γράφει η Κατερίνα Δίπλα.
Στις 19 Οκτωβρίου του 2018, στο περιθώριο της Ευρωασιατικής Συνόδου (ASEM) στις Βρυξέλλες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Σιγκαπούρη υπέγραψαν τρεις συμφωνίες ορόσημο, δημιουργώντας μια ισχυρή βάση για την ενίσχυση της παρουσίας της Ε.E. σε μια τόσο σημαντική και συνεχώς αναπτυσσόμενη χώρα. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα το οποίο θα δώσει νέα ώθηση στις σχέσεις τους, ενώ παράλληλα, θα προσφέρει αντίστοιχα και στις επιχειρήσεις της Ε.Ε. και της Σιγκαπούρης περισσότερες ευκαιρίες για ανάπτυξη και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για τρεις συμφωνίες, την εμπορική συμφωνία Ε.Ε.-Σιγκαπούρης, τη συμφωνία Ε.Ε.-Σιγκαπούρης για την προστασία των επενδύσεων και τη συμφωνία-πλαίσιο εταιρικής σχέσης και συνεργασίας, μια προσπάθεια ετών, όπου οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν από το 2010 και καρποφόρησαν εν έτη 2018, αποτελώντας ένα πρωτοπόρο βήμα προς μια μεγαλύτερη δέσμευση μεταξύ της Ε.Ε. και της περιοχής.
Ως προς τις δύο πρώτες συμφωνίες, την εμπορική και επενδυτική συμφωνία, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι αποτελούν τις πρώτες ολοκληρωμένες διμερείς συμφωνίες του είδους τους που συνάπτονται μεταξύ της Ε.Ε. και ενός κράτους του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN). Άλλωστε, από όλα τα μέλη του ASEAN, η Σιγκαπούρη είναι ο μεγαλύτερος εταίρος της Ε.Ε., καθώς αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τρίτο του εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ Ε.Ε. και ASEAN. Ειδικότερα, το 2017, το διμερές εμπόριο εμπορευμάτων ανήλθε στα 53,3 δις ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 9% σε σύγκριση με το 2015. Συνολικά, οι εισαγωγές της Ε.Ε. από τη Σιγκαπούρη ανήλθαν στα 20 δις ευρώ το 2017, ενώ η Ε.Ε. εξήγαγε αγαθά αξίας 33 δις ευρώ. Τα κυριότερα προϊόντα που εξήγαγε η Ε.Ε. στη Σιγκαπούρη το 2017 ήταν μηχανήματα και μηχανικές συσκευές, ορυκτά καύσιμα, ηλεκτρικός εξοπλισμός, ανταλλακτικά αεροσκαφών, οπτικός-ιατρικός-χειρουργικός εξοπλισμός, τρόφιμα-ποτά, καλλυντικά-αρώματα, φαρμακευτικά προϊόντα και δερμάτινα είδη. Ταυτόχρονα, εισήγαγε από τη Σιγκαπούρη οργανικά χημικά, φαρμακευτικά προϊόντα, ηλεκτρικό εξοπλισμό, οπτικό-ιατρικό-χειρουργικό εξοπλισμό, καράβια, ορυκτά καύσιμα, πολύτιμες πέτρες και πλαστικά.
Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά το εμπόριο υπηρεσιών μεταξύ Ε.Ε. και Σιγκαπούρης διπλασιάστηκε από το 2010. Η συνολική αξία του διμερούς εμπορίου υπηρεσιών ανήλθε το 2016 σε 44,4 δις ευρώ, με την Ε.Ε. να εισάγει 22 δις ευρώ και να εξάγει υπηρεσίες αξίας 22,4 δις ευρώ, προς και από τη Σιγκαπούρη. Τα κυριότερα προϊόντα που διακινήθηκαν εντός του 2016 ήταν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας (12,6 δις ευρώ), άλλες βιομηχανικές υπηρεσίες (10,4 δις ευρώ), μεταφορές (9,3 δις ευρώ), χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (5,7 δις ευρώ), τηλεπικοινωνίες-υπολογιστές (2,7 δις ευρώ), τουρισμός (1,5 δις ευρώ), υπηρεσίες συντήρησης και επισκευής (392 εκ. ευρώ) και ασφαλιστικές υπηρεσίες (257 εκ. ευρώ).
Επομένως, βάσει των ανωτέρω στοιχείων, γίνεται αντιληπτό ότι η Σιγκαπούρη έχει μετατραπεί στον σημαντικότερο εταίρο της Ε.Ε. στην ASEAN, στο εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών, το οποίο αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Αυτός είναι και ο λόγος όπου η Σιγκαπούρη είναι ο νούμερο ένα προορισμός πλέον για τις ευρωπαϊκές επενδύσεις στην Ασία, κάτι που αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι υπάρχουν πάνω από 10.000 εταιρείες των κρατών μελών της Ε.Ε. που έχουν την έδρα τους εκεί. Κατά συνέπεια, με τις συμφωνίες αυτές, η Ε.Ε. κάνει ένα σημαντικό άλμα προς την κατεύθυνση της θέσπισης υψηλών προτύπων και κανόνων για τη σημαντική και ταχέως αναπτυσσόμενη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Με λίγα λόγια, η «εμπορική συμφωνία» μεταξύ της Ε.Ε. και της Σιγκαπούρης αποτελεί την πρώτη διμερή συμφωνία «νέας γενιάς». Εκτός από τη συνήθη κατάργηση τελωνειακών δασμών και μη δασμολογικών φραγών για το εμπόριο των αγαθών και των υπηρεσιών, περιλαμβάνει σημαντικές διατάξεις σχετικά με την προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας, την απελευθέρωση των επενδύσεων, τις δημόσιες συμβάσεις, τον ανταγωνισμό και την αειφόρο ανάπτυξη. Επίσης, καθορίζει τους όρους βάσει των οποίων οι επιχειρήσεις της Ε.Ε. μπορούν να αξιοποιούν στο έπακρο τις δυνατότητες που παρέχει η Σιγκαπούρη ως επιχειρηματικός και μεταφορικός κόμβος της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Η συμφωνία αυτή θα εξαλείψει σχεδόν όλους τους εναπομείναντες δασμούς για ορισμένα προϊόντα της Ε.Ε., θα απλουστεύσει τις τελωνειακές διαδικασίες και θα καθορίσει υψηλά πρότυπα και κανόνες. Θα διευκολύνει το εμπόριο αγαθών όπως τα ηλεκτρονικά προϊόντα, τα είδη διατροφής και τα φαρμακευτικά προϊόντα, συμβάλλοντας και στην πράσινη ανάπτυξη. Θα ανοίξει την αγορά για υπηρεσίες, όπως οι τηλεπικοινωνίες, οι περιβαλλοντικές υπηρεσίες και η μηχανική. Επίσης, θα περιλαμβάνει ένα πλήρες κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, θα καθορίζει τα πλέον υψηλά πρότυπα σε θέματα εργασίας, ασφάλειας, περιβάλλοντος και προστασίας των καταναλωτών, και θα ενισχύει τις κοινές δράσεις που αφορούν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή.
Ως προς τη δεύτερη συμφωνία, τη «συμφωνία για την προστασία των επενδύσεων» περιλαμβάνονται όλες οι πτυχές της νέας προσέγγισης της Ε.Ε. όσον αφορά την προστασία των επενδύσεων και τους μηχανισμούς επιβολής της. Θα εξασφαλίσει υψηλό επίπεδο προστασίας των επενδύσεων, διαφυλάσσοντας παράλληλα τα δικαιώματα της Ε.Ε. και της Σιγκαπούρης να θεσπίζουν κανονιστικές ρυθμίσεις και να επιδιώκουν θεμιτούς στόχους δημόσιας πολιτικής, όπως η προστασία της δημόσιας υγείας, της ασφάλειας και του περιβάλλοντος.
Αναφορικά, τώρα, με την τελευταία αλλά εξίσου σημαντική συμφωνία, τη «συμφωνία-πλαίσιο εταιρικής σχέσης και συνεργασίας», θα βοηθήσει την Ε.Ε. και τη Σιγκαπούρη να ενισχύσουν την πολιτική, οικονομική και τομεακή συνεργασία τους σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, όπως το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή, η ενέργεια, η εκπαίδευση και ο πολιτισμός, η απασχόληση και οι κοινωνικές υποθέσεις, οι επιστήμες και η τεχνολογία, οι μεταφορές, η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και η πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος. Επίσης, θα ενισχύσει τη συνεργασία σε παγκόσμια ζητήματα, στα οποία τόσο η Σιγκαπούρη όσο και η Ε.Ε. διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, και θα βοηθήσει στη συνεκτικότερη αντιμετώπισή τους. Η συμφωνία προβλέπει τη σύσταση μεικτής επιτροπής η οποία θα διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία και εφαρμογή της συμφωνίας.
Η πρόοδος αυτή αποτελεί σημαντικό σημείο αναφοράς και για άλλες εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες όπου η Ε.Ε. συζητάει και με τα υπόλοιπα μέλη της ASEAN, διότι ύστερα από την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τη Σιγκαπούρη τον Μάρτιο του 2010, η Ε.Ε. ξεκίνησε επίσης διμερείς διαπραγματεύσεις με τη Μαλαισία (2010), το Βιετνάμ (2012), την Ταϊλάνδη (2013), τις Φιλιππίνες (2015) και την Ινδονησία (2016).
Άλλωστε, όπως ανέφερε και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλόντ Γιούνκερ: «Η υπογραφή των συμφωνιών Ε.Ε.-Σιγκαπούρης αποτελεί ένα ακόμη ισχυρό μήνυμα από εταίρους με κοινές απόψεις όσον αφορά την προάσπιση και την προώθηση ενός διεθνούς συστήματος που βασίζεται σε κανόνες, στη συνεργασία και στην πολυμερή προσέγγιση. Η εμπορική συμφωνία θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για τους Ευρωπαίους παραγωγούς, εργαζομένους, αγρότες και καταναλωτές, αντανακλώντας όλα όσα έχει επιτύχει η Επιτροπή μαζί με άλλους ομοϊδεάτες εταίρους ανά τον κόσμο, και παράλληλα θα ενισχύσει τη συλλογική μας αποφασιστικότητα να αντιμετωπίζουμε τις παγκόσμιες προκλήσεις μέσω πολιτικού διαλόγου».
Συμπερασματικά, η Ε.Ε. έχει στρατηγικό συμφέρον να ενισχύσει τις σχέσεις της με την Ένωση κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας, διότι η ASEAN συνδυάζει υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης με δημογραφικό δυναμισμό. Η Ε.Ε. έχει επιτακτικά οικονομικά, τομεακά και πολιτικά συμφέροντα στην ενίσχυση της συνεργασίας της με αυτόν τον παράγοντα που παίζει κομβικό ρόλο σε μια περιοχή στρατηγικής σημασίας. Από την πλευρά της, η ASEAN εκτιμά τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ε.Ε. σε ένα περιφερειακό πλαίσιο στο οποίο επικρατεί συνεχώς αυξανόμενος στρατηγικός ανταγωνισμός. Περισσότερο από κάθε άλλο εταίρο διαλόγου, η Ε.Ε. μπορεί να βοηθήσει την ASEAN να επιτύχει τους στόχους ολοκλήρωσής της, ως ένας έμπιστος εταίρος, χωρίς να υπερασπίζεται ένα συγκεκριμένο μοντέλο.
ΠΗΓΕΣ
Key elements of the EU-Singapore trade and investment agreements, European Commission, Fact Sheet, April 18, 2018. Διαθέσιμο σε http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-18-3327_en.htm
EU-Singapore trade and investment agreements (authentic texts as of April 2018), European Commission, April 18, 2018. Διαθέσιμο σε http://trade.ec.europa.eu/doclib/press/index.cfm?id=961
Countries and regions – Singapore, European Commission, August 1, 2018. Διαθέσιμο σε http://ec.europa.eu/trade/policy/countries-and-regions/countries/singapore/
ΕΕ-Σινγκαπούρη: εκδόθηκαν οι αποφάσεις του Συμβουλίου για την υπογραφή εμπορικής και επενδυτικής συμφωνίας, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Οκτώβριος 10, 2018. Διαθέσιμο σε https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2018/10/15/eu-singapore-council-adopts-decisions-to-sign-trade-and-investment-agreements/
ΕΕ-Σινγκαπούρη: Ολοκληρώνεται η υπογραφή εμπορικής και επενδυτικής συμφωνίας, LawSpot, Οκτώβριος 10, 2018. Διαθέσιμο σε https://www.lawspot.gr/nomika-nea/ee-singkapoyri-oloklironetai-i-ypografi-emporikis-kai-ependytikis-symfonias
EU and Singapore forge closer economic and political ties, European Commission, Press release, October 19, 2018. Διαθέσιμο σε http://europa.eu/rapid/press-release_IP-18-6139_en.htm
EU and Singapore boost trade ties, HSBC, October 19, 2018. Διαθέσιμο σε https://www.hsbc.com/news-and-insight/2018/eu-and-singapore-boost-trade-ties
Tang See Kit, Singapore, EU ink landmark free trade agreement, Channel NewsAsia, October 19, 2018. Διαθέσιμο σε https://www.channelnewsasia.com/news/business/singapore-eu-ink-landmark-free-trade-agreement-10846210
Ε.Ε. και Σιγκαπούρη: η υπογραφή συμφωνιών και η δημιουργία στενότερων επαφών μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων
