Γράφει η Πόπη Ζαχαράκη
Η Ινδία την τελευταία εβδομάδα αντιμετωπίζει αυξημένες αναταραχές,βίαιες διαδηλώσεις,απαγόρευση κυκλοφορίας και διακοπή πρόσβασης στο διαδίκτυο. Η κλιμάκωση της βίας και οι συγκρούσεις των διαδηλωτών με τους αστυνομικούς έχουν οδηγήσει σε 23 θανάτους. Πως μέσα σε μία εβδομάδα έφτασε η Ινδία να μετρά νεκρούς;Την περασμένη Τετάρτη, η Άνω Βουλή της Ινδίας ενέκρινε με 125 ψήφους υπέρ και 105 κατά την αμφιλεγόμενη αναθεώρηση του νομοσχεδίου για την χορήγηση υπηκοότητας του 1955.Την προηγούμενη ημέρα,το ίδιο νομοσχέδιο ‘πέρασε’ χωρίς δυσκολία με 311 θετικές ψήφους απο την κάτω Βουλή της Ινδίας,καθώς απαρτίζεται στο μεγαλύτερο μέρος της απο βουλευτές του κόμματος του πρωθυπουργού Νεράντρα Μόντι. Όμως γιατί ένα νομοσχέδιο έχει προκαλέσει τέτοια σύγχυση;Οι λόγοι ποικίλουν αλλά οι κυριότεροι εντοπίζονται στις διαμάχες που υποβόσκουν στην ιδιόμορφη χώρα. Αρχικά η αναθεώρηση του νομοσχεδίου παρέχει υπηκοότητα σε θρησκευτικές μειονότητες που προέρχονται απο τρεις γειτονικές χώρες και διώκονται λόγω της πίστης τους. Μέχρι εδώ φαίνεται περισσότερο σαν μια πράξη καλής θέλησης και γενναιοδωρίας,όπως υποστηρίζει και η ίδια η κυβέρνηση,μόνο που απο τις 6 θρησκευτικές μειονότητες εξαιρείται η μουσουλμανική. Η περιθωριοποίηση των μουσουλμάνων δεν αποτελεί μια καινούρια στρατηγική της εθνικιστικής κυβέρνησης Μόντι καθώς οι βλέψεις του κόμματος του Μπαρατίγια Τζανάτα περιστρέφονται γύρω απο την κοινωνική και πολιτική αναμόρφωση της Ινδίας που θα συμμορφώνεται με τις επιταγές του Ινδουισμού. Η χορήγηση υπηκοότητας προβληματίζει επίσης καθώς βρίσκεται σε αντίθεση με το σύνταγμα της χώρας το οποίο βασίζεται στην αρχή της εκκοσμίκευσης,δηλαδή της πεποίθησης οτι η θρησκεία δεν ασκεί επιρροή στις υποθέσεις του κράτους.
Το νομοσχέδιο έχει ως σκοπό να αναθεωρήσει τον την νομοθετική πράξη του 1955, που ίσχυε μέχρι σήμερα, για την χορήγηση υπηκοότητας. Σύμφωνα με την πράξη του 1955 για να μπορεί κάποιος να αιτηθεί την παροχή της Ινδικής υπηκοότητας θα έπρεπε είτε να έχει γεννηθεί στην Ινδία είτε ένας απο τους γονείς του να κατάγεται απο την χώρα είτε να ζει και να εργάζεται 11 χρόνια στην χώρα. Όποιος δεν είχε τα απαραίτητα νομικά έγγραφα,όπως διαβατήριο ή βίζα,ή διέμενε στην χώρα για μεγαλύτερο διάστημα απο,τι του επιτρεπόταν θα θεωρούταν παράνομος και θα φυλακιζόταν ή θα απαλλασσόταν. Με την αναθεώρηση του νόμου, Ινδουιστές, Χριστιανοί, Βουδιστές,Σιχ, Τζαϊνιστές και Πάρσοι που προέρχονται απο το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές και στις οποίες διώκονται για το θρήσκευμα τους θα μπορούν πλέον να υποβάλλουν αίτηση για να αποκτήσουν την ινδική υπηκοότητα με την προϋπόθεση οτι διαμένουν στην χώρα πριν απο τον Δεκέμβριο του 2014 και μετά απο 6 χρόνια διαμονής και εργασίας . Επικριτές του νόμου τονίζουν οτι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο περιθωριοποιεί και αποκλείει εξόφθαλμα τη μουσουλμανική κοινότητα η οποία καταλαμβάνει το 7% του συνολικού πληθυσμού. Η κυβέρνηση υποστηρίζει κάπως ειρωνικά, οτι η μουσουλμανική κοινότητα δεν διώκεται στις εν λόγω τρεις χώρες για θρησκευτικούς λόγους για αυτό και δεν την θεωρούν ευάλωτη και οτι χρήζει προστασίας.
Τα γεγονότα αποδεικνύουν το αντίθετο,καθώς οι Ροχίγκια, μουσουλμανική μειονότητα, ειδικότερα απο το 2017 βιώνουν, όπως έχουν επισημάνει και τα Ηνωμένα Έθνη,μαζικές εκκαθαρίσεις απο τις στρατιωτικές δυνάμεις της Μυανμάρ. Επιπλέον,εξαιρούνται οι Ταμίλ στην Σρι Λάνκα και οι Αχμαντίγια στο Πακιστάν που παρόλο που η επικρατούσα θρησκεία στην χώρα είναι η μουσουλμανική, δεν τους θεωρούν μουσουλμάνους.
Η κυβέρνηση είχε προσπαθήσει ξανά να περάσει τη συγκεκριμένη αναθεώρηση το 2016 αλλά λόγω βίαιων κινητοποιήσεων στις βορειο-ανατολικές περιοχές της χώρας για εθνικιστικούς λόγους δεν ψηφίστηκε καν στην Άνω Βουλή. Στην κάτω Βουλή το νομοσχέδιο ‘πέρασε’ με άνεση καθώς το κόμμα συγκέντρωνε πλειοψηφία. Το νομοσχέδιο για την χορήγηση υπηκοότητας συνδέεται με την εθνική πράξη καταγραφής των πολιτών (σε ελεύθερη μετάφραση του National Register of Citizens) αλλά δεν αποτελούν ίδια ρύθμιση ούτε επιτελούν ίδιους σκοπούς. Η εθνική πράξη καταγραφής εφαρμόστηκε μόνο στην περιοχή του Ασσάμ,στο βορειο-ανατολικό τμήμα της Ινδίας,και απαιτούσε από τους κατοίκους προκειμένου να θεωρούνται νόμιμοι πολίτες να υποδείξουν έγγραφα που να πιστοποιούν ότι έχουν έρθει στην χώρα μέχρι και τις 24 Μαρτίου του 1971,μία μέρα πριν από την ανεξαρτητοποίηση του Μπαγκλαντές από το Πακιστάν. Το Ασσαμ δέχεται χιλιάδες παράνομους μετανάστες από το γειτονικό Μπαγκλαντές,γεγονός που ωθεί σε εξεγέρσεις τους Μπενγκάλι καθώς θεωρούς ότι θα αλλοιωθεί η κουλτούρα τους. Από τους 33.000.000 κατοίκους,περίπου 2.000.000 κάτοικοι βρέθηκαν εκτός λίστας καθώς δεν είχαν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και θεωρούνται εφεξής παράνομοι μετανάστες. Αρκετοί απο αυτούς ήταν Μουσουλμάνοι. Όσοι δεν βρέθηκαν στην λίστα είχαν 120 μέρες να ασκήσουν έφεση κάτι που ήταν αδύνατον καθώς τα δικαστήρια ηταν υπερφορτωμένα και πολλοί δεν μπορούσαν να καλύψουν τα έξοδα της δίκης. Ο υπουργός εσωτερικών της Ινδίας και alter ego του πρωθυπουργού,Αμίτ Σαχ,ανέφερε ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να εφαρμόσει αυτήν την πράξη σε όλη την Ινδία. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της μουσουλμανικής κοινότητας θα θεωρηθεί παράνομο και θα εκδιωχθεί από την χώρα. Όπως σημειώνει ο δικηγόρος Bhatia που εδράζεται στο Νέο Δελχί,οι μουσουλμάνοι δεν θα εμπίπτουν ούτε στο νομοσχέδιο για την χορήγηση υπηκοότητας στις θρησκευτικές μειονότητες ούτε στο εθνικό μητρώο των πολιτών για αυτό θα χρειαστεί να εγκαταλείπουν την χώρα. Οι υπόλοιποι μετανάστες ενώ δεν θα εμπίπτουν στην λίστα της καταγραφής μητρώου,το μόνο που χρειάζεται να αποδείξουν είναι ότι προέρχονται από τις τρεις χώρες και ότι διώκονται για το θρήσκευμα τους.
Η αναθεώρηση του νομοσχεδίου έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά πράξεων της κυβέρνησης που έχουν ως σκοπό να μετατρέψουν την Ινδία από μια χώρα θρησκευτικά ουδέτερη,σε μια ινδουιστική χώρα. Η ρητορική μίσους γνωστή τακτική του κόμματος που παραβιάζει εξόφθαλμα το σύνταγμα. Αυτό που φοβούνται οι περισσότεροι ακαδημαϊκοί είναι ότι θα καταφέρει η κυβέρνηση να νομιμοποιήσει τις θρησκευτικές διακρίσεις με το να απονομιμοποιήσουν τους μουσουλμάνους,υποβαθμίζοντας τους σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Η αύξηση του ελέγχου και η κατάργηση του συνταγματικά κατοχυρωμένου ημιαυτόνομου καθεστώτος του Κασμίρ από την Ινδία τον Αύγουστο του 2019 και η απόφαση του ανώτερου δικαστηρίου της Ινδίας να επιτρέψει στους Ινδουιστές να κτίσουν ναό στην διεκδικούμενη επί αιώνες και βαρύνουσας σημασίας ιερής τοποθεσίας Αγιόντχα επιβεβαιώνουν τα παραπάνω. Η θεοκρατικοποίηση της Ινδίας έχει πλέον τεθεί σε εφαρμογή.
Βιβλιογραφία:
1.Billy Perrigo,”India’s Government Wants to Block Some Muslims From Citizenship. Here’s What to Know About a Controversial New Bill”,TIME,10 December 2019
2.”Citizenship Amendment Bill:India’s new ‘anti-Muslim’ law explained”,BBC,11 December 2019.
3.Daniela Pollmann,Kunal Purohit,”CITIZENSHIP ROW:INDIA’S CONTROVERSIAL CITIZENSHIP AMENDMENT BILL,2016”,Armed Conflict Location & Event Data Project,13 December 2019.
4.Ritu Sharma,”The Citizenship Amendment Bill and the ‘Theocratization’ of India”,THE DIPLOMAT,December 18,2019
5.Sumit Ganguly,”Secularism is dying in India”,Foreign Policy,December 11 2019
6.Suparna Chaudhry,”India’s new law may leave leave millions of Muslims without citizenship”,the Washington Post”,13 December 2019