γράφει η Ελένη Ζιαμπάρα
α. Δημοτικές εκλογές στην Τουρκία
Την Κυριακή 31 Μαρτίου 2019 διεξήχθησαν στη γειτονική Τουρκία οι τοπικές εκλογές για την ανάδειξη των δημάρχων των πόλεων και των μουχτάρ των κοινοτήτων και των συνοικιών. Εκλογές που θα αποτελέσουν ορόσημο, τόσο για το μέλλον της Τουρκίας – δεδομένης της χρηματοοικονομικής κρίσης -, όσο και για τη συνέχεια της πολιτικής του ίδιου του Ερντογάν, λόγω του μεγάλου ρίσκου που ενέχουν.
Στις 194.390 κάλπες που στήθηκαν, δικαίωμα ψήφου είχαν 56.911.967 ψηφοφόροι, οι οποίοι καλούνταν να αναδείξουν 30 δημάρχους μητροπολιτικών δήμων και άλλους 1.359 δημάρχους για τα επόμενα 5 χρόνια – το σύνολο των οποίων έφτανε τους 8.270. Δικαίωμα ψήφου, όπως δήλωσε ο Υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, διέθεταν επίσης 53.099 Σύριοι, που έχουν τουρκική υπηκοότητα. Όσον αφορά τα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές, αυτά είναι στο σύνολό τους δώδεκα. Ωστόσο σε πολλούς μητροπολιτικούς δήμους κατεβαίνουν σε συμμαχίες, με απόρροια να υπάρχουν μόνο δύο υποψήφιοι που διεκδικούν τα ηνία σε κάθε δήμο. Αναλυτικότερα, μία συμμαχία αποτελεί το κόμμα ΑΚΡ του Ερντογάν με το εθνικιστικό κόμμα του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και η συμμαχία του «Λαού» –όπως αποκαλείται- με το Ρεπουμπλικανικό κόμμα και το «Καλό Κόμμα» της Μεράλ Ακσενέρ – που αποσπάστηκε από εκείνο του Ντεβλέτ Μπαχτσελί -, ενώ συμμετέχει άτυπα και το κόμμα των Κούρδων, το «Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών», προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις του Ταγίπ Ερντογάν ενάντια στην αντιπολίτευση. Το γεγονός αυτό φαινόταν, ήδη από τις δημοσκοπήσεις, πως θα του στερούσε το Μητροπολιτικό δήμο της Άγκυρας, εφόσον υποψήφιος ήταν ο Μανσούρ Γιαβάς –εθνικιστής πολιτικός.
Βέβαιο ήταν πως θα έχανε και τη Σμύρνη, ακραιφνή θιασώτη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Όσο για την Κωνσταντινούπολη – το μητροπολιτικό Δήμο που γέννησε και ανέδειξε τον Ερντογάν στην εξουσία και τον στηρίζει από τότε που ήταν δήμαρχος- η προώθηση ως υποψηφίου του τέως πρωθυπουργού της Τουρκίας, Μπιναλί Γιλντιρίμ φαινόταν να είναι ο κρυμμένος άσσος στο μανίκι του Σουλτάνου!
Το CHP κερδίζει ξανά στα παράλια και ειδικότερα σε Σμύρνη, Ρεδεστό (ή Τεκιρντάγ), Δαρδανέλια, Μούγλα, Αϊδίνιο, Γιάλοβα, Αττάλεια, Χάται, Άδανα, Σινόπη και Μερσίνα, ενώ η επομένη των εκλογών βρίσκει την αντιπολίτευση να προηγείται με μικρή διαφορά – περίπου 2.5000 ψήφων, όπως δήλωσαν ο υποψήφιος του CHP, Εκρέμ Ιμάμογλου και ο αντίπαλος του από το ΑΚΡ, Μπιναλί Γιλντιρίμ – έναντι του ΑΚΡ σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα. Γι’ αυτό το λόγο, το ΑΚΡ υπέβαλε ένσταση για επανακαταμέτρηση των ψήφων στους δύο αυτούς δήμους, με τη δικαιολογία ότι τα αποτελέσματα ενείχαν άκυρες ψήφους και άλλες παρατυπίες. Τρεις μέρες αργότερα, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας (YSK) όρισε νέα καταμέτρηση και εφόσον τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν, η αντιπολίτευση θα ελέγχει τους δημοτικούς προϋπολογισμούς, ύψους 32,6 δισ. λίρες σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα, τη στιγμή που ο Ερντογάν διατείνεται ότι η συμμαχία του κέρδισε την πλειοψηφία των δημοτικών συμβουλίων στους δήμους αυτούς.
β. Η συνέχιση της πολιτικής του Ερντογάν
Το οξύμωρο με τις κάλπες είναι ότι Ερντογάν αναδείχθηκε νικητής σε αρκετούς δήμους της Νοτιοανατολικής Τουρκίας, όπου η πλειοψηφία του πληθυσμού αποτελείται από Κούρδους, με σημαντικότερο το παραμεθόριο με τη Συρία, Σιρνάκ που είναι το προπύργιο του κουρδικού κόμματος, τη στιγμή που στις προεκλογικές του εκστρατείες εξαπέλυε εθνικιστικές ρητορικές εναντίον τους! Το γεγονός αυτό οφείλεται στα έργα υποδομών που έγιναν στην περιοχή, υπό την επίβλεψη τοποτηρητών.
Ωστόσο, εκ των αποτελεσμάτων προκύπτει πως πολλοί ήταν οι ψηφοφόροι που «τιμώρησαν» τον Ερντογάν εξαιτίας της χρηματοοικονομικής κρίσης που κλυδωνίζει τη χώρα. Αναλυτικότερα, σε σύγκριση με τις περσινές εθνικές εκλογές, η λίρα έχει υποχωρήσει κατά 30%, γεγονός που έχει ως απόρροια την αύξηση του πληθωρισμού στο 20% και της ανεργίας. Γι’ αυτό πριν τις δημοτικές εκλογές, ο Σουλτάνος έκανε 120 εκλογικές συγκεντρώσεις μέσα σε 50 μέρες.
Μετά τις εκλογές παραδέχτηκε ότι έχασε κάποιες πόλεις και υποσχέθηκε ότι μέχρι τις επόμενες εκλογές, τον Ιούνιο του 2023, η κυβέρνηση του θα προσπαθήσει να υλοποιήσει ένα «ισχυρό οικονομικό πρόγραμμα». Σκοπός του για τα επόμενα 4,5 χρόνια ανάπτυξης είναι να μην πληγεί άλλο η εικόνα του, καθώς μέχρι τις εκλογές αυτές θεωρούνταν αήττητος, ενώ θα πρέπει να προσελκύσει επενδύσεις για να αποφύγει την περαιτέρω ολίσθηση της οικονομίας του προς την ύφεση.
Πηγές:
Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο ειδήσεων (31/3/2019): «Τουρκία: Στις κάλπες προσέρχονται 57.000.000 ψηφοφόροι για τις δημοτικές εκλογές»
In. gr (1/4/2019): «Δημοτικές εκλογές στην Τουρκία- Χάνει και την Κωνσταντινούπολη ο Ερντογάν»
CNN Greece (4/4/2019): «Εκλογές Τουρκία 2019: Πρώτος στην Κωνσταντινούπολη και μετά τη νέα καταμέτρηση ο Ιμάμογλου»
Euronews (1/4/2019): «Τουρκία – Εκλογές: Καθαρή ήττα του Ερντογάν»