομές ενώ την ίδια στιγμή πτωτική τάση έχουν και τα λειτουργικά έξοδα μιας επιχείρησης, λόγου χάριν τα κόστη μεταφοράς των εργαζομένων στον χώρο εργασίας τους, τα οποία όμως μπορούν να αποδοθούν εποικοδομητικότερα προς όφελος των εργαζομένων ή και των πελατών.
Όπως επεσήμανε ο Αριστοτέλης Ωνάσης, «Πρέπει να απελευθερώσουμε τον εαυτό μας από την ελπίδα ότι η θάλασσα θα γαληνέψει. Πρέπει να μάθουμε να πλέουμε και με τους δυνατούς ανέμους». Είναι στο χέρι μας, λοιπόν, να εκμεταλλευτούμε μια κρίση μετατρέποντας την σε θεμέλια/ο μιας ισχυρής οικονομίας.
Βιβλιογραφία:
- Covid-19:GDP – quarterly growth rate,17 Σεπτεμβρίου 2020, διαθέσιμο σε https://ec.europa.eu/eurostat/web/covid-19/economy#news
- Covid-19:Inflation – annual growth rate,17 Σεπτεμβρίου 2020, διαθέσιμο σε https://ec.europa.eu/eurostat/web/covid-19/visualisation
- Γιάννης Τσερέπας (Lariplast): Οι χειρουργικές μάσκες made in Λάρισα, η ειδική γραμμή παραγωγής για παιδιά και ο «πόλεμος» με τον Covid-19, 29 Απριλίου 2020, διαθέσιμο σε https://www.fortunegreece.com/article/giannis-tserepas-lariplast-i-chirourgikes-maskes-made-in-larisa-i-idiki-grammi-paragogis-gia-pedia-ke-o-polemos-me-ton-covid-19/
- Ποιες ελληνικές εταιρείες κατασκευάζουν προστατευτικές μάσκες, 25 Απριλίου 2020, διαθέσιμο σε https://m.naftemporiki.gr/story/1593087/poies-ellinikes-etaireies-kataskeuazoun-prostateutikes-maskes
- Ελληνικές μάσκες: η πρωταπριλιάτικη φάρσα που έγινε success story (τελευταία πρόσβαση 01/10/2020), διαθέσιμο σε https://www.ethnos.gr/oikonomia/103521_ellinikes-maskes-i-protapriliatiki-farsa-poy-egine-success-story
- Μάσκες 100% Ελληνικές από τη Larisa Face Cover, 29 Ιουλίου 2020, διαθέσιμο σε https://www.kathimerini.gr/economy/local/1089890/maskes-100-ellinikes-apo-ti-larisa-face-cover/
- Lariplast: Πώς «έστησε» σε 20 μέρες παραγωγή για χειρουργικές μάσκες, (τελευταία πρόσβαση 1 Οκτωβρίου 2020), διαθέσιμο σε https://www.ethnos.gr/oikonomia/100996_lariplast-pos-estise-se-20-meres-paragogi-gia-heiroyrgikes-maskes
- Το 74% των εργοδοτών θα διατηρήσει την τηλε-εργασία και μετά τον κορωνοϊό, 24 Απριλίου 2020, διαθέσιμο σε https://www.kathimerini.gr/pages/e-ergasia/1075221/to-74-ton-ergodoton-tha-diatirisei-tin-tile-ergasia-kai-meta-ton-koronoio/
- Ευχερής η προσαρμογή στην τηλεργασία για το 70% των επιχειρήσεων,21 Μαΐου 2020, διαθέσιμο σε https://www.amna.gr/business/article/459396/Eucheris-i-prosarmogi-stin-tilergasia-gia-to-70-ton-epicheiriseon
- ΣΘΕΒ: Το νέο επιχειρείν μετά τον κορονοϊό ,28 Μαΐου 2020, διαθέσιμο σε https://www.amna.gr/business/article/461244/SThEB-To-neo-epicheirein-meta-ton-koronoiorn
- Φ. Γεννηματά: Η τηλεργασία μπορεί να ωφελήσει επιχειρήσεις και εργαζόμενους,24 Ιουνίου 2020,διαθέσιμο σε https://www.amna.gr/home/article/468633/F-Gennimata-I-tilergasia-mporei-na-ofelisei-epicheiriseis-kai-ergazomenous
- ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ:ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟΙ ΕΘΝΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ,3 Σεπτεμβρίου 2020, διαθέσιμο σε https://www.statistics.gr/documents/20181/511c8fa7-8d7b-81a4-af31-53eb18b0e5d3
Πηγή εικόνας: E-ΕΡΓΑΣΙΑ:Ευημερία εν μέσω κρίσης, 16 Απριλίου 2020, διαθέσιμη στο : https://www.kathimerini.gr/pages/e-ergasia/1074036/eyimeria-en-meso-krisis/
[1] Συνέντευξη του Κ. Γιάννη Τσερέπα διαθέσιμη στο: https://www.fortunegreece.com/article/giannis-tserepas-lariplast-i-chirourgikes-maskes-made-in-larisa-i-idiki-grammi-paragogis-gia-pedia-ke-o-polemos-me-ton-covid-19/
[2] Σύμφωνα με έρευνα της Gartner μεταξύ των οικονομικών διευθυντών επιχειρήσεων ανά τον πλανήτη, διαθέσιμη στο: https://www.kathimerini.gr/pages/e-ergasia/1075221/to-74-ton-ergodoton-tha-diatirisei-tin-tile-ergasia-kai-meta-ton-koronoio/