Γράφει η Βίκυ Χαριτάκη
Η κυβερνοασφάλεια αποτελεί έναν τομέα της Ασφάλειας στις Διεθνείς Σχέσεις, ο οποίος γνωρίζει μεγάλη ακμή και η πορεία του διαγράφεται φανερά ανωφερής τα τελευταία χρόνια. Η μεγάλη σημασία της κυβερνοασφάλειας αποδεικνύεται από την ίδια την δράση των κρατών, καθώς όλες οι χώρες πλέον εξοπλίζονται στον τομέα αυτόν ώστε να είναι σε εγρήγορση σε περίπτωση απειλής στον κυβερνοχώρο. Ανάμεσα σε αυτές τις χώρες βρίσκεται και το Ιράν, το οποίο θεωρείται πολλά υποσχόμενο στον τομέα της κυβερνοασφάλειας.
Το Ιράν δεν διαθέτει τα μέσα ακόμα ώστε να κατατάσσεται ανάμεσα στις πιο ισχυρές δυνάμεις του κυβερνοχώρου, ωστόσο έχει κάνει μεγάλα βήματα με στόχο να αναβαθμιστεί. Υπάρχουν τρεις συγκεκριμένες ομάδες οι οποίες χειρίζονται τον κυβερνοχώρο. Η πρώτη ομάδα είναι το Ιρανικό Επαναστατικό Σώμα Φρουράς, η δεύτερη μια ομάδα ενόπλων δυνάμεων με το όνομα Basij, και τέλος ένας Οργανισμός για την άμυνα.
Αρχικά, μια κυβερνοεπίθεση το 2010 στις εγκαταστάσεις ουράνιου του Ιράν μέσω ενός ιού με το όνομα Stuxnet, αποτέλεσε το βάπτισμα του πυρος για το Ιράν ώστε να εισχωρήσει στο χώρο της κυβερνοασφάλειας. Ο ιός αυτός κατάφερε, όχι μόνο να προκαλέσει φυσική ζημιά στον εξοπλισμό αλλά και να πάει το ιρανικό πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου αρκετά χρόνια πίσω. Έκτοτε το Ιράν έχει μπεί ενεργά στο «παιχνίδι» και έχει πραγματοποιήσει αρκετές κυβερνοεπιθέσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων στόχο έχουν τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και το Ισραηλ, διότι σύμφωνα με τις θεωρίες, αυτά τα δύο κράτη βρίσκονται πίσω από την επίθεση του Stuxnet. Παραδείγματα τέτοιων επιθέσεων αποτελεί η επίθεση ιρανών χάκερ το 2019 στις ΗΠΑ, όπου παραβίασαν και εισέβαλαν σε 240 ηλεκτρονικούς λογαριασμούς οι οποίοι σχετίζονταν με προεκλογική εκστρατεία.
Επιπλέον, πριν από λίγους μήνες, έφτασαν στην επιφάνεια κάποια εμπιστευτικά έγγραφα, τα οποία περιλαμβάνουν λεπτομέρειες σχετικά με πιθανές κυβερνοεπιθέσεις εκ μέρους του Ιράν σε περίπτωση πολέμου. Οι κυβερνοεπιθέσεις αυτές περιλαμβάνουν την βύθιση πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, επίθεση σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας σε ξένες χώρες ακόμη και επιθέσεις σε εθνικές εγκαταστάσεις με αποτέλεσμα να μπλοκάρουν τον έλεγχο έξυπνων συσκευών. Είναι φανερό, πως το Ιράν εξελίσσεται ραγδαία στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και πλέον αποτελεί μια αρκετά υπολογίσιμη δύναμη, καθώς δεν διστάζει να επιτεθεί σε χώρες πρωτοπόρους στον τομέα της κυβερνοασφάλειας όπως είναι οι ΗΠΑ.
Εν συνεχεία, το 2012 ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αποφάσισε να ιδρύσει το Ανώτατο Συμβούλιο κυβερνοασφάλειας, το οποίο στόχο έχει να «προστατέψει» τους πολίτες του Ιράν από τις απειλές του διαδικτύου και αποτελείται από ανώτατους στρατιωτικούς και πολιτικούς. Παρ’όλα αυτά, το Συμβούλιο αυτό δεν προστάτευε πραγματικά τα συμφέροντα των πολιτών του, αλλά έχτιζε ένα «τοίχος» το οποίο εμπόδιζε την είσοδο σε ιστότοπους ειδήσεων και πλατφόρμες και εφαρμογές όπως το Facebook και το Twitter για την επιβολή της κρατικής λογοκρισίας. Ως εκ τούτου, μέσω του οργάνου αυτού, το Ιράν κατασκόπευε τους δημοσιογράφους ελέγχοντας το περιεχόμενο των δημοσιευμάτων τους, ενώ με αυτόν τον τρόπο εμπόδιζε την πρόσβαση των πολιτών στην ενημέρωση.
Η πιο πρόσφατη κίνηση του Ιράν, είναι η ίδρυση ενός Κέντρου Έρευνας κυβερνοασφάλειας με στόχο να αυξήσει τη στρατιωτική του επιρροή στην Συρία, η οποία κλονίζεται από πολυετή πόλεμο. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον υπεύθυνο του Κέντρου, αυτό θα παρέχει υπηρεσίες κυβερνοασφάλειας στην Συρία, καθώς λόγω του πολέμου η πλειοψηφία των τεχνολογικών υποδομών της χώρας έχει καταστραφεί ολοσχερώς και επομένως είναι πλήρως ευάλωτη και απροστάτευτη μπροστά σε επικείμενες κυβερνοαπειλές. Ωστόσο, η κίνηση αυτή ελλοχεύει άλλους βαθύτερους και ιδιοτελείς στόχους, καθώς η Τεχεράνη επιδιώκει να ενισχύσει την επιρροή της και να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της, μέσω της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών. Παράλληλα, επιθυμεί να εδραιωθεί σε ένα έδαφος, όπου οι συγκρούσεις είναι καθημερινότητα και είναι πολύ εύκολο μια πολιτική αλλαγή να επηρεάσει και την θέση του Ιράν. Με την ενδυνάμωση όμως των σχέσεων ανάμεσα σε Ιράν-Συρία, είναι φανερό πως το Ιράν βρίσκεται σε ευνοϊκότερη θέση και δε θα διστάσει να εκμεταλλευτεί αυτή του την υπεροχή σε πιθανές επιθέσεις, είτε παραδοσιακές, είτε τεχνολογικές (κυβερνοεπιθέσεις). Ήδη από το 2017, το Ιράν έχει πλησιάσει Σύριους επιχειρηματίες ώστε να συσφίξει τις σχέσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Επιπλέον, οι συνεχείς εμπλοκές με το Ισραήλ και την Σαουδική Αραβία, χώρες πρωτοπόρους στην κυβερνοασφάλεια, έχουν βοηθήσει το Ιράν να βελτιώσει τις ικανότητες του στον τομέα, να αναβαθμιστεί τεχνολογικά και να μπορεί πλέον δυναμικά να αντιμετωπίσει τεχνολογικά εξελιγμένα κράτη, όπως το Ισραήλ. Ακόμη, τα εργαλεία που χρησιμοποιεί αποτελούν τροποποιημένα λογισμικά, που όμως δεν επιφέρουν καταστροφικά αποτελέσματα στους αντιπάλους.
Εν κατακλείδι, η κυβερνοασφάλεια αποτελεί την νέα πραγματικότητα στον τομέα της ασφάλειας και το μέλλον στις Διεθνείς Σχέσεις και όπως είναι προφανές, όλα τα κράτη το έχουν συνειδητοποιήσει αυτό. Ανάμεσα σε αυτά είναι και το Ιράν, το οποίο κάνει αλματώδη ανάπτυξη στον τομέα αυτόν, επανδρώνεται με εξοπλισμό και με προσωπικό ώστε να ανταπεξέρχεται σε οποιαδήποτε απειλή.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Anderson, Collin, and Karim Sadjadpour. “Iran’s Cyber Threat: Espionage, Sabotage, and Revenge – Carnegie Endowment for International Peace.” Carnegie Endowment for International Peace, Carnegie Endowment for International Peace, Ιανουάριος 4, 2018. Διαθέσιμο σε: https://carnegieendowment.org/2018/01/04/iran-s-cyber-threat-espionage-sabotage-and-revenge-pub-75134
- Deasy, Kristin. “Supreme Council of Cyberspace, New Online Oversight Agency, to Launch in Iran | The World from PRX.” The World from PRX, Global Post, Μάρτιος 7, 2012. Διαθέσιμο σε: https://theworld.org/stories/2012-03-07/supreme-council-cyberspace-new-online-oversight-agency-launch-iran
- Editing team Radio Farda. “Iran Cyberspace Supreme Council Among 20 Worst Digital Predators in 2020.” RFE/RL, Iran Cyberspace Supreme Council Among 20 Worst Digital Predators in 2020, Μάρτιος 12, 2020. Διαθέσιμο σε:https://en.radiofarda.com/a/iran-cyberspace-supreme-council-among-20-worst-digital-predators-of-2020/30483664.html
- O’Flaherty, Kate. “The Iran Cyber Warfare Threat: Everything You Need To Know.” Forbes, Forbes, Ιανουάριος 6, 2020. Διαθέσιμο σε: https://www.forbes.com/sites/kateoflahertyuk/2020/01/06/the-iran-cyber-warfare-threat-everything-you-need-to-know/?sh=5c75914315aa
- Piroti, Mansour. “The Ever-Growing Iranian Cyber Threat.” Begin-Sadat Center for Strategic Studies. Σεπτέμβριος 26, 2021. Διαθέσιμο σε: https://www.BESA.Center, 26 Sept. 2021, https://besacenter.org/iran-cyber-threat/
- Strawbridge, Geraldine. “Iran’s Cyber Attack Timeline 2009 -2020 ,MetaCompliance.” MetaCompliance, Ιανουάριος 21, 2020. Διαθέσιμο σε: https://www.metacompliance.com/blog/irans-cyber-attack-timeline-2009-2020/
- Πηγή Φωτογραφίας : Winder, Davey. “Powerful Cyber Attack Takes Down 25% Of Iranian Internet.”, Forbes. Φεβρουάριος 9, 2020. Διαθέσιμο σε: https://www.forbes.com/sites/daveywinder/2020/02/09/powerful-iran-cyber-attack-takes-down-25-of-national-internet/.