γράφει η Δάφνη Τσιπίτση
Από το δεύτερο μισό του 2017, το Ισλαμικό Κράτοςυπέστη διαδοχικές ήττες, όπως η απώλεια των de facto κεφαλαίων του, της πόλης Mosul στο Ιράκ και της Raqqa στη Συρία. Ωστόσο, παραμένει μια σημαντική απειλή στη Μέση Ανατολή και στη Δύση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι εξακολουθεί να είναι σε θέση να διεξάγει τρομοκρατικές επιθέσεις σε διάφορες περιοχές σε όλο τον κόσμο και μπορεί ακόμα να διαδώσει την προπαγάνδα του μέσω των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης, έναν αποτελεσματικό τρόπο για την πρόσληψη μελών και υποστηρικτών. Το «Χαλιφάτο» πλέον ενεργεί ως οργάνωση ανταρτών στις περιοχές της Μέσης Ανατολής για να πραγματοποιήσει επιθέσειςεναντίον των δυνάμεων συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζει να ενεργεί ως τρομοκρατική οργάνωση στις περιοχές της Βορειοανατολικής Ασίας, της Βόρειας Αφρικής και της Ευρώπης.
Τακτικές και τεχνικές
Το Ισλαμικό Κράτος πλέον φαίνεται να έχει μια αποκεντρωμένη δομή διοίκησης παρά μια δογματική ιεραρχική μορφή–από την κορυφή προς τα κάτω-όπου η τακτική αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια των μαχητών του. Οι πιο συνηθισμένες τακτικές και τεχνικές τουπεριλαμβάνουν τη χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών, χημικών επιθέσεων, ένοπλων αποστολών αυτοκτονίας, επιθέσεων φορτηγών κατά πληθυσμών και επιθέσεων με μαχαίρια.
Η οργάνωση ενεργεί σύμφωνα με τα μέσα που διαθέτει η περιοχή του στόχου. Για παράδειγμα, ορισμένες τακτικές είναι αποτελεσματικές εάν η περιοχή είναι εύκολαπροσβάσιμη και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ομάδα χρησιμοποιεί διαφορετικές τακτικές στη Μέση Ανατολή από ότι στην Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα για παράδειγμα, το ISIS τείνει να χρησιμοποιεί μεγάλο αριθμό μικρών και απροσδιόριστων εκρηκτικών μηχανισμών κατασκευασμένων με σπιτικά εκρηκτικά προκειμένου να μειωθεί το οικονομικό κόστος και νααυξηθεί το στρατηγικό κόστος των επιθετικών ενεργειών.
Ο ISIS στα Βαλκάνια
Ένα από τα πιο ανησυχητικά ζητήματα που έρχεται στην επιφάνεια στα Βαλκάνια είναι η διείσδυση τρομοκρατικών ομάδων, όπως του ISIS, μετά την απώλεια των εδαφών τους σε Ιράκ και Συρία. Οι Βόσνιοι Μουσουλμάνοι είναι η πλειοψηφία των κατοίκων των Δυτικών Βαλκανίων που αγωνίζονται για το Ισλαμικό Κράτος, μαζί με άλλους μαχητές από χώρες όπως τοΚοσσυφοπέδιο, η Αλβανία, το Μαυροβούνιο και η Σερβία. Τα πιο αξιοσημείωτα παραδείγματα είναι το Κοσσυφοπέδιο και η Βοσνία & Ερζεγοβίνη, καθώς μαζί με τους ισλαμικούς πληθυσμούς στην επικράτειά τους, και οι δύο έχουν τις κατάλληλες συνθήκες για να καλλιεργήσουν εξτρεμιστικές ιδέες και τρομοκρατία, όπως είναι η φτώχεια και η έλλειψη κρατικής τάξης.
Βοσνία
Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Βοσνίας, η μεγαλύτερη απειλή ασφάλειας στη Βοσνία σήμερα προέρχεται από διεθνείς τρομοκρατικές οργανώσεις όπως το ISIS, αλλά και η Al–Qaeda. Από το 2012, εκτιμάται ότι 350 περίπου Βόσνιοι ταξίδεψαν σε ζώνες συγκρούσεων στο Ιράκ και τη Συρία για να στελεχώσουν το Ισλαμικό Κράτος. Το ISIS θεωρεί τη Βοσνία ως τεράστια πηγή εν δυνάμει μαχητών του και έχει επενδύσει πολλά χρήματα και ανθρώπινους πόρους για να προσλάβει μέλη και υποστηρικτές. Η οργάνωση βασίζεται σε δίκτυα προσλήψεων τρομοκρατών και έχει ξεκινήσει τηλεοπτικές καμπάνιες που απευθύνονται ειδικά στους Βόσνιους Μουσουλμάνους. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γεγονός ότι τον Νοέμβριο του 2016, το «Χαλιφάτο» άρχισε να μεταφράζει το ηλεκτρονικό της περιοδικό, Rumiyah, στη Βοσνιακή γλώσσα. Δεδομένου ότι οι πολίτες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς μεγάλο έλεγχο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτοί οι εγχώριοι τρομοκράτες μπορούν εύκολα να διεισδύσουν στην Ευρώπη και να ξεκινήσουν επιθέσεις στην ευρύτερη περιοχή.
Κόσοβο
Από το τέλος του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο το 1999, η απειλή του βίαιου ισλαμικού εξτρεμισμού έχει αυξηθεί και συνεχίζει να τροφοδοτείται από τη φτώχεια, την ανεργία των νέων και τη χρηματοδότηση από ξένες πηγές που κηρύσσουν εξτρεμιστικές ιδεολογίες. Στο Κοσσυφοπέδιο, υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι το πρόβλημα της τρομοκρατίας μπορεί να αυξάνεται στην πόρτα της Ευρώπης, καθώς ένα εύφλεκτο μίγμα κακής διακυβέρνησης, οικονομικής στασιμότητας και παρατεταμένης κρίσης ταυτότητας έχουν δημιουργήσει μια μοναδική ευπάθεια στις στρατολογήσεις από βίαιους εξτρεμιστές. Από το 2014, η αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου έχει εντοπίσει περισσότερα από 300 άτομα που έχουν προσχωρήσει στο ISIS στο εξωτερικό και έχουν αγωνιστεί στη Μέση Ανατολή. Αυτοί οι άνθρωποι, κυρίως νέοι ή ευάλωτοι, ριζοσπαστικοποιήθηκαν και στρατολογήθηκαν από εξτρεμιστές κληρικούς στο εσωτερικό του Κοσσυφοπεδίου οι οποίοι ξαναγυρίζουν σύμφωνα με εκτιμήσεις στην πατρίδα τους.
Συμπέρασμα
Οι πιο κοινές τακτικές διείσδυσης του ISIS στον δυτικό πολιτισμό περιλαμβάνουν κάποιες γνωστές τεχνικέςόπως είναι η διάδοση της προπαγάνδας της οργάνωσηςμέσω των κοινωνικών δικτύων, του σκοτεινού διαδικτύου, της πρόσληψης μαχητών σε προσωπικό επίπεδο και των ιμάμηδων που προωθούν τη βία και τον εξτρεμισμό.
Διαπιστώνεται ότι εν έτει 2019 και δεδομένου ότι το ISIS άρχισε να χάνει έδαφος, έχει ενθαρρύνει τα μέλη και τους υποστηρικτές του να επιστρέψουν στις πατρίδες τους και να διεξάγουν τρομοκρατικές επιθέσεις ως «μοναχικοί λύκοι». Η διείσδυση του ISIS στα Βαλκάνια μπορεί να αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη περιοχή καθώς και την Ευρώπη αφού αυτό καθίσταται δυνατό καθώς οι ξένοι μαχητές που επιστρέφουν από τη Μέση Ανατολή είναι σε θέση να διαδώσουν την προπαγάνδα της οργάνωσης γρηγορότερα και ευκολότερα, να αυξήσουν τη ριζοσπαστικοποίηση και να στρατολογήσουν περισσότερα μέλη.
Πηγές: